Melodyjne dźwięki większości ptaków potrafią ukoić ludzkie serca. Lubimy wsłuchiwać się w ten wdzięczny, uspokajający śpiew. To, że ptaki wydają tak unikalne dźwięki jest zasługą specjalnej struktury zwanej syrinx.
Skomplikowany narząd
Syrinx, czyli ptasia krtań dolna, to niewiarygodnie skomplikowane połączenie kości, chrząstek i tkanki miękkiej. Znajduje się w miejscu, gdzie tchawica rozdziela się na oskrzela, kanały prowadzące do płuc. Syrinx jest wyposażony zazwyczaj w komorę rezonansową oraz wibrujące elastyczne tkanki łączne (błony bębenkowe). Dźwięk powstaje, gdy błony popychane są do wewnątrz poprzez skurcz mięśni. Syrinx rezonuje na poziomie poniżej milisekundy.
Niektóre ptaki śpiewające są w stanie wydawać więcej niż jeden dźwięk na raz. Techniki endoskopowe i obrazy 3D w wysokiej rozdzielczości pozwoliły ornitologom odkryć, że niektóre ptaki mają zdolność kontrolowania bocznych i przyśrodkowych warg sromowych syrinx, dzięki czemu powstaje efekt zwany lateralizacją:
„Każda strona syrinx otrzymuje własny program motoryczny, który wraz z programem wysyłanym do mięśni oddechowych określa właściwości akustyczne dźwięku wytwarzanego ipsilateralnie”1.
„Wyjaśnienia” naukowców
„Naukowcy nie są pewni, jak i dlaczego ptaki wyewoluowały te unikalne krtanie”2.
„To, dlaczego tylko ptaki wyewoluowały zlokalizowane w tym miejscu nowe źródło dźwięku, pozostaje niewiadomą, a hipotezy dotyczące jego pochodzenia są w dużej mierze niesprawdzone”3.
„Anatomia złożonych struktur fizycznych, które generują dźwięk [ptaka], została mniej dobrze zrozumiana”4.
Odnaleziony po raz pierwszy w zapisie kopalnym syrinx to stuprocentowy syrinx5. Ostatnie wyjaśnienia jego rzekomej ewolucji nie są zbyt przekonujące:
„Dłuższa tchawica ptaków w porównaniu z innymi czworonogami czyniła je prawdopodobnie predysponowanymi do ewolucji syrinx”3.
„Prawdopodobnie predysponowane” to stwierdzenie nie mające nic wspólnego z wyjaśnieniem naukowym. Ta sama publikacja odwołuje się do „silnych nacisków selekcyjnych”, co też nie jest naukowe.
Chad Eliason, ewolucjonista z Muzeum Historii Naturalnej w Chicago, oddany przedziwnej idei, że teropody o grubych ogonach w jakiś sposób stały się kolibrami, stwierdził:
„Gdybyśmy znaleźli skamieniałe dowody syrinx u dinozaurów, byłby to jeden z niepodważalnych dowodów, ale jeszcze nam się to nie udało. Tymczasem musimy szukać wskazówek u innych zwierząt”2.
Poszukiwania syrinx u innych zwierząt
Poszukiwania okazały się bezskuteczne, o czym można przeczytać w Proceedings of the Natural Academy of Science. Chcąc dowiedzieć się więcej o ewolucji syrinx, interdyscyplinarny zespół morfologów ewolucyjnych, biologów rozwoju i fizjologów zbadał tchawice ptaków, myszy, kotów, salamander i krokodyli. Wyniki tych badań zdają się potwierdzać, że syrinx jest osobliwym zjawiskiem ewolucyjnym2.
Czas i przypadek czy plan i cel?
Syrinx nie ma historii ewolucyjnej. Wygląda na to, że został celowo zaprojektowany do działania z superszybkimi prędkościami, aby pośród Bożych dzieł przyrody tworzyć przepiękną muzykę.
Przypisy
- Suthers, R. A. 1997. Peripheral control and lateralization of birdsong. Journal of Neurobiology. 33 (5): 632-652.
- Birds’ voiceboxes are odd ducks. ScienceDaily. Opublikowane na sciencedaily.com 24.09.2018. Data dostępu 12.10.2021.
- Riede, T. et al. 2019. The evolution of the syrinx: An acoustic theory. PLOS Biology. 17 (2): e2006507.
- How do songbirds sing? In 3-D! ScienceDaily. Opublikowane na sciencedaily.com 8.01.2013. Data dostępu 12.10.2021.
- Clarke, J. A. et al. 2016. Fossil evidence of the avian vocal organ from the Mesozoic. Nature. 538 (7626): 502-505.
Opracowano na podstawie: F. Sherwin, „The syrinx song”, Acts&Facts, Institute for Creation Research, sierpień 2019, s. 15.
