Gekon liścioogonowy

Zobacz również

Gekon liścioogonowy (Uroplatus fimbriatus) to gatunek gekona z rodziny gekonowatych (Gekkonidae). W języku francuskim funkcjonuje jako „gecko à queue en forme de feuille„. W języku malgaskim jego nazwa zwyczajowa brzmi taha fisaka.

Ten wyjątkowy gad pochodzi z Madagaskaru. Umiejętność kamuflażu, dzięki której idealnie upodabnia się do liści, zapewnia mu skuteczną ochronę przed drapieżnikami. Dzięki charakterystycznemu wyglądowi i specyficznym adaptacjom ekologicznym cieszy się dużym zainteresowaniem zarówno wśród badaczy, jak i miłośników egzotycznych zwierząt.

Zasięg występowania

Gekon liścioogonowy to gatunek endemiczny Madagaskaru. Oznacza to, że naturalnie nie występuje nigdzie indziej na świecie. Na wyspie zasiedla niziny od poziomu morza do około 800 m n.p.m. Spotkać go można od zatoki Antongila na północy po zwrotnik Koziorożca na południu. W związku z szybkim wylesianiem Madagaskaru obszar występowania gekonów drastycznie maleje. 

Dzięki swojej unikalnej zdolności do kamuflażu oraz specyficznemu wyglądowi gad doskonale wpasowuje się w lasy deszczowe wyspy, będąc jednocześnie ważnym elementem tamtejszego ekosystemu.

Siedlisko gekona liścioogonowego

Gekon liścioogonowy zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe Madagaskaru. Większość czasu spędza na drzewach, rzadko je opuszczając. Region, w którym żyje, charakteryzuje się wysoką wilgotnością powietrza, przekraczającą 70%. Sprzyja to rozwojowi bujnej roślinności. Stanowi ona zarówno schronienie, jak i źródło pożywienia dla gatunków. W ciągu dnia temperatura waha się między 25 a 30°C, a nocą spada do 20–25°C. Zimy są łagodne. Temperatury spadają zaledwie o kilka stopni, a dni są tylko nieznacznie krótsze.

Opis

Gekon liścioogonowy to nocny, nadrzewny gad. Zamieszkuje lasy deszczowe Madagaskaru. Do 2006 roku był największym przedstawicielem swojego rodzaju. Osiąga do 30 cm długości (wraz z ogonem). Obecnie palma pierwszeństwa należy do odkrytego w tym czasie Uroplatus giganteus, który może dorastać nawet do 35 cm.

Gekon liścioogonowy jest masywny. Posiada szeroki, spłaszczony ogon oraz mocno rozwinięte palce, które ułatwiają wspinaczkę po drzewach. Krawędzie jego ciała i głowy zdobią nieregularne, przypominające ząbki wypustki skutecznie maskujące sylwetkę. Eliminują one ostre cienie i pomagając w idealnym kamuflażu na tle kory drzewa.

Gekony są zwykle szarobrązowe z nieregularnymi wzorami, które przypominają fakturę kory. Spód ciała jest jaśniejszy. Oczy wyróżniają się koncentrycznymi pasami w odcieniach czerwieni, złota lub srebra. Jak w przypadku większości gatunków z rodzaju Uroplatus, kolorystyka i wzory na ciele mogą znacznie różnić się między poszczególnymi osobnikami.

Dojrzałe samce wyróżniają się obecnością dwóch zgrubień u nasady ogona, tuż za tylnymi kończynami, gdzie znajdują się hemipenisy – struktury wykorzystywane podczas rozrodu.

Gekon liścioogonowy – etologia

Podobnie jak wszystkie gatunki z rodzaju Uroplatus, także i gekon liściasty opiera swoją strategię przetrwania na doskonałym kamuflażu, a nie na szybkości ruchu. Jego wygląd, imitujący korę drzewa, pozwala mu niemal dosłownie zniknąć w otoczeniu. W ten sposób gad chroni się przed drapieżnikami.

