Skuteczne metody walki z łokciem tenisisty

Łokieć tenisisty, znany również jako entezopatia nadkłykcia bocznego kości ramiennej, to schorzenie dotykające nie tylko profesjonalnych tenisistów, ale także szerokie spektrum osób aktywnych fizycznie oraz pracowników biurowych. Choć nazwa sugeruje, że problem związany jest wyłącznie z tenisem, to w rzeczywistości może on wystąpić też u innych osób wykazujących powtarzające się ruchy ręki i nadgarstka.

Co to jest łokieć tenisisty?

Łokieć tenisisty polega na zapaleniu mięśni prostowników nadgarstka na bocznym nadkłykciu kości ramiennej. Największe zmiany degeneracyjne dotyczą przyczepu bliższego promieniowego prostownika nadgarstka krótkiego ECRB. Czasami to schorzenie obejmuje również inne struktury mięśniowo-ścięgniste (m. promieniowy nadgarstka długi, m. łokciowy nadgarstka, m. palców wspólny)¹.

Przyczyny łokcia tenisisty

Nazwa tej choroby może być nieco myląca, ponieważ 95% wszystkich zdiagnozowanych przypadków występuje u osób, które nie uprawiają sportu wyczynowego. Do entezopatii nadkłykcia bocznego najczęściej dochodzi na drodze mikrourazów, zmian zwyrodnieniowych i degeneracyjnych w obrębie ścięgna prostowników nadgarstka.

W wyniku zgięciowej pozycji nadgarstka i wyprostnej w stawie łokciowym, pomiędzy nadkłykciem bocznym a głową kości ramiennej dochodzi do nadmiernej kompresji, co utrudnia odpływ krwi. Do czynności, które mogą doprowadzić do powstania tego schorzenia, można zaliczyć:

• grabienie w ogródku,
• silne chwytanie,
• długotrwałe noszenie ciężkich przedmiotów.

Objawy łokcia tenisisty

Najczęściej występującymi objawami łokcia tenisisty są:

• ból po stronie bocznej stawu łokciowego, promieniujący do stawu nadgarstkowego,
• ból podczas odwracania oraz wyprostu stawu łokciowego,
• ból podczas wyprostu ręki w stawie nadgarstkowym,
• bolesność w trakcie zaciskania dłoni w pięść,
• osłabienie siły uścisku ręki,
• tkliwość uciskowa na nadkłykciu bocznym,
• osłabienie funkcji kończyny górnej².

Czynniki ryzyka

Łokieć tenisisty najczęściej dotyka osoby w przedziale wiekowym 30-50 lat. Narażeni są ludzie, którzy wykonują powtarzalne ruchy nadgarstka i ramienia. W sportach z użyciem rakiety ryzyko wystąpienia łokcia tenisisty jest duże, gdy osoba ma słabą technikę gry.

Leczenie

Wczesne rozpoczęcie leczenia może przyspieszyć proces zdrowienia, wtedy powrót do codziennych aktywności fizycznych będzie sprawniejszy. Należy całkowicie powstrzymywać się od czynności prowokujących i nasilających ból, dopóki bolesność nie ustąpi. Zbyt wczesny powrót do aktywności może powodować pogorszenie stanu.

W pierwszej fazie choroby należy stosować zimne okłady z lodu (3-4 razy dziennie przez 15-20 minut). Bolesne miejsce można również masować takim okładem (ok. 5 min 2-3 razy dziennie). Jeśli ból staje się zbyt uciążliwy, warto sięgnąć po leki przeciwbólowe.

Polecane są stabilizatory stawu łokciowego, które utrzymują staw w pozycji zgięcia 90 stopni, co pozwala na zmniejszenie dolegliwości bólowych. Taki stabilizator powinien być noszony przez około 2 tygodnie.

W następnej fazie należy wprowadzić ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie (zwłaszcza) przedramienia, ale nadal wskazane jest unikanie ruchów prowokujących ból.

W postępowaniu fizjoterapeutycznym można skorzystać z następujących metod leczniczych:

• masaż poprzeczny,
• fizykoterapia (laseroterapia, ultradźwięki, jonoforeza i diatermia krótkofalowa) – stanowi uzupełnienie leczenia,
• terapia manualna z wykorzystaniem technik manualnych i narzędziowych,
• kinesiotaping³.

Gdy mamy do czynienia z ciężkimi urazami, konieczna może być interwencja chirurgiczna.

Zakończenie

Łokieć tenisisty może być bardzo uciążliwym urazem. Jednak dzięki odpowiedniemu (i wcześnie podjętemu) leczeniu możliwy jest powrót do aktywności bez bólu i ograniczeń. Pamiętajmy, że szybka reakcja na pojawiające się symptomy oraz konsekwentne stosowanie się do zaleceń lekarza/fizjoterapeuty mogą znacznie skrócić czas rekonwalescencji i zminimalizować ryzyko nawrotów.

Przypisy

1. J. Siminska, K. Pietkun, J. Stocka i inni, Łokieć Tenisisty – Przegląd Wybranych Metod Fizykalnych, Metod Zaopatrzenia Ortopedycznego i Masażu, Journal of Health Sciences (obecnie Journal of Education, Health and Sport), 2300-665X, 2011-2014, s. 270-271.
2. J. Krawczyńska, Łokieć tenisisty – kontuzja nie tylko tenisistów. Przyczyny, objawy, leczenie, Ortopedio, https://www.ortopedio.pl/porady-ekspertow/lokiec-tenisisty-kontuzja-nie-tylko-tenisistow-przyczyny-objawy-leczenie/ [dostęp: 24.02.2024].
3. K. Radlak, Łokieć tenisisty, Portal Fizjoterapeuty, 23.09.2022, https://fizjoterapeuty.pl/urazy/lokiec-tenisisty.html [dostęp: 24.02.2024].