Wiele zasad biblijnych ma znaczący wpływ nie tylko na sferę duchową człowieka, ale także na nasze zdrowie fizyczne i psychiczne. Przez wieki ludzie odwoływali się do Pisma Świętego jako do kompendium mądrości, które wskazuje drogę do pełni życia, obejmującej zarówno aspekty duchowe, jak i materialne. W rzeczywistości niektóre zasady zawarte w Biblii znajdują potwierdzenie również w dzisiejszej nauce medycznej i psychologii.
Coraz częściej podkreśla się znaczenie równowagi między ciałem, umysłem i duchem dla osiągnięcia pełnego zdrowia i dobrostanu. Warto przyjrzeć się, jakie wskazówki i zasady biblijne mogą przyczynić się do naszego ogólnego dobrostanu fizycznego i psychicznego.
Zdrowe odżywianie
Biblia podkreśla znaczenie zdrowego odżywiania jako fundamentu dla zdrowia fizycznego. W Księdze Rodzaju 1,29 (UBG) czytamy: „I Bóg powiedział: Oto dałem wam wszelkie rośliny wydające z siebie nasienie, które są na powierzchni całej ziemi, i wszelkie drzewo mające owoc drzewa, wydające z siebie nasienie – będą one dla was pokarmem”. Ta zasada zachęca do spożywania naturalnych, nieprzetworzonych produktów, które mogą wspomagać nasze zdrowie. Bóg idealnie wie, co jest najlepsze dla naszego organizmu. Jeżeli zaleca nam – idąc za tym cytatem – wszelkie rośliny, to powinniśmy na to zwrócić szczególną uwagę pod kątem naszej diety.
Ważne jest więc, co jemy, jednak równie ważne jest to, jak często i w jakich ilościach, ponieważ brak kontroli nad posiłkami może przyczynić się do potencjalnych chorób oraz nadwagi. Biblia podkreśla potrzebę umiaru i samokontroli, również w kwestii jedzenia, np.: „Znalazłeś miód, jedz tyle, ile trzeba, żebyś się nim nie przejadł i nie zwymiotował” (Prz 25,16 BW). Warto wziąć sobie takie rady do serca.
Odpoczynek i regeneracja
Jednym z najbardziej znanych aspektów odpoczynku w Biblii jest Szabat, czyli dzień święty, obchodzony co tydzień w judaizmie i niektórych odłamach chrześcijaństwa. W Księdze Rodzaju czytamy, że Bóg stworzył świat w ciągu sześciu dni, a siódmego dnia odpoczął (Rdz 2,2-3). Ten dzień odpoczynku został ustanowiony jako Szabat dla ludzi: „Pamiętaj o dniu szabatu, aby go święcić” (Wj 20,8 UBG).
Biblia zaleca również odpoczynek dla ciała. W Ewangelii Marka czytamy o tym, że Jezus zachęcał swoich uczniów, aby znaleźli chwilę wytchnienia: „Wy sami idźcie na osobność, na miejsce ustronne i odpocznijcie nieco” (Mk 6,31 BW). W Starym Testamencie również czytamy, że Bóg zalecał Izraelitom pracę przez sześć dni, ale siódmego dnia mieli odpocząć (Wj 23,12).
Oprócz odpoczynku fizycznego Biblia podkreśla również potrzebę odpoczynku dla duszy. W Ewangelii Mateusza Jezus mówi: „Przyjdźcie do mnie wszyscy, którzy którzy jesteście spracowani i obciążeni, a ja wam dam odpoczynek. Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode mnie, że jestem cichy i pokornego serca, a znajdziecie odpoczynek dla waszych dusz” (Mt 11,28-29 UBG).
Nie należy tego lekceważyć, ponieważ zdrowie fizyczne i zdrowie psychiczne są ze sobą połączone. I jeżeli zaniedbamy jeden obszar, kolejne też poniosą konsekwencje.
Miłość i wspólnota
Wielokrotnie w Biblii podkreślane jest znaczenie miłości i wspólnoty dla naszego zdrowia psychicznego. List św. Pawła do Rzymian 12,10 (UBG) mówi: „Miłujcie się wzajemnie miłością braterską, wyprzedzając jedni drugich w okazywaniu szacunku”. Bliskość z innymi ludźmi przynosi wsparcie i poczucie przynależności, co ma korzystny wpływ na nasze samopoczucie emocjonalne. Ludzie z naszej wspólnoty mogą pomóc nam w trudnych sytuacjach, dodać mentalnie sił i po prostu… być obok, co jest najcenniejsze.
Dlatego warto dbać o relacje, interesować się ludźmi, zwracać uwagę na ich samopoczucie oraz na to, co my możemy ewentualnie dla nich zrobić, by czuli się jeszcze lepiej. To jeden z elementów budowania relacji, które bez wątpienia należy pielęgnować.
