Kiedy serce zawodzi: spojrzenie na niewydolność krążeniową

Cierpisz na duszność i zmęczenie? Twoje serce może być osłabione. Poznaj przyczyny, objawy i metody leczenia tej poważnej choroby.

Niewydolność krążenia to stan, w którym układ krążenia nie jest w stanie dostarczyć organizmowi wystarczającej ilości krwi bogatej w tlen i substancje odżywcze. Może to prowadzić do szeregu objawów, takich jak duszność, zmęczenie, obrzęki kończyn dolnych i kołatanie serca.

Rodzaje niewydolności krążenia

Niewydolność krążenia może być ostra lub przewlekła. Ostra niewydolność krążenia to nagły stan, wymagający natychmiastowej pomocy medycznej. Przewlekła niewydolność krążenia to długotrwały stan, który można kontrolować za pomocą leczenia zachowawczego.

Ważnym rozróżnieniem rodzaju niewydolności krążenia jest podział na prawo- i lewokomorową. Niewydolność lewokomorowa może doprowadzić do niedokrwienia narządów wskutek zmniejszenia wyrzutu krwi do aorty. Natomiast niewydolność prawokomorowa sprawia, że wzrasta ciśnienie krwi w krążeniu płucnym¹.

Przyczyny

Najczęstszą przyczyną niewydolności krążenia jest niewydolność serca. Oznacza to, że mięsień sercowy jest osłabiony i nie pompuje krwi tak wydajnie, jak powinien. Inne przyczyny niewydolności krążenia to:

• wady serca (wrodzone i nabyte),
• choroba niedokrwienna serca,
• arytmia serca,
• leki,
• toksyny (np. alkohol, narkotyki),
• nadciśnienie tętnicze,
• choroby ogólnoustrojowe, w tym: cukrzyca, niedoczynność i nadczynność tarczycy, przewlekłe choroby płuc (np. astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli), anemia, nowotwory serca,
• niewłaściwa dieta¹.

Objawy

Objawy niewydolności krążenia mogą obejmować:

• Duszność: duszność to najczęstszy objaw niewydolności krążenia. Może występować podczas aktywności fizycznej, odpoczynku, a nawet w nocy.
• Zmęczenie: osoby z niewydolnością krążenia często odczuwają zmęczenie i osłabienie, nawet po krótkim wysiłku.
• Obrzęki kończyn dolnych: obrzęki to nagromadzenie płynów w tkankach. Najczęściej występują w nogach i kostkach, ale mogą również obejmować stopy i dłonie.
• Kołatanie serca: kołatanie serca to uczucie szybkiego lub nieregularnego bicia serca.
• Kaszel: kaszel może występować, gdy w płucach gromadzi się płyn.
• Utrata apetytu: utrata apetytu może być spowodowana nagromadzeniem się płynów w jamie brzusznej.
• Zmniejszenie masy ciała: niewydolność krążenia może prowadzić do utraty masy ciała, zwłaszcza jeśli towarzyszy jej utrata apetytu i nudności. Zwykle występuje w zaawansowanym stadium choroby².

Diagnoza

Lekarz może zdiagnozować niewydolność krążenia na podstawie objawów, badania fizycznego i badań diagnostycznych. Badania te mogą obejmować:

• EKG (elektrokardiogram) – to badanie, które rejestruje aktywność elektryczną serca.
• EKG wysiłkowe – to EKG wykonywane podczas ćwiczeń.
• Echo serca – to badanie ultrasonograficzne serca, które pozwala ocenić jego strukturę i funkcję.
• RTG klatki piersiowej – może pomóc lekarzowi ocenić stan płuc i serca.
• Badania krwi – pozwalają lekarzowi wykluczyć inne przyczyny występowania objawów, takie jak anemia lub infekcja³.

Zakończenie

Ważne jest, aby pamiętać, że zdrowie serce to fundament naszego ogólnego samopoczucia i jakości życia. Dlatego nie powinniśmy bagatelizować żadnych objawów, które mogą wskazywać na niewydolność krążenia. Zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna i świadomość swojego stanu zdrowia są najlepszym kluczem do profilaktyki wielu chorób. Dbajmy o siebie, a zdrowe serce stanie się przepustką do pełni życia i dobrostanu. 

Przypisy

1. M. Majewska, To pierwsze objawy niewydolności krążenia. Nie ignoruj ich, Poradnik Zdrowie, 07.02.2022, https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kardiologia/niewydolnosc-krazenia-przyczyny-objawy-leczenie-niewydolnosci-krazenia-aa-tgT9-gfw3-zbti.html [dostęp: 21.04.2024].
2. Niewydolność serca, Narodowy Instytut Kardiologii, https://www.ikard.pl/niewydolnosc-serca.html [dostęp: 21.04.2024].
3. P. Ponikowski, A.A. Voors i inni, Wytyczne ECS dotyczące diagnostyki i leczenia ostrej i przewlekłej niewydolności serca w 2016 roku, Kardiologia Polska 2016; 74, 10, s. 1048-1050.

Grafika na górze dla ilustracji. © Źródło: Adobe Stock. Autor: sitthiphong.