Ośmiornica zwyczajna

Ośmiornica zwyczajna (Octopus vulgaris), nazywana też ośmiornicą pospolitą, to fascynujący organizm morski, który występuje we wszystkich oceanach i jest dobrze znany z Morza Śródziemnego, północnego Atlantyku i wschodniej Azji. Jest to gatunek kosmopolityczny, czyli szeroko rozpowszechniony na całym świecie.

Ośmiornica zwyczajna należy do rodziny ośmiornicowate (Octopodidae) i charakteryzuje się ciałem złożonym z głowy, worka trzewiowego oraz nogi przekształconej w ramiona. Barwa ciała jest zmienna i waha się od szarozielonej do szarożółtej. Muszla jest zredukowana. Występują cztery pary dosyć grubych ramion połączonych ze sobą przy nasadzie. Głowa jest szeroka, silnie rozwinięta, z parą dużych oczu. U samców jedno ramię przekształcone jest w narząd kopulacyjny (tzw. hektokotylus).

Ośmiornice pospolite są bardzo zwinne i zręczne. Ich ramiona są niezwykle ruchliwe, co pozwala na skomplikowane i precyzyjne manipulacje przedmiotami. Dzięki temu ośmiornice zwyczajne potrafią otwierać skorupy, wyciągać ofiary z kryjówek, a nawet rozwiązywać prostsze zadania.

Ośmiornica zamieszkuje głównie wody przybrzeżne na głębokościach do około 200 m. Unika wód o niskiej temperaturze i niskim zasoleniu, przez co nie spotyka się jej w wodach polarnych i subpolarnych. Preferuje siedliska z licznymi kryjówkami, takie jak podwodne łąki, rafy koralowe i obszary o skalistym dnie.

Ośmiornica zwyczajna jest drapieżnikiem. Żywi się rakami, krabami, małżami, rybami i innymi małymi organizmami. Ofiary chwyta ramionami, obezwładnia jadem, a następnie rozdrabnia rogowymi szczękami przypominającymi papuzi dziób.

Jednakże to, co wyróżnia ośmiornice spośród innych zwierząt morskich, to ich niezwykle rozwinięte zdolności intelektualne i umiejętności anatomiczne. Posiadają wiele ciekawych cech, w tym umiejętność kamuflażu, dzięki której mogą zmieniać barwę i teksturę swojego ciała, by stać się niewidocznymi na tle otoczenia. Dodatkowo posiadają wiele narządów zmysłowych, w tym dotykowe, smakowe, wzrokowe i chemoreceptory, co umożliwia im wytwarzanie skomplikowanych strategii łowieckich.

Ośmiornice zwyczajne są samotnikami i zwykle unikają innych osobników swojego gatunku. Jednakże podczas okresu godowego samce i samice na krótki czas łączą się w pary. Podczas kopulacji samiec ośmiornicy zwyczajnej przenosi spermatofor do jamy płaszczowej partnerki, gdzie odbywa się zapłodnienie. Samica może złożyć od 120 do 400 tysięcy jaj, a ich rozwój trwa od 20 dni do 4 miesięcy. W tym czasie dba ona o jaja, oczyszczając je z zanieczyszczeń i utrzymując w ruchu, aby zapewnić im odpowiednią ilość tlenu.

W czasie opieki nad jajami samica przestaje jeść, a jej ciało ulega znacznemu wyczerpaniu. Po wykluciu się potomstwa zwykle umiera w ciągu kilku tygodni z wycieńczenia. Jednakże młode ośmiornice zwyczajne posiadają dość wysoki poziom przystosowania i mogą szybko nauczyć się, jak zdobywać pokarm, dzięki czemu mają większe szanse na przeżycie.

Ośmiornice zwyczajne to jedne z najbardziej inteligentnych stworzeń w oceanie. Posiadają nie tylko zdolności intelektualne, ale także niezwykłą pamięć, która pozwala im na rozpoznawanie swoich drapieżników i ofiar.

Niestety, jak większość zwierząt morskich, ośmiornice zwyczajne są zagrożone przez działalność człowieka, w tym przez połowy ryb i zanieczyszczenie wód. Dlatego ważne jest, aby strzec ich siedlisk i przyczyniać się do ochrony tych fascynujących stworzeń.

Źródła

1. https://www.ekologia.pl/wiedza/zwierzeta/osmiornica-zwyczajna
2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Ośmiornica_zwyczajna
3. https://www.national-geographic.pl/artykul/osmiornice-sprytne-inteligentne-zaskakujace-jak-blisko-im-do-nas

© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Emanuele Santarelli. Licencja: CC BY-SA 4.0.