Granik obrzezek (Epinephelus fasciatus) to gatunek morskiej ryby promieniopłetwej z rodziny strzępielowatych (Serranidae). Czy wiesz, że do tej rodziny należą także inne ryby? Mowa tu o takich gatunkach, jak anthias czy okoń morski. Epinephelus fasciatus występuje głównie w tropikalnych wodach Indo-Pacyfiku. Jest typowym przedstawicielem rodzaju Epinephelus.
Opis
Granik obrzezek to ryba o ciele, którego standardowa długość wynosi od 2,8 do 3,3 razy więcej niż jego głębokość. Profil ma lekko wypukły kształt, mimo że obszar między oczami jest płaski. Pokrywa skrzelowa jest okrągła. Ma delikatnie ząbkowaną tylną krawędź, z powiększonymi ząbkami w jej dolnej części. Górna krawędź pokrywy skrzelowej jest prosta. Płetwa grzbietowa składa się z 11 kolców i 15-17 promieni miękkich. Płetwa odbytowa z kolei posiada 3 kolce i 8 promieni miękkich. Błony pomiędzy kolcami płetwy grzbietowej są głęboko wcięte. Płetwa ogonowa jest umiarkowanie zaokrąglona. Linia boczna ryby ma od 49 do 75 łusek.
Ubarwienie jest zmienne. Waha się od bladozielonoszarego przez bladoróżowo-żółty do szkarłatnego. Na ciele ryby często widoczne jest 5-6 słabo zaznaczonych ciemnych pasów. Ostatni z nich znajduje się na trzonie ogonowym. Łuski na górnej części ciała mają jasny środek i ciemną tylną krawędź. Tworzą niewyraźny wzór w kratkę. Zewnętrzna błona kolczastej części płetwy grzbietowej jest czarna lub ciemnoczerwona. Na końcu każdego kolca płetwy grzbietowej znajduje się żółta lub biała plamka. Gatunek ten osiąga maksymalną długość do 40 centymetrów i waży do 2 kilogramów.
Zasięg występowania
Granik obrzezek jest szeroko rozprzestrzeniony w rejonie Indo-Pacyfiku. Jego zasięg obejmuje Morze Czerwone oraz wschodnie wybrzeże RPA. Na wschodzie rozciąga się aż po Wyspy Pitcairn, na północy po południową Japonię i Koreę, a na południu po Nową Kaledonię i Australię. W Oceanie Indyjskim występuje m.in. wokół Madagaskaru, na Wyspach Maskarenów, Komorach oraz Seszelach. W Australii rybę tę spotykać można od Houtman Abrolhos – w zachodniej części kraju, przez tropikalne wybrzeże, aż po Port Hacking w Nowej Południowej Walii. Obserwowano go również na rafach w Morzu Koralowym, na Elizabeth Reef, wokół Lord Howe Island w Morzu Tasmana oraz na Wyspie Bożego Narodzenia. W 2012 roku ryba ta zauważona została w Morzu Śródziemnym, u wybrzeży Libanu.
Biologia
Granik obrzezek może wykazywać hermafrodytyzm u mniejszych osobników, podczas gdy większe zwykle tracą funkcje żeńskie. Żywi się skorupiakami i mniejszymi rybami, na które poluje z zasadzki. Występuje w pobliżu raf koralowych, na głębokości od 4 do 160 metrów. Epinephelus fasciatus najczęściej spotykać można na głębokościach poniżej 15 metrów – zarówno w wodach morskich, jak i słonawych. Często tworzy grupy liczące od 10 do 15 osobników. Młode osobniki szukają schronienia w namorzynach. W Morzu Czerwonym ryby te są poławiane przez Beduinów. Epinephelus fasciatus mogą powodować ciguaterę – zatrucie spowodowane spożyciem ryb zawierających toksyny produkowane przez morskie glony, które kumulują się w organizmach większych drapieżników.
Pasożyty
Granik obrzezek jest podatny na ataki wielu pasożytów. Na jego skrzelach często występują pasożyty z rodzaju Pseudorhabdosynochus, należące do rodziny Diplectanidae Monogenea. U samic pasożytują także nicienie z rodzaju Philometra fasciati, które osiedlają się głównie w ich jajnikach. Dorosłe samice tych robaków osiągają nawet 40 centymetrów długości, choć mają tylko 1,6 milimetra średnicy. Samce są znacznie mniejsze. W 2020 roku odkryto nowego pasożyta bytującego w jelitach tych ryb – nicienia Raphidascaris (Ichthyascaris) fasciati. Naukowcy nazwali tego robak Epinephelus fasciatus. Warto zaznaczyć, że może on osiągać długość około 20 milimetrów.
Taksonomia
Epinephelus fasciatus po raz pierwszy został formalnie opisany w 1775 roku jako Perca fasciata przez szwedzkojęzycznego, fińskiego badacza Petera Forsskåla (1732-1763). Gatunek ten odkryt w Ras Muhammad na południowym krańcu Półwyspu Synaj w Egipcie. W 1793 roku niemiecki przyrodnik Marcus Elieser Bloch (1723–1799) stworzył nowy rodzaj Epinephelus, opisując E. marginalis, który okazał się synonimem Perca fasciata. Oznacza to, że ten gatunek stał się gatunkiem typowym dla nowego rodzaju.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Blacktip_grouper [dostęp: 16.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Bernard DUPONT. Licencja: CC BY-SA 2.0.