W ciągu dnia zwierzę pozostaje całkowicie nieruchome. Nocą jest aktywne. Porusza się powoli i ostrożnie. Dzięki obecności mikroskopijnych struktur na palcach potrafi z łatwością przyczepiać się do gałęzi i innych powierzchni. W razie potrzeby może również skakać. Pozwala mu to przemierzać większe odległości między gałęziami w nadrzewnym środowisku.

Doskonałe przystosowanie do życia w tropikalnym lesie deszczowym sprawia, że Uroplatus fimbriatus jest mistrzem w sztuce unikania zagrożeń. Swoją obronę opiera na bezruchu i umiejętności wtopienia się w otoczenie.

Pożywienie

Gekon liścioogonowy jest owadożercą. Jego dieta obejmuje szeroką gamę owadów i innych stawonogów. Zjada między innymi świerszcze, koniki polne, karaluchy i pająki. Jednak menu zwierzęcia nie ogranicza się wyłącznie do tych organizmów. Potrafi także upolować niewielkie mięczaki oraz drobne kręgowce, takie jak małe ssaki czy inne gady. Zdarza się, że poluje nawet na młode osobniki swojego gatunku.

Gekon jest cierpliwym myśliwym. Często czeka w ukryciu na gałęziach. Obserwuje otoczenie, by w odpowiednim momencie zaatakować ofiarę znajdującą się w jego zasięgu. Jeśli zdobycz znajduje się na ziemi, potrafi zeskoczyć z niskich gałęzi, by ją pochwycić. Dzięki swojej powolnej i precyzyjnej metodzie polowania oraz zdolności do wtapiania się w otoczenie skutecznie zdobywa pożywienie w trudnych warunkach tropikalnych lasów deszczowych.

Rozmnażanie

Gekon liścioogonowy osiąga dojrzałość płciową już w drugim roku życia. Okres rozrodczy rozpoczyna się pod koniec zimy – na półkuli południowej.

Samice składają zwykle po dwa jaja naraz. Proces ten powtarzają dwa do trzech razy w ciągu sezonu. Jaja inkubują się przez około trzy miesiące. Długość tego okresu może się różnić w zależności od temperatury otoczenia. Wyższe temperatury przyspieszają rozwój młodych. W przeciwieństwie do niektórych innych gatunków gadów, takich jak np. Phelsuma, temperatura podczas inkubacji nie wpływa na płeć embrionów.

Nowo wyklute gekony przypominają dorosłe osobniki. Przed pierwszym linieniem nie jedzą, a po nim przechodzą na dietę identyczną jak u dorosłych, składającą się z owadów i drobnych stawonogów.

W niewoli

Gekon liścioogonowy jest gatunkiem spotykanym w hodowli terraryjnej. Jego rozmnażanie, podobnie jak w przypadku innych przedstawicieli rodzaju Uroplatus, jest jednak dość wymagające i dlatego niezalecane początkującym hodowcom.

Gatunek jest wyjątkowo wrażliwy na zmiany temperatur i wilgotności. Utrzymywanie odpowiednich warunków środowiskowych, takich jak wysoka wilgotność i stała temperatura poniżej 30°C, to warunek kluczowy dla jego przetrwania. Przekroczenie tej granicy termicznej może prowadzić do szybkiej śmierci gekona. Wszystko to sprawia, że hodowla gatunku wymaga dużej wiedzy, precyzji i doświadczenia.

Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:


Źródło

1. https://fr.wikipedia.org/wiki/Uroplatus_fimbriatus [dostęp: 20.01.2025]

© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: deror avi. Licencja: Attribution.

Jeśli podzielasz naszą misję i chciałbyś wesprzeć nasze działania, możesz to zrobić:

Z góry dziękujemy za okazaną nam pomoc!

Zobacz również

Popularne artykuły

Skip to content
facebook facebook facebook
x Chcę pomócChcę pomóc