Clement Stone napisał: „Między człowiekiem a człowiekiem jest niewielka różnica, która pociąga za sobą większą. Tą niewielką różnicą jest nasza postawa, a tą większą jest to, czy jest ona pozytywna czy negatywna”1. Postawa może być naszym największym wrogiem lub przyjacielem. Nie bierze się z niczego, lecz jest pochodną tego, co robimy, w co wierzymy, o czym myślimy i z kim przestajemy.
Zdrowy pokarm dla ciała i ducha
Jezus powiedział: „Co wychodzi z człowieka, to czyni go nieczystym. Z wnętrza bowiem, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, nierząd, kradzieże, zabójstwa, cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstęp, wyuzdanie, zazdrość, obelgi, pycha, głupota. Całe to zło z wnętrza pochodzi i czyni człowieka nieczystym” (Ewangelia według Marka 7,20-23; Biblia Warszawska). Postawa uzewnętrznia to, co jest w naszym umyśle i sercu.
To, czym karmimy ciało i umysł staje się zwyczajem, zwyczaje kształtują charakter, a charakter przeznaczenie. Dlatego powinniśmy wystrzegać się śmieciowych filmów, gier, stron internetowych i książek, gdyż mają negatywny wpływ na umysł i serce. Natomiast oglądajmy, czytajmy i słuchajmy tego, co budujące, pogodne i czyste – na przykład Biblię – a nasza postawa będzie odzwierciedlała te wartości.
Środowisko
Nasi przyjaciele mają często większy wpływ na nasze myślenie i zachowanie niż rodzina, dlatego dobierajmy ich starannie. Niech będą to wartościowi ludzie, od których możemy się czegoś dobrego nauczyć, inspirujący do wzrostu i pobudzający do szlachetnych dążeń. Jeśli tacy nie są, szukaj innych, bo dobre towarzystwo pomaga zmienić postawę na lepszą.
Nikt nie jest wolny od wpływu środowiska. Przypominamy termometr, który przejmuje temperaturę od otoczenia. Dlatego starajmy się unikać towarzystwa ludzi próżnych, uganiających się za modą, abnegatów bez misji w życiu, nagminnych sceptyków, a także utracjuszy zaczadzonych używkami, gdyż takie towarzystwo okradnie nas z potencjału, jaki dał nam Bóg, abyśmy go rozwijali.
Wolność od używek
Nasz umysł ma największy wpływ na jakość naszego myślenia, a co za tym idzie na jakość naszego życia. Dlatego warto całkowicie wyeliminować narkotyki, alkohol i nikotynę, gdyż niszczą one mózg, a z nim nasz potencjał. Badania świadczą, że wyżej wymienione używki mają dewastujący wpływ na pracę mózgu2. Ich konsumpcja jest wolną formą samobójstwa, a przykazanie Boże mówi: „Nie zabijaj” (Księga Wyjścia 20,13; Biblia Warszawska).
Mój ojciec przez całe życie nie chorował, dlatego gdy poczuł ból w piersiach nie przywiązywał do tego wagi. Myślał, że to przejdzie. Kilkanaście dni później nie żył. Niewielki ból był ostrzeżeniem, które zlekceważył. Na rok przed śmiercią miał operację, dlatego na pewien czas rzucił palenie, ale gdy poczuł się lepiej, wrócił do papierosów, kawy, alkoholu i smalcu. Zapowiedział, że jeśli jeszcze raz poważnie zachoruje, to wtedy porzuci owe niezdrowe nawyki. Niestety, wkrótce trafił do szpitala z powodu zmian miażdżycowych i niespodziewanie zmarł w wieku zaledwie 51 lat.
Ilu ludzi skróciło swoje życie za sprawą używek, smalcu i wieprzowiny? Jeden z największych talentów muzycznych w dziejach ludzkości, Wolfgang Amadeusz Mozart, zmarł po spożyciu takiego pokarmu w wieku zaledwie 31 lat. Z badań, jakie przeprowadził specjalista od chorób zakaźnych, dr Jan Hirschmann z Akademii Medycznej w Seattle wynika, że genialny kompozytor padł ofiarą zatrucia włośnicą po spożyciu wieprzowiny3.
