Wielka Rafa Koralowa (ang. Great Barrier Reef) to jedno z najbardziej imponujących ekosystemów na Ziemi. Jest to rozległy kompleks raf koralowych rozciągający się na długości około 2 300 kilometrów wzdłuż wschodnich wybrzeży Australii. Rafa jest tak obszerna, że można ją dostrzec nawet z kosmosu. Jest również uznawana za jeden z siedmiu naturalnych cudów świata.
Składa się z ponad 2 900 osobnych raf koralowych oraz 900 wysp. Jej obszar rozciąga się na przestrzeni około 344 400 km2. To miejsce, w którym występuje ogromna różnorodność biologiczna obejmująca tysiące gatunków ryb, mięczaków, skorupiaków, żółwi morskich, rekinów i wielu innych form życia morskiego.
Wielka Rafa Koralowa jest również domem dla ponad 400 rodzajów korali, które tworzą wspaniałe podwodne krajobrazy. Ich kolorowe kolonie rozprzestrzeniają się na rozległych obszarach, tworząc misternie skomponowane formacje.
Wielka Rafa Koralowa jest niezwykle ważna dla całego ekosystemu morskiego. Oprócz zapewniania schronienia dla wielu gatunków pełni również istotną rolę w regulacji klimatu. Koralowce pomagają w procesie tworzenia bariery ochronnej, która chroni wybrzeże przed działaniem fal i sztormów. Ponadto rafa przyczynia się do produkcji tlenu i usuwania dwutlenku węgla z atmosfery, pomagając w utrzymaniu globalnej równowagi ekologicznej.
Wielka Rafa Koralowa pełni także ważną funkcję gospodarczą. Jest jednym z najważniejszych miejsc turystycznych w Australii, przyciągającym miliony odwiedzających rocznie. Turyści mają okazję odkrywać jej podwodne piękno podczas nurkowania lub rejsów łodziami wypełnionymi szklanymi dnami.
Niestety Wielka Rafa Koralowa jest zagrożona przez szereg czynników. Wzrost temperatury wody morskiej spowodowany zmianami klimatycznymi prowadzi do zjawiska wybielania korali i powoduje obumieranie ich kolonii. Wybielanie koralowców jest wynikiem utraty symbiotycznych alg, które są niezbędne dla ich przetrwania. To poważne zjawisko zmniejsza bioróżnorodność i osłabia cały ekosystem rafy. Niestety występuje ono coraz częściej i z coraz większą intensywnością.
Jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla Wielkiej Rafy Koralowej jest również rozgwiazda korona cierniowa. Wybuchy epidemii tych rozgwiazd przyczyniły się do znacznych szkód w rafach koralowych na dużych obszarach i są uznawane za jedną z głównych przyczyn spadku populacji koralowców w ciągu ostatnich 40 lat. Korona cierniowa to gatunek żerujący na koralowcach. Rozgwiazdy te mają zdolność do zjadania dużych ilości koralowców, a jeden osobnik może zniszczyć znaczną powierzchnię rafy koralowej w krótkim czasie. W wyniku tego niszczenia struktury rafy koralowej zostają uszkodzone, co prowadzi do obumierania kolonii koralowych i degradacji ekosystemu rafy.
W odpowiedzi na to zagrożenie wprowadzono szereg metod ochronnych mających na celu minimalizowanie wpływu korony cierniowej na Wielką Rafę Koralową. Jedną z najskuteczniejszych metod jest ręczne usuwanie tych rozgwiazd z rafy. Wykwalifikowani nurkowie lub specjalnie przeszkoleni pracownicy parku morskiego lokalizują i usuwają rozgwiazdy z obszarów o największym zagrożeniu. Innym sposobem ochrony jest wprowadzenie biologicznej kontroli rozgwiazd poprzez wykorzystanie naturalnych wrogów tych drapieżników, takich jak niektóre gatunki ryb i mięczaków.
Do degradacji Wielkiej Rafy Koralowej przyczyniają się również: zanieczyszczenie wód, nadmierna turystyka, nadmierny połów ryb i zniszczenia spowodowane działalnością człowieka.
Australijskie władze podejmują działania na rzecz ochrony Wielkiej Rafy Koralowej. Wprowadzono restrykcje dotyczące połowu ryb, ograniczono turystykę na niektórych obszarach i zwiększono świadomość społeczeństwa na temat konieczności ochrony tego unikalnego ekosystemu. W 1981 roku Wielka Rafa Koralowa została objęta ścisłą ochroną, a jej obszar stał się parkiem morskim. W tym samym roku rafa została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Prowadzone są także badania naukowe mające na celu lepsze zrozumienie ekologii rafy oraz jej odporności na zmiany klimatyczne. Wiedza ta jest wykorzystywana do opracowywania strategii ochrony i przywracania uszkodzonych obszarów rafy. Przeprowadzane są również projekty mające na celu ograniczenie zanieczyszczenia wód i emisji gazów cieplarnianych.
Wielka Rafa Koralowa jest jednym z najcenniejszych skarbów naturalnych na Ziemi. Ochrona tego unikalnego ekosystemu jest ważna nie tylko dla Australii, ale również dla całej planety.
Źródła
1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielka_Rafa_Koralowa
2. https://www2.gbrmpa.gov.au/our-work/our-programs-and-projects/reef-protection-through-world-leading-management
3. https://podroztrwa.pl/wielka-rafa-koralowa/
4. https://klimat.rp.pl/planeta/art37513551-wielka-rafa-koralowa-trafi-na-liste-obiektow-zagrozonych-onz-za-australia-nie
5. https://tuptuptup.org.pl/rafy-koralowe-przyrodniczy-cud-swiata/