Czajka towarzyska (Vanellus gregarius) jest średniej wielkości ptakiem zaliczanym do rodziny siewieczkowatych (Charadriidae). Reprezentuje rząd ptaków siewkowych (Charadriiformes). To ptak wędrowny, którego miejsca gniazdowania znajdują się głównie w Kazachstanie. Na zimę przenosi się natomiast na tereny Bliskiego Wschodu, Sudanu oraz Indii. Populacje przedstawicieli tego gatunku w ostatnim czasie uległy znaczącemu zmniejszeniu. Dlatego obecnie gatunek ten uważa się za krytycznie zagrożony. Czajkę towarzyską zalicza się do rodzaju Vanellus. Jest to gatunek monotypowy, w obrębie którego nie wyróżnia się żadnych podgatunków.
Opis
Czajka towarzyska należy do ptaków wyróżniających się średnimi rozmiarami ciała. Zwykle dorastają one do długości od 27 do 30 cm przy rozpiętości skrzydeł na poziomie od 68 do 75 cm. Ich masa ciała waha się od 150 do 250 gramów. Ptaki te mają stosunkowo długie, czarne łapy oraz relatywnie krótki dziób. Ich skrzydła poza okresem lęgowym ubarwione są na jasnobrązowo. Głowę czajki otacza czarna korona. W okolicach oczu przebiega czarny pasek z białymi obwódkami. Na brzuchu znajdują się pióra w białym kolorze. Biały ogon wieńczy czarna końcówka. Ptaki te można bardzo łatwo rozpoznać w locie po charakterystycznym upierzeniu.
W sezonie rozrodczym umaszczenie samca staje się intensywniejsze. Pióra zmieniają kolor z brązowego na szary. Delikatnie połyskują także w słońcu. W tym czasie korona ptaka oraz pasma wokół oczu wyglądają bardziej wyraziście. Na klatce piersiowej pojawia się czarne upierzenie, a w okolicach zadu przybiera ono kasztanowy odcień. Upierzenie młodych ptaków na grzbiecie przypomina nieco łuski. Znajdujące się tam pióra są bowiem otoczone jaśniejszymi obwódkami. Czajki wydają ostre, przenikliwe dźwięki.
Zasięg i siedlisko
Czajki towarzyskie najchętniej przebywają w pobliżu łąk, stepów oraz pól uprawnych. Tylko sporadycznie można je spotkać w niewielkiej odległości od zbiorników wodnych. Siedliska ptaków znajdują się w Kazachstanie. Czajki z reguły umieszczają swoje gniazda na ziemi. Jeden lęg zazwyczaj składa się z trzech lub czterech jaj.
W większości przypadków wyróżnia się dwie trasy migracyjne czajek – zachodnią i wschodnią. Ta pierwsza wiedzie przez Azję Środkową i Turcję. Jej celem jest natomiast Izrael, Palestyna, Liban, Afryka Wschodnia albo Arabia Saudyjska. Zimowiska ptaków obierających trasę wschodnią zlokalizowane są natomiast na wybrzeżach Iranu, w Zjednoczonych Emiratach Arabskich albo w Indiach.
Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad powstała trzecia trasa migracyjna, zwana trasą centralną. W jej przypadku ostatecznym celem wędrówek ptaków są Katar oraz Kuwejt.
Czajki towarzyskie niegdyś występowały powszechnie na terenie Europy Zachodniej. Aktualnie obecność pojedynczych osobników notuje się głównie na obszarze Ukrainy. Ptaki te zimują na Półwyspie Iberyjskim. Ich dieta składa się przede wszystkim z owadów oraz niewielkich kręgowców.
Status
Trudno oszacować dokładną populację czajki towarzyskiej. Szacuje się, że jej liczebność na przełomie XX i XXI wieku zmalała do około 1/4 stanu pierwotnego. Długoterminowe badania terenowe poprawiły nieco te szacunki. W 2007 roku w Turcji odkryto grupę około 3200 ptaków. W Syrii znaleziono natomiast zimowiska około 1500 osobników. Obecnie populacja czajek towarzyskich liczy prawdopodobnie 17 tysięcy osobników. Dorosłe ptaki wyróżniają się jednak niskim wskaźnikiem przeżywalności. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na organizowane na masową skalę polowania na przedstawicieli tego gatunku.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Białorzytka zwyczajna
- Aulostomus maculatus
- Syrinx, czyli jak śpiewają ptaki
- Nietoperze, pszczoły, motyle – złożona inżynieria
- Czy Księżyc jest dziełem przypadku?
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Sociable_lapwing [dostęp: 27.12.2024]
© Źródło zdjęcia głównego: Wikipedia Commons. Autor: Cks3976. Licencja: CC BY-SA 3.0.