Zdrowa dieta
Spożywajmy wiele owoców, orzechów, warzyw, zbóż, roślin strączkowych. Pokarmy te są bogate w błonnik, którego nie ma w mięsie i tłuszczach zwierzęcych, a mała ilość błonnika w diecie powoduje zaparcia i raka jelit. Badania wskazują, że 80 procent przypadków raka jelita grubego można uniknąć, rezygnując z pokarmów i tłuszczów zwierzęcych, co jest ważne zwłaszcza w naszym narodzie, gdyż pół miliona Polaków ma wysoką dziedziczną predyspozycję do tego rodzaju raka.
Pijmy dużo wody, gdyż usuwa ona z organizmu toksyny. Dobre są także herbaty ziołowe. Warto wyeliminować lub poważnie ograniczyć spożycie kawy i napojów z kofeiną, gdyż one zamiast gasić pragnienie, tak jak to robi woda, odwadniają organizm. Odwodnienie skutkuje wieloma uciążliwymi dolegliwościami, których prawie nikt nie kojarzy z niedoborem wody w organizmie, takich jak na przykład bóle głowy czy bezsenność.
Wszystko to, czym karmimy umysł i ciało, wpływa na jakość myśli, samopoczucie, a także na duchowość. Dlatego w Piśmie Świętym czytamy, aby żyć zgodnie z Bożymi zasadami: „Czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek czynicie, wszystko czyńcie na chwałę Bożą” (I List do Koryntian 10,31; Biblia Warszawska). Jedzmy regularnie, nie częściej niż trzy razy dziennie. Nie spożywajmy niczego między posiłkami, aby nie zakłócać procesu trawienia. Nie pijmy podczas jedzenia, aby nie rozcieńczać soków żołądkowych. Najlepiej jest pić pół godziny przed i godzinę po posiłku.
Unikajmy późnych kolacji, gdyż wieczorem metabolizm jest najsłabszy, co przyczynia się do otyłości, a żołądek zmuszony do trawienia nocą nie odpoczywa, co skutkuje gorszym wypoczynkiem całego ciała. Największe zapotrzebowanie na energię jest rano, dlatego śniadanie powinno być obfite, a kolacja lekka. Jak mówi mądre amerykańskie przysłowie: „Śniadanie zjedz jak król, obiad jak książę, kolację jak żebrak albo oddaj ją wrogowi”4.
Tworzenie dobrego samopoczucia
Dla odprężenia, a także w czasie nauki, dobrze jest słuchać mistrzów muzyki barokowej, takich jak J. S. Bach, Antonio Vivaldi czy G. F. Händel. Badania, jakie prowadził między innymi bułgarski neurolog dr Georgi Łozanow (1926-2012) sugerują, że wolne tempo, zwane w muzyce largo (około 60 uderzeń na minutę) obniża ciśnienie krwi i puls, dzięki czemu oparte na nim utwory barokowe mają relaksujący wpływ, a przy tym wspomagają proces uczenia i zapamiętywania5.
Chcesz poprawić swój wygląd i zdrowie tanim kosztem? Uśmiechaj się często. Istnieje powiedzenie, że uśmiech przedłuża życie o minutę, i to zarówno uśmiechającego się, jak i tego, do kogo uśmiech jest skierowany. Badania świadczą, że ludzie uśmiechnięci mają bardziej stabilne charaktery i małżeństwa, lepsze kontakty międzyludzkie, co redukuje stres i przedłuża życie6. Biblia znów znacznie wyprzedziła naukę, gdyż to samo stwierdził dawno temu mędrzec Salomon: „Wesołe serce jest najlepszym lekarstwem; lecz przygnębiony duch wysusza ciało” (Przypowieści Salomona 17,22; Biblia Warszawska).
Witajmy ludzi uśmiechem, pamiętając, że nasza postawa wobec innych determinuje ich postawę wobec nas. W czasie studiów doktoranckich w Kalifornii miałem wykładowcę, który powołał się na badania przeprowadzone w USA z udziałem 12 000 osób. Wynikało z nich, że Amerykanie bardziej zważają w wyborze sklepu na to, czy obsługa jest uprzejma i uśmiechnięta, niż na ceny…
Wstańmy każdego ranka w pogodnym nastroju, a gdy nam go brakuje, wyprostujmy się przed otwartym oknem i wykrzyknijmy za psalmistą: „Oto dzień, który dał nam Pan. Weselmy się i radujmy w nim!” (Psalm 118,24; Biblia Warszawska).
