Rekinek psi (Scyliorhinus canicula), znany też jako rekinek albo mały rekinek koci jest gatunkiem ryby zaliczanej do rodziny rekinkowatych (Scyliorhinidae). Naturalnym środowiskiem życia przedstawicieli tego gatunku są szelfy oraz górne stoki kontynentalne. Rybę najczęściej można spotkać w północno-wschodnich rejonach Oceanu Atlantyckiego. Zwykle pływa w strefach przybrzeżnych ciągnących się od wybrzeży Norwegii i Wysp Brytyjskich aż po Senegal, a także w Morzu Śródziemnym. Zasiedla także Morze Śródziemne.
Rekinek psi zazwyczaj osiąga długość 1 metra, Jego masa ciała oscyluje natomiast na poziomie około 2 kg. Preferuje piaszczyste, żwirowe lub muliste podłoża. Nierzadko w ich poszukiwaniu schodzi na głębokość około 400 m. Światowa populacja rekinków występujących w Atlantyku i Morzu Śródziemnym od lat utrzymuje się na stabilnym, wysokim poziomie. Dlatego też jest to gatunek, któremu w najbliższym czasie nie grozi wyginięcie.
Opis
Mały rekinek koci wyróżnia się charakterystyczną budową ciała. Jego tułów jest smukły, a głowa zaokrąglona. Całe jego ciało pokrywa szorstka skóra, która w dotyku przypomina papier ścierny. Zwierzę ma dwie płetwy grzbietowe. Znajdują się one z tyłu, niedaleko ogona.
Zlokalizowane pod pyskiem nozdrza są połączone z otworem gębowym dzięki lekko zakrzywionej bruździe. Ryby odznaczają się jaśniejszym ubarwieniem na brzuchu oraz ciemniejszym na grzbiecie. Zęby samic na ogół są mniejsze niż u samców.
Przeprowadzone badania gatunku wykazały, że szczęki osobników zasiedlających wody w pobliżu wybrzeży kontynentu afrykańskiego są silniejsze i lepiej zmineralizowane niż ma to miejsce w przypadku ryb żyjących w regionach bardziej wysuniętych na północ. Naukowcy nie są zgodni co do tego, jaka jest przyczyna tego zjawiska. Przypuszczają jednak, że jest ono związane z odmiennymi nawykami żywieniowymi rekinków w zależności od środowiska życia.
Rozmnażanie
Mały rekinek koci rozmnaża się poprzez składanie jaj, które otacza specjalna rogowa otoczka pełniąca funkcje ochronne. Samica może jednorazowo złożyć od 2 do 20 jaj, z których każde mierzy maksymalnie 6 cm długości. Do czasu wyklucia się młodych pozostają one przyczepione do kamieni morskich lub glonów. Czas inkubacji jaj jest zróżnicowany. Na tempo rozwoju znajdujących się w nich embrionów wpływa przede wszystkim temperatura wody. Od momentu złożenia jaj do pojawienia się małych rekinków zazwyczaj upływa średnio od 5 do 11 miesięcy. Tarło z reguły odbywa się na większych głębokościach. Sezon rozrodczy u tych ryb może przypaść na rozmaite pory roku.
Odżywianie
Rekinki psie należą do mało wybrednych ryb. Ich dieta jest bardzo zróżnicowana, przy czym samce i samice odznaczają się podobnymi preferencjami żywieniowymi. Polują głównie na dziesięcionogi, mięczaki oraz ryby. Niekiedy na posiłek wybierają osłonice, szkarłupnie i wieloszczety. Starsze osobniki jako przysmak traktują kraby pustelniki i mięczaki, młodsze natomiast żywią się niewielkimi skorupiakami. Mały rekinek koci do łapania ofiar wykorzystuje ząbki pokrywające skórę w pobliżu ogona. Po ich schwytaniu odwraca głowę i rozszarpuje zdobycz na kawałki.
Psychologia
Na podstawie przeprowadzonych w 2014 roku badań wykazano, że poszczególne rekinki psie odznaczają się różne osobowością. Niektóre są łagodniejsze i bardziej towarzyskie. Inne natomiast wykazują skłonność do agresywnych zachowań. Wiele osobników (ale nie wszystkie) spędza też dużo czasu na eksploracji najbliższego otoczenia.
Organizm modelowy
Naukowcy często wykorzystują rekinki psie w badaniach nad procesem gastrulacji. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na łatwą dostępność do różnych okazów. Małe rekinki kocie są bowiem powszechnie odławiane w naturalnych miejscach ich występowania. Ponadto składane przez samice jaja znajdują się na bardzo wczesnym etapie rozwoju. Dzięki temu doskonale nadają się do przeprowadzania na nich szczegółowych analiz badawczych. Jaja trzymane w warunkach laboratoryjnych zazwyczaj przechowywane są w natlenionej wodzie morskiej.
Poziom zagrożenia
Rekinki tworzą liczne populacje w wodach północno-wschodniego Atlantyku i Morza Śródziemnego. Nawet masowo organizowane akcje odławiania tych ryb nie wpływają znacząco na ich liczebność. Większość złapanych osobników bowiem zazwyczaj jest wypuszczana na wolność.
Wykorzystywanie przez ludzi
Rekinki psie na ogół mają niewielką wartość komercyjną. W przeszłości wyławiano rybę w celu pozyskania jej twardej skóry. Surowiec ten znajdował zastosowanie przy produkcji pumeksu. Obecnie odchodzi się jednak od tego typu praktyk, głównie ze względu na trudność obróbki zdobytego w ten sposób materiału.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Babirussa
- Agama kołnierzasta
- O tym, jak technologia z pomocą nauki wpływa na nasz świat
- Czym jest czarna dziura?
- Czy Ewangelie są pełne sprzeczności?
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Small-spotted_catshark [dostęp: 24.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Hans Hillewaert. Licencja: CC BY-SA 4.0.