Uhla (Melanitta fusca) to gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Gniazduje na dalekiej północy Europy oraz w Palearktyce. Nazwa rodzajowa pochodzi z greki: melas oznacza „czarny”, a netta – „kaczka”. Epitet gatunkowy wywodzi się natomiast z łaciny, gdzie fuscus oznacza „ciemny brąz”.
Taksonomia
W 1758 roku szwedzki przyrodnik Carl Linnaeus po raz pierwszy opisał uhlę w swoim dziele Systema Naturae. Nadał jej wówczas nazwę naukową Anas fusca. Linnaeus wskazał jako miejsce jej występowania morza europejskie. W 1761 roku zawęził tę lokalizację do szwedzkiego wybrzeża. Obecnie gatunek ten zalicza się do rodzaju Melanitta. Wprowadził go niemiecki zoolog Friedrich Boie. Nazwa rodzaju pochodzi od greckich słów: melas oznacza „czarny” a netta – „kaczka”. Epitet gatunkowy fusca wywodzi się z łacińskiego słowa fuscus. W wolnym tłumaczeniu oznacza to „ciemny”, „czarny” lub „brązowy”. Uhla jest uznawana za gatunek monotypowy. Oznacza to, że nie wyróżnia się w jego ramach podgatunków.
Opis
Uhla osiąga długość 51–56 cm. Rozpiętość skrzydeł tego ptaka wynosi 90-99 cm. Uhla to stosunkowo duży ptak o masywnej szyi, długim i szerokim dziobie oraz charakterystycznym szpiczastym ogonie. Samiec wyróżnia się błyszczącym, czarnym upierzeniem z dużymi białymi plamami na skrzydłach i drobnymi białymi akcentami za okiem. Jego dziób jest częściowo pomarańczowy. Samica przypomina samca, jednak jej pióra są matowe, a kolorystyka bardziej stonowana, wpadająca w brąz.
Zasięg występowania
Uhle gniazdują w północnej Europie. Występują na terenach od Norwegii aż po środkową Syberię, wzdłuż rzeki Jenisej. Spotkać je można także na północnym wschodzie Kazachstanu. Zimują na południe od tych terenów – w strefach umiarkowanych. Nieliczne osobniki docierają do Francji i północnej Hiszpanii. Na odpowiednich wodach przybrzeżnych tworzą zwarte stada, które w razie zagrożenia wznoszą się w powietrze niemal jednocześnie.
Zachowanie
Hodowla
Gniazdo uhli wyściełane jest delikatnym puchem, który samica wyrywa z własnego ciała. Znajduje się ono na ziemi, zwykle w pobliżu morza, jeziora lub rzeki, na terenach leśnych lub tundrowych. Samica buduje gniazdo w gęstej roślinności. Pozwala to skutecznie je ukryć przed drapieżnikami. Typowy lęg składa się z 7–9 kremowobiałych jaj. Ich wymiary to 72 mm × 48 mm. Inkubacja rozpoczyna się po złożeniu ostatniego jaja i trwa 27–28 dni. Odbywa się wyłącznie pod opieką samicy. Podczas jej nieobecności jaja są przykrywane puchem. Młode – od razu po wykluciu – stają się zagniazdownikami – samodzielnie zdobywają pożywienie, choć pozostają pod opieką matki. Uzyskują samodzielność po 30–40 dniach, a zdolność do rozmnażania osiągają w wieku dwóch lat.
Pożywienie
Kaczka ta nurkuje w poszukiwaniu skorupiaków i mięczaków.
Ochrona
Uhla, według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN), została sklasyfikowana jako gatunek narażony na wyginięcie. Jest również jednym z ptaków objętych postanowieniami Porozumienia o Ochronie Wędrownych Ptaków Wodnych Afryki i Eurazji (AEWA), które ma na celu zachowanie zagrożonych gatunków oraz ich siedlisk.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Rak pręgowaty – rak pręgowany – rak amerykański
- Padalec zwyczajny
- Hetyci potwierdzają wiarygodność Biblii
- Czwarta rewolucja przemysłowa a nasze człowieczeństwo – część 1
- Ludzie i mamuty – fakty ukrywane przez dekady
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Velvet_scoter [11.11.2024]
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Vince. Licencja: CC BY 2.0.