Usługujmy zamiast się wykłócać
Pozytywne nastawienie przychodzi łatwiej, gdy mamy na względzie Boga i bliźnich. Każda forma usługiwania bliźnim pobudza szlachetne emocje i trzyma ego w szachu. Nie unośmy się z byle powodu ani nie stawiajmy na swoim za wszelką cenę. Unikajmy wulgaryzmów i kłótni, gdyż konflikty pozostawiają trwałe szkody na psychice.
Pewien chłopiec lubił się wykłócać i awanturować z kolegami w szkole. Mama napominała i prosiła, aby się mitygował, ale na nic. W końcu ojciec wręczył mu worek gwoździ i kazał wbijać po jednym w płot za każdym razem, gdy straci panowanie nad sobą. Pierwszego dnia chłopiec wbił w płot przed domem piętnaście gwoździ. W następnych tygodniach nauczył się panować nad sobą i liczba wbijanych gwoździ malała. Chłopiec stwierdził, że łatwiej jest zapanować nad emocjami niż wbijać gwoździe w płot.
Nadszedł dzień, w którym poszedł do ojca i dumny z siebie powiedział, że tego dnia nie wbił żadnego gwoździa w płot. Ojciec ucieszył się i pochwalił syna. Po czym poprosił go, żeby wyjął z płotu jeden gwóźdź każdego dnia, gdy obędzie się bez scysji. Minęło wiele tygodni, ale w końcu chłopiec mógł powiedzieć ojcu, że wyciągnął z płotu wszystkie gwoździe. Ojciec znów ucieszył się i pochwalił swojego syna. Następnie poprosił go, aby podeszli do płotu, gdzie powiedział:
– Synu, choć naprawiłeś wiele szkód, to spójrz na płot, jak wiele jest w nim teraz dziur. Płot nigdy już nie będzie wyglądał tak, jak dawniej. Zapamiętaj, że ilekroć się z kimś pokłócimy, tylekroć powodujemy podobne trwałe szkody, jak te dziury w płocie.
Strońmy od ludzi kłótliwych, krytycznych i zrzędliwych. Nie bierzmy udziału w narzekaniu. Dobre towarzystwo, właściwy pokarm dla umysłu i ciała, a także lektura Biblii pomogą każdemu zmienić postawę na lepszą. Dlatego rozpocznijmy dzień dziękczynną modlitwą i lekturą fragmentu Pisma Świętego. Przeczytanie całej Biblii zabiera zaledwie 70 godzin. Podzielmy je między 365 dni roku, a wyjdzie nam, że wystarczy 12 minut dziennie, aby przeczytać całe Pismo Święte raz do roku. Nie jest to dużo, aby poprawić swoje nastawienie, skorygować błędy i poznać Boży plan zbawienia, dzięki któremu możemy żyć wiecznie, prawda?
Przypisy
- Napoleon Hill, W. Clement Stone, Success Through a Positive Mental Attitude, New York, 1977, s. 3 [ang. There is little difference in people, but that little difference makes a big difference. The little difference is attitude. The big difference is whether it is positive or negative].
- Carole Morel, Sarah Montgomery, Ming-Hu Han, Nicotine and alcohol: the role of midbrain dopaminergic neurons in drug reinforcement, „European Journal of Neuroscience”, 50/3, 2019, s. 2180–2200.
- William Neuman, Mozart died from pigging out on poisonous pork, doctor says, „New York Post”, 11 czerwiec 2001, w: https://nypost.com/2001/06/11/mozart-died-from-pigging-out-on-poisonous-pork-doctor-says/.
- Eat breakfast like a king, lunch like a prince, and dinner like a pauper or give it to your enemy.
- Is music a match for studying?, „MedStudy”, 14 listopada 2018, w: https://explore.medstudy.com/blog/is-music-a-match-for-studying.
- L. Harker, D. Keltner, Expressions of positive emotion in women’s college yearbook pictures and their relationship to personality and life outcomes across adulthood, „Journal of Personality and Social Psychology”, 80, 2001, s. 112-124; M. J. Hertenstein, C. A. Hansel, A. M. Butts, S. N. Hile, Smile intensity in photographs predicts divorce later in life, „Motivation and Emotion”, 33, 2009, s. 99–105; Ernest L. Abel, Michael L. Kruger, View Smile Intensity in Photographs Predicts Longevity, „Psychological Science”, 21/4, 2010, s. 542–544.