Kluczowe znaczenie powięzi

Powięź była dawniej traktowana jako bierna struktura otaczająca mięśnie i narządy. Obecnie zyskuje coraz większe znaczenie w środowisku medycznym. Badania naukowe ujawniają jej kluczową rolę w wielu funkcjach organizmu, od ruchu i czucia po równowagę i odporność.

Anatomia powięzi

Powięź to trójwymiarowa sieć tkanki łącznej, która przenika i otacza wszystkie struktury ciała. Stanowi integralną część układu ruchu, tworząc fascynującą, nieprzerwaną strukturę od stóp do głów¹.

Rodzaje powięzi

Wyróżniamy cztery główne rodzaje powięzi:

1. Powięź powierzchowna: otacza całe ciało, łącząc skórę z mięśniami. Stanowi pierwszą linię obrony przed urazami i infekcjami.
2. Powięź głęboka: otacza poszczególne mięśnie, tworząc dla nich pochewki. Pozwala na izolowany ruch mięśni, zapewniając stabilizację stawów.
3. Powięź trzewiowa: otacza narządy wewnętrzne, zapewniając im wsparcie i ochronę. Odgrywa kluczową rolę w trawieniu, oddychaniu i innych funkcjach życiowych.
4. Powięź ścienna: otacza naczynia krwionośne oraz nerwy².

Oprócz wymienionych, głównych typów powięzi, dzieli się ona na wiele warstw i przedziałów, tworząc skomplikowaną sieć powiązań między wszystkimi strukturami ciała.

Funkcje powięzi

Powięź pełni wiele kluczowych funkcji w organizmie, m.in.:

• nadaje kształt i stabilizację ciału: tworzy rusztowanie dla mięśni i narządów, zapewniając im odpowiednie ułożenie, jak również stabilność;
• przenosi siłę mięśni: przenosi siłę generowaną przez mięśnie na ścięgna i kości, umożliwiając ruch;
• chroni narządy i tkanki: ochrania narządy wewnętrzne przed urazami i otarciami;
• zapewnia płynny ruch: zmniejsza tarcie między tkankami, umożliwiając płynny i bezbolesny ruch;
• uczestniczy w propriocepcji: zawiera receptory czucia głębokiego, które informują mózg o położeniu ciała i jego częściach w przestrzeni;
• wpływa na przepływ krwi i limfy: ułatwia przepływ krwi i limfy, co zapewnia prawidłowe odżywianie i oczyszczanie tkanek³;
• wytycza drogi oraz kanały dla struktur: bierze udział w wytyczaniu dróg i kanałów dla nerwów, naczyń limfatycznych, żył i tętnic;
• magazynuje wodę: może magazynować wodę, co wpływa na poziom nawodnienia organizmu⁴;
• produkcja kolagenu: jest współodpowiedzialna za produkcję kolagenu – białka, które zapewnia strukturę i wytrzymałość tkankom⁵.

Zaburzenia powięzi

W wyniku stresu, urazów, braku ruchu lub innych czynników powięź może ulegać zgrubieniu, sklejeniu lub napięciu. Zaburzenia powięzi mogą prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, takich jak:

• ból mięśni i stawów,
• ograniczenie ruchomości,
• zmniejszenie siły i wytrzymałości,
• niestabilność stawów,
• problemy z trawieniem,
• zaburzenia równowagi,
• chroniczne zmęczenie.

Terapia powięzi

Istnieje wiele metod terapii powięzi, które mogą pomóc w złagodzeniu bólu, poprawie funkcjonowania czy przywróceniu równowagi ciała. Do najpopularniejszych należą:

• masaż powięziowy,
• terapia manualna,
• rolowanie pianką,
• aktywność fizyczna,
• osteopatia⁶.

Podsumowanie

Powięź to niezwykle ważna struktura, która odgrywa kluczową rolę w wielu funkcjach organizmu. Zaburzenia powięzi mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Na szczęście istnieje wiele metod terapii powięzi, które mogą pomóc w złagodzeniu bólu, poprawie funkcjonowania i przywróceniu równowagi ciała.

Przypisy

1. R. Schleip, Interoception. Some Suggestions for Manual and Movement Therapies, Terra Rosa E-Magazine, No. 15, 12.2014, str. 12, https://www.blackroll.ch/wp-content/uploads/2016/02/Schleip_Interoception.pdf [dostęp: 22.03.2024].
2. N. Żurawska, Powięź do czego służy i za co odpowiada, Fizjo In Touch, 07.02.2023, https://fizjointouch.pl/powiez-do-czego-sluzy-i-za-co-odpowiada/ [dostęp: 22.03.2024].
3. K. Radlak, Powięź – budowa, funkcje, Portal Fizjoterapeuty, 08.03.2019, https://fizjoterapeuty.pl/anatomia/powiez-budowa-funkcje.html [dostęp: 22.03.2024].
4. C. Fede, L. Petrelli, D. Guidolin i inni, Evidence of new hidden neural network into deep fasciae, Scientific Reports, 16.06.2021; 11(1):12623
5. M. Kumka, J. Bonar, Fascia: a morphological description and classification based od a literature review, The Journal of Canadian Chiropractic Association, 09.2012; 56(3), str. 179-191.
6. A. Zalewska-Czapla, Czym jest powięź i dlaczego powinniśmy o nią dbać?, OsteoMedic, 22.10.2023, https://osteomedic.com.pl/blog/czym-jest-powiez [dostęp: 22.03.2024].

Grafika na górze dla ilustracji. © Źródło: Adobe Stock. Autor: Microgen.