Chomiczek syryjski znany także jako chomik syryjski (Mesocricetus auratus) to gryzoń z rodziny chomikowatych (Cricetinae). Obszar naturalnego występowania chomików syryjskich swym zasięgiem obejmuje suche tereny północnej Syrii i południowej Turcji. W stanie dzikim populacja tych zwierząt zmniejsza się z powodu ich celowej eliminacji przez ludzi oraz utraty siedlisk na skutek działalności rolniczej. Dlatego Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) obecnie klasyfikuje chomiczki syryjskie jako gatunek zagrożony wyginięciem. Niemniej jednak hodowle w niewoli są dobrze rozwinięte, a chomiki syryjskie często trzymane są jako zwierzątka domowe. Wykorzystuje się je też powszechnie w badaniach naukowych.
Chomiki syryjskie są średnio pięć razy większe od chomiczników malutkich będących zwierzątkami kieszonkowymi. Wielkością i wagą ciała przewyższa je jednak chomik europejski.
Cechy charakterystyczne
Dorosłe chomiczki syryjskie osiągają długość ciała około 18 cm. Przeciętnie żyją od 1,5 do 2 lat. Samice zazwyczaj są większe od samców, ważą od 100 do 150 gramów. Masa ciała osobników żyjących w prywatnych hodowlach wynosi od 175 do 225 gramów.
Samice chomików syryjskich mają ruję co cztery dni. Ciąża trwa średnio od 16 do 21 dni. Liczba młodych w miocie zazwyczaj wynosi od 8 do 10, czasem może być ona jednak nawet dwa razy większa. Samica po porodzie może natychmiast ponownie zajść w ciążę.
Odkrycie
Chomiczki syryjskie pochodzą z Syrii. Po raz pierwszy opisali je pracujący w tym kraju szkoccy lekarze. Opis gatunku znalazł się w drugiej edycji książki „The Natural History of Aleppo” z 1797 roku. W 1839 roku brytyjski zoolog George Robert Waterhouse sklasyfikował chomika syryjskiego jako odrębny gatunek, nadając mu nazwę Cricetus auratus.
W 1930 roku zoolog Israel Aharoni złapał samicę chomika wraz z młodymi w Aleppo w Syrii i uczynił te osobniki zwierzętami laboratoryjnymi. W 1931 roku ich potomków wysłano najpierw do Wellcome Bureau of Scientific Research, a następnie do Zoological Society of London w Wielkiej Brytanii. Po kilku latach gryzonie i urodzone przez nie w późniejszym czasie młode przekazano do prywatnych hodowli. Pierwsza komercyjna hodowla chomików syryjskich została założona w 1946 roku. W 1971 roku chomiki syryjskie trafiły do Stanów Zjednoczonych.
Zachowanie
Chomiki prowadzą samotniczy tryb życia, są silnie przywiązane do swojego terytorium i nie tolerują innych osobników w pobliżu. Samice po kopulacji często atakują samców. Zdarzają się też przypadki zabijania i zjadania zdrowych młodych przez matki w sytuacji, gdy wyczują one obcy zapach na skórze potomstwa. Młode osobniki osiągają dojrzałość płciową w wieku od 4 do 5 tygodni. Zachowania terytorialne zaczynają wykazywać po ukończeniu drugiego miesiąca życia. Chomiczki syryjskie do oznaczania terytorium wykorzystują kał, mocz oraz wydzieliny z gruczołów zapachowych usytuowanych po bokach ciała.
Przetrwanie w dzikiej przyrodzie
Ekspedycje mające na celu potwierdzenie obecności chomika na terenie północnej Syrii i południowej Turcji przeprowadzono w 1997 i 1999 roku. Złapane w ich trakcie chomiczki zostały później wysłane do Niemiec w celu założenia nowej hodowli.
Obserwacje wykazały, że dzikie samice – w przeciwieństwie do osobników żyjących w populacjach laboratoryjnych – są aktywne o zmierzchu, a nie w nocy. Dzięki temu mogą one uniknąć spotkania z nocnymi drapieżnikami, takimi jak sowy.
Jako zwierzęta laboratoryjne
Chomiki syryjskie wykorzystuje się powszechnie w badaniach nad ludzkimi chorobami, w tym nowotworami, chorobami metabolicznymi, układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, zakaźnymi oraz innymi problemami zdrowotnymi. W latach 2006-2007 gryzonie te stanowiły 19% wszystkich zwierząt objętych ustawą o dobrostanie zwierząt w Stanach Zjednoczonych.
Jako zwierzęta domowe
Chomiczki syryjskie są popularne jako zwierzątