Samoocena jest fundamentem naszego życia psychicznego. To, jak postrzegamy siebie, ma ogromny wpływ na nasze emocje, zachowania i ogólny stan psychiczny. Zdrowa samoocena jest kluczowym elementem utrzymania równowagi ducha i umysłu.
Właściwe poczucie własnej wartości polega na pozytywnym i realistycznym postrzeganiu siebie. Obejmuje akceptację swoich wad i zalet oraz zdolność do radzenia sobie z krytyką i niepowodzeniami. Osoby z wysoką samooceną zazwyczaj są bardziej odporne na stres, bardziej pewne siebie i lepiej radzą sobie w relacjach międzyludzkich.
To, co dla niektórych może być nieco kontrowersyjne, to uznanie, że osoby ze zdrową samooceną kochają same siebie. Niektórzy spojrzą na to jak na egoizm, ale zdrowy egoizm, czyli zdrowa miłość własna, opiera się na szacunku do siebie, umiejętności bronienia swoich wartości, stawiania granic, kiedy inni chcą je złamać, oraz asertywności, aby nie działać wbrew sobie i swoim zasadom. Taka samoocena i taka miłość własna jest bardzo istotna w kontekście zdrowia psychicznego, ponieważ nie pozwala innym ludziom na wykorzystywanie ciebie, a także chroni cię przed wchodzeniem w odbierające spokój toksyczne relacje.
Wpływ zdrowej samooceny na umysł
Zdrowa samoocena ma pozytywny wpływ na nasz umysł. Pomaga wyzbyć się negatywnych myśli i przekonań o sobie, które mogą prowadzić do lęku, depresji i innych problemów psychicznych. Kiedy mamy zdrową samoocenę, jesteśmy bardziej otwarci na nowe wyzwania, bardziej optymistyczni co do przyszłości i lepiej radzimy sobie z trudnościami. Osoba z odpowiednią samooceną nie da sobie wmówić kłamstw na swój temat ani nie przejmuje się negatywną opinią. Zna swoją wartość, wie, co potrafi, na co ją stać i wykorzystuje swój potencjał.
Oznaki niskiej samooceny
Niska samoocena może prowadzić do wielu problemów psychicznych i społecznych. Osoby z niską samooceną często mają negatywne przekonania o sobie, boją się ryzyka i unikają wyzwań. Mogą również doświadczać depresji, lęku społecznego i trudności w budowaniu satysfakcjonujących relacji z innymi. Są bardziej zamknięte na świat i innych ludzi. Obawiają się też robić pierwszy krok z lęku przed niepowodzeniem, czy to w aspekcie zawodowym, czy relacyjnym. Czują się bezpiecznie w swojej znanej strefie komfortu, która niestety nie pomoże im w rozwoju, a takowy wymaga przełamania się.
Jak rozwijać zdrową samoocenę
Rozwijanie zdrowej samooceny wymaga czasu, wysiłku i zaangażowania, ale jest to możliwe. Jednym z pierwszych kroków jest praca nad akceptacją siebie – zarówno swoich mocnych, jak i słabych stron. Ważne jest również unikanie porównywania się z innymi i skupienie się na własnych osiągnięciach i postępach. Ćwiczenia takie jak pozytywne afirmacje, prowadzenie dziennika sukcesów, coaching oraz terapia poznawczo-behawioralna mogą również pomóc w budowaniu zdrowej samooceny. Ważne jest jednak, by spróbować pracy nad sobą, swoją psychiką i emocjami. Współpraca ze specjalistami będzie zdecydowanie pomocna. Utrzymywanie zdrowej samooceny wymaga stałej pracy i świadomej troski o siebie. Ważne jest okazywanie sobie miłości i szacunku, dbanie o swoje potrzeby emocjonalne i fizyczne oraz unikanie toksycznych relacji i sytuacji, które mogą podważać naszą samoocenę.
Poprzez pozytywne i realistyczne postrzeganie siebie możemy poprawić nasze samopoczucie, zwiększyć pewność siebie i radzić sobie lepiej z życiowymi wyzwaniami. Rozwijanie zdrowej samooceny wymaga czasu i wysiłku, ale może przynieść niezwykłe korzyści dla naszego życia psychicznego i ogólnego dobrostanu.
Natalia Tatarczuch
(Coach&Socjolog)