Depresja nie jest chwilowym obniżeniem nastroju, nie jest też wyborem, którego dokonują osoby na nią cierpiące. Jest podstępną i wyniszczającą chorobą, która bez odpowiedniego leczenia i wsparcia innych osób może zakończyć się tragicznie.
Wsparcie w diagnozie i rozpoczęciu leczenia
Jednym z pierwszych kroków, którym można wesprzeć osoby cierpiące na depresję, jest zachęcenie ich do diagnozy, a następnie rozpoczęcia leczenia. Pierwszą wstępną diagnostykę można zrobić, wykonując test udostępniony na stronie Stowarzyszenia Pomost lub test Becka, oceniający skalę depresji. Najważniejsze, aby na początkowym etapie odróżnić chorobę od chwilowego spadku nastroju. W przypadku wątpliwości najlepiej nie odwlekać konsultacji lekarskiej.
Leczenie depresji wymaga stosowania farmakoterapii oraz psychoterapii. Ważną rolę w procesie leczenia pełnią też bliscy przyjaciele i rodzina. Coraz więcej mówi się także o diecie (niedobory składników odżywczych mogą być czynnikiem prowokującym), probiotykoterapii1, terapii ruchowej oraz świetle słonecznym jako formach wsparcia leczenia.
Depresja jest chorobą wyleczalną, a szybsze podjęcie terapii może oszczędzić chorującemu wiele cierpienia i nie dopuścić do przejścia choroby w poważniejsze stadium.
Słuchaj i bądź
Podczas procesu leczenia depresji najlepszym wsparciem, jak często podkreślają osoby chorujące, jest bycie dostępnym, nieocenianie i wysłuchanie. Jeśli nie wiesz, co powiedzieć, a chciałbyś pomóc, wystarczy proste: „Jestem tutaj, żeby cię wesprzeć”2.
Bądź szczery. Niezbyt fortunne jest określenie, że dobrze rozumiesz sytuację, jeśli sam nie przeszedłeś tej choroby. Lepiej powiedzieć: „Nie w pełni rozumiem, co masz na myśli, ale naprawdę szczerze ci współczuję”.
Gdy znajdziesz się w sytuacji, że osoba chorująca zacznie się zwierzać i opowiadać o swoich uczuciach, nie przerywaj. Nie czuj się zobowiązany dawać jakiekolwiek rady czy wskazówki w odpowiedzi, najczęściej najlepsze, co możesz zrobić, to słuchać z uwagą.
Sprzyjające środowisko
Kieruj się zasadą: nie udzielaj rad, ale sam działaj. Jeśli osoba chorująca nie będzie miała nic przeciwko, możesz wykonywać dla niej drobne przysługi, które poprawią środowisko, w którym mieszka. Oto kilka wskazówek, co możesz zrobić:
- odsłonić rolety, umyć okna, by do pomieszczenia docierało więcej światła słonecznego,
- przewietrzyć pomieszczenie,
- zrobić smaczny, odżywczy posiłek,
- wymienić pościel,
- posprzątać pokój,
- umyć naczynia,
- kupić drobiazg, który poprawi komfort lub wcześniej sprawiał chorującemu przyjemność.
Wykonując te drobne przysługi, przekazujesz bardzo cenny komunikat: „Jesteś dla mnie ważny, jestem obok”. I wielokrotnie, gdy brak ci odpowiednich słów, lepiej „mówić” właśnie swoimi czynami.
Wychwyć wołanie o pomoc3
Gdy zauważysz znaki mogące świadczyć o myślach samobójczych: żegnanie się z bliskimi, rozdawanie rzeczy osobistych, mówienie o śmierci, zapytaj o to wprost. Bardzo często takie zachowanie jest wołaniem o pomoc osoby cierpiącej na depresję. Nie będzie ona w stanie sama umówić się do psychiatry, twoją rolą będzie wsparcie w pilnym zapisaniu jej na wizytę.
Jeśli czujesz się bezradny albo spanikowany, jeśli nie wiesz, co masz dokładnie zrobić w konkretnej sytuacji, zadzwoń na czynny całodobowo Telefon Wsparcia Kryzysowego: 116 123.
„Nie oceniam. Akceptuję” to hasło Fundacji Twarze Depresji. Pięknie ujmuje ona sedno pomocy, jakiej potrzebują osoby chore na depresję. Nie rozliczać, nie moralizować, ale być, słuchać i wspierać. Bo gdy wszystko traci sens, to bliskość i cicha wspierająca miłość dają nadzieję, pokrzepiają, dają siłę do walki z chorobą.
Przypisy
- O. Gawlik-Kotelnicka, Powiązania depresji i zespołu metabolicznego – rola mikrobioty i probiotykoterapii, „Współczesna Dietetyka”, nr 32, listopad 2020, s. 21-23.
- M. Orzechowska-Siara, Depresja jako stan długotrwale obniżonego nastroju, Fundacja Dorastaj z Nami, https://dorastajznami.org/wiedza/depresja-jako-stan-dlugotrwale-obnizonego-nastroju [dostęp: 24.05.2024].
- A. Morawiecka-Borowiec, J. Borowiec, Depresja może być męska, „Twarze Depresji”, 10/2024, s. 5-7.
