Dzięcioł białoszyi, dzięcioł syryjski (Dendrocopos syriacus) należy do rodziny dzięciołowatych (Picidae). Został po raz pierwszy zidentyfikowany i opisany przez Wilhelma Hempricha oraz Christiana Gottfrieda Ehrenberga w 1833 roku. Okaz ten pochodził z pasma górskiego w Libanie.
Zasięg występowania
Dzięcioł białoszyi to gatunek osiadły, który gniazduje od południowo-wschodniej Europy po Iran. W ostatnich dekadach jego zasięg rozszerzył się na północny zachód Europy. Preferuje otwarte lasy, tereny rolnicze z krzewami, a także parki. Jego obecność jest ściśle związana ze starymi drzewami, które zapewniają zarówno pożywienie, jak i miejsca do gniazdowania. Choć jego upierzenie jest charakterystyczne, ciężko jest go dostrzec.
Opis
Dzięcioł syryjski mierzy około 23 cm długości i jest bardzo podobny do dzięcioła dużego (dendrocopos major). U samca górna część ciała jest intensywnie czarna, z karmazynową plamą na karku. Białe jest czoło, szyja, boki głowy i barki. Pióra lotne są czarne z białymi plamami, które tworzą trzy paski na skrzydłach. Trzy zewnętrzne pióra ogona mają jedynie kilka białych plam, które są widoczne, gdy ogon jest rozpostarty, co pomaga ptakowi w podtrzymywaniu się podczas wspinania po drzewach. Dolna część ciała jest żółtawobiała, a podogonie jest czerwonawe. Dziób ma kolor ciemnoszary z odcieniem czerni, a nogi są szarozielone. Samica nie posiada karmazynowej plamy na karku, a u młodych ptaków plama ta jest również nieobecna.
Dzięcioł syryjski różni się od dzięcioła małego tym, że ma czerwoną plamę na odwłoku i białe plamy na barkach. Jest trudniejszy do odróżnienia od dzięcioła dużego, ale cechuje się dłuższym dziobem, większą ilością bieli na głowie oraz brakiem białych pręg na ogonie.
Komunikacja
Dzięcioł białoszyi, ukryty w liściach, często zdradza swoją obecność poprzez mechaniczne bębnienie, czyli wibrujący dźwięk, który powstaje, gdy szybko uderza dziobem w pień lub gałąź. Bębnienie to nie jest jedynie wołaniem godowym, ale również sygnałem, który wysyła samiec i samica. Może być słyszane z dużej odległości, w zależności od warunków atmosferycznych i rodzaju drewna – puste gałęzie wydają głośniejszy dźwięk niż żywe. Bębnienie dzięcioła syryjskiego jest dłuższe niż u dzięcioła dużego. Jest też szybsze i krótsze niż u dzięcioła białogrzbietego. Odgłos jest delikatniejszy niż u dzięcioła dużego i przypomina nieco zawołanie krwawodzioba.
Pożywienie
Dzięcioł syryjski żywi się głównie owadami, które żerują w drewnie drzew, jak larwy ciem i chrząszczy. Czasem poluje również na pszczoły. Najczęściej przesiaduje na pniach drzew, wspinając się po nich w poszukiwaniu pożywienia. W trakcie wspinaczki stuka w korę, odrywając jej fragmenty, a zdobyczy poszukuje w szczelinach, używając swojego lepkiego języka. Gdy owady są trudno dostępne, jego dieta obejmuje nasiona, orzechy i jagody. Dzięcioł syryjski porusza się skokami, przemieszczając się w charakterystyczny sposób, z jedną nogą nieco przed drugą. Zazwyczaj żeruje, utrzymując pionową pozycję z głową do góry, ale czasem przybiera pozycję z głową w dół, badając drzewo w poszukiwaniu jedzenia. Lot tego ptaka jest lekki i falisty. W Izraelu dzięcioł syryjski niszczy rury polietylenowe systemów nawadniania, szczególnie w sadach awokado, cytrusów i winnicach. Tworzy w nich otwory o średnicy 2-10 mm, które mogą powodować spadek ciśnienia wody. Przyczyny tego zachowania nie są do końca znane.
Rozmnażanie
Dzięcioł białoszyi wykuwa swoje gniazda w miękkim lub zbutwiałym drewnie, tworząc okrągły otwór o średnicy 5 cm. Na dnie dziupli znajduje się komora, gdzie na wiórach drzewnych składane jest do 11 kremowobiałych jaja. Otwór gniazdowy rzadko jest używany ponownie, choć czasem w tym samym drzewie powstają nowe otwory. Gdy młode są karmione przez rodziców, gromadzą się przy otworze, ćwierkając, ale w razie zagrożenia szybko wracają do wnętrza gniazda.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Syrian_woodpecker [dostęp: 23.08.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Ron Knight. Licencja: CC BY 2.0.