Dbaj o ciało jako świątynię
W Pierwszym Liście do Koryntian 6,19-20 (UBG) czytamy: „Czyż nie wiecie, że wasze ciało jest świątynią Ducha Świętego, który jest w was, a którego macie od Boga, i nie należycie do samych siebie? Drogo bowiem zostaliście kupieni. Wysławiajcie więc Boga w waszym ciele…”. Jest to przypomnienie, że nasze ciała są darem od Boga i należy je traktować z szacunkiem. Możemy to odnieść również do utrzymywania zdrowej diety, a także ćwiczeń fizycznych, które pomagają nam zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.
Jeśli należymy do Chrystusa, nie jesteśmy już sami dla siebie. Wówczas to, co robimy na co dzień, jak żyjemy, wpływa na nasze relacje z Bogiem. Tutaj można wspomnieć również o akceptacji samego siebie. Czy podoba ci się twoje ciało? Twoja sylwetka? Jeżeli tak – świetnie. Jeżeli jednak czujesz, że chciałbyś popracować nad sobą, by usprawnić swoje ciało pod kątem fizycznym, przyniesie ci to same korzyści.
Bóg chce, abyśmy nauczyli się kochać samych siebie. I oczywiście nie mówię tutaj o egoizmie, ale właśnie o akceptacji tego, jacy jesteśmy. Takimi nas stworzył Bóg, z takimi oczami, z takimi nogami, rysami twarzy, dłońmi. Masz dwa wyjścia: możesz mieć pretensje do Boga, że coś ci w sobie nie pasuje, albo codziennie Mu dziękować, że cię stworzył takiego wspaniałego, jakim jesteś.
Pokój umysłu
W Księdze Izajasza 26,3 (UBG) czytamy: „Człowieka polegającego na tobie zachowujesz w doskonałym pokoju, bo tobie ufa”. Jest to przypomnienie o znaczeniu pokoju umysłu i zaufania Bogu w utrzymaniu równowagi mentalnej. Mamy tendencję do tworzenia sobie problemów – najczęściej jest tak, że sami je kreujemy w naszej głowie. Tworzymy scenariusze, które najprawdopodobniej nigdy się nie ziszczą. Cierpimy w naszych myślach, a nie w rzeczywistości. Oczywiście nie jest to reguła. Ale zapewne niejednokrotnie zdarzyło ci się, że nakręcałeś się, eskalowałeś potencjalny problem, a finalnie okazało się, że wcale nie było tak strasznie, prawda?
Zaufanie Bogu przynosi spokój. Czy jest to łatwe? I tak, i nie. Jeśli mamy tendencję do tego, żeby robić wszystko samemu, będzie nam ciężej zaufać i oddać nasze troski. Natomiast jeśli zostawimy je Panu Bogu, On wielokrotnie obiecuje w swojej Świętej Księdze, że się zatroszczy. Czy Bóg kłamie? Nie. A więc ufność w Jezusie przynosi uwolnienie, którego z pewnością każdy z nas pragnie.
Miłosierdzie i wybaczenie
Wybaczanie innym jest ważnym aspektem zdrowia psychicznego. W Psalmie 103,2-3 (UBG) napisane jest: „Błogosław, moja duszo, Pana, i nie zapominaj o wszystkich jego dobrodziejstwach. On przebacza wszystkie twoje nieprawości, on uzdrawia wszystkie twoje choroby”. Tym, co bardzo często odbiera człowiekowi spokój, jest trzymanie urazy, żalu, gniewu względem drugiego człowieka. Nie umiemy puścić tej liny, która sprawia, że nasza ręka krwawi. Dlaczego tak kurczowo trzymamy się jej? Wiem, że nie zawsze jest to łatwe, bo i mnie samej przychodziło nie raz wybaczać. Jednak zawsze wtedy, kiedy następowało godzenie się, pojawiało się „gojenie ręki” i pokój w sercu.
Jak długo będziesz w sobie pielęgnował te złe myśli względem twojego wroga? To nic nie daje. Przebacz i zrób to dla siebie, dla swojego wewnętrznego spokoju. Bóg jest sprawiedliwy i On wie, co zrobić dalej. Spójrz, On przebacza ci za każdym razem, kiedy Go o to poprosisz. Pamiętajmy o tym, kiedy ktoś nas zrani. Jeśli Bóg zmazuje każdy, absolutnie każdy nasz grzech, nauczmy się mieć choć trochę takiego miłosierdzia, jakie Bóg ma względem nas.
Podsumowując, zasady biblijne mogą stanowić cenny przewodnik dla zdrowego życia fizycznego i psychicznego. Od zdrowego odżywiania po dbanie o relacje międzyludzkie starożytne mądrości zawarte w Biblii mogą wspomagać nasz całkowity dobrostan. Jakże ta Księga jest uniwersalna i aktualna po dziś dzień. Czerpmy z niej więc wszystko to, co najcenniejsze, bo tam kryje się Droga, Prawda i Życie.
Jak mądrze napisał Psalmista:
„Uwielbiaj, duszo moja, Pana, i wszystko, co jest we mnie, niech sławi święte imię jego” (Psalm 103,1 PBWP).
Natalia Tatarczuch
(Socjolog&Coach)
