Zrób to dla swojego mózgu

Co możemy zrobić dla swojego mózgu już teraz, tak by w wieku dojrzałym przeciwdziałać chorobom związanym z zaburzeniem jego funkcji? Jak już dzisiaj zatroszczyć się o ten niezwykle ważny organ i kształtować zdrowe nawyki?

Eliminacja toksyn

Każdego dnia narażeni jesteśmy na kontakt z neurotoksynami, które uszkadzają komórki mózgu i układu nerwowego. Większość z nas nie spodziewa się, w jak wielu miejscach możemy je znaleźć. Nie chodzi też o to, by załamać się nad mnogością zanieczyszczeń. Stopniowo, na ile mamy możliwości, starajmy się eliminować toksyny z naszego otoczenia. 

Oto kilka przykładów, jak to zrobić:

• pestycydy stosowane w ogrodzie zastąp naturalnymi,
• omijaj spożywanie ryb charakteryzujących się wysoką zawartością rtęci (halibut, makrela, mieszczyk, tuńczyk),
• ogranicz przyjmowanie glinu (mogą go zawierać szampony, antyperspiranty, uwalnia się on przez gotowanie w garnkach aluminiowych, znajduje się w lekach zobojętniających kwas żołądkowy),
• ogranicz kontakt z ołowiem (znajdziesz go w dawnych farbach ołowiowych, starych rurach kanalizacyjnych, powlekanych naczyniach ceramicznych),
• spożywaj mniej aspartamu (mogą go zawierać gumy do żucia, słodycze),
• zmniejsz spożycie glutaminianu sodu (wzmacniacz smaku w wielu produktach przetworzonych)¹.

Odżywienie bakterii jelitowych

Neurotoksyny, które znajdą się w jelitach, wytwarzają szkodliwe bakterie i/lub drożdże, negatywnie wpływając na jakość pamięci mózgu. Sposobem, w jaki możemy pomóc naszemu organizmowi z nimi walczyć, jest zadbanie o silną i zdrową florę bakteryjną jelit². 

Oznacza to, że powinniśmy stworzyć za pomocą naszych wyborów żywieniowych takie warunki, by dobre bakterie jelitowe mogły zwiększać swoją liczebność. Po antybiotykoterapii lub w stanach znacznego pogorszenia odporności zaleca się także dodatkowe przyjmowanie szczepów bakterii jelitowych, w dawce i rodzaju zaleconych przez specjalistę.

Jak sprawdzić, czy dobrze odżywiasz swoje bakterie jelitowe? Zobacz, czy w twojej diecie nie brakuje ich ulubionego pożywienia:

• młodych liści mniszka lekarskiego (wiosną zrób z nich sałatkę),
• pora,
• schłodzonych, ugotowanych ziemniaków,
• korzeni roślin zawierających inulinę (pij napary z korzenia mniszka lekarskiego, korzenia cykorii podróżnik),
• topinamburu (na surowo lub krótko gotowanego),
• cebuli i czosnku,
• karczocha³.

Ćwiczenia fizyczne⁴

Możemy zrobić wiele dla naszego mózgu, ale jeśli mielibyśmy wybrać tę najważniejszą rzecz, zdecydowanie byłby nią wysiłek fizyczny. Dzięki ćwiczeniom fizycznym o umiarkowanym natężeniu poprawiamy ukrwienie w całym organizmie, tym samym zwiększając dopływ tlenu i substancji odżywczych do mózgu. Aktywność fizyczna chroni hipokamp, ważny ośrodek pamięci krótkotrwałej przed skutkami silnych stresów. 

Wśród pozytywnych skutków ćwiczeń fizycznych na komórki mózgowe możemy wymienić także wspomaganie naprawy komórkowego DNA, chroniącego przed zaprogramowaną śmiercią komórek. Natomiast u osób powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia zmniejszają one ryzyko upośledzenia funkcji poznawczych i wystąpienia choroby Alzheimera.

Najlepszymi ćwiczeniami, z punktu widzenia ochrony komórek mózgowych są te o charakterze wytrzymałościowym oraz siłowe (oporowe). Wzmacniają one siłę pompy sercowej oraz mięśni. Ciekawym rodzajem sportu korzystnego dla utrzymania dobrej kondycji mózgu jest też tenis stołowy. Mimo pozornie delikatnej formy jest to intensywne ćwiczenie angażujące wiele mięśni, wspomagające koordynację oko-ręka oraz refleks. Podczas tego rodzaju wysiłku fizycznego wykorzystujemy wiele różnych obszarów mózgu, a dodatkowym atutem tej dyscypliny jest stosunkowo rzadkie ryzyko urazów głowy.

Badania i suplementacja

Badaniem, które ma szczególne znaczenie w dbaniu o dobrą kondycję mózgu, jest badanie poziomu homocysteiny. Dobrze jest powtarzać je raz do roku. W przypadku zbyt niskiego poziomu możemy szybko zainterweniować i zniwelować szkodliwe skutki jej niedoboru. 

Dobrze jest także sprawdzić poziom witamin z grupy B oraz dobrać odpowiednią suplementację. Ze względu na specyfikę wykrywalności witamin z grupy B, nie wykonuje się badania krwi na poszczególną zawartość witamin np. B12, ale sprawdza się poziom metabolitów z grupy B. Wyniki tak wykonanego badania krwi interpretuje specjalista i na tej podstawie można określić ewentualny niedobór tych witamin.

Przypisy

1. D. Perlmutter, C. Colman, Księga zdrowia mózgu. Najlepsze metody poprawy pamięci, ostrości umysłu i zapobiegania starzeniu się mózgu, Wydawnictwo Vital, Białystok 2014, s. 183-204.
2. V. Pedre, Szczęśliwe jelita, Wydawnictwo Vivante, Białystok 2016, s. 239.
3. Zob. https://blog.lokalnyrolnik.pl/9-naturalnych-zrodel-prebiotykow-w-zywnosci/
4. D. G. Amen, Zadbaj o mózg, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2013, s. 171-177.

Grafika na górze dla ilustracji. © Źródło: Freepik. Autor: jcomp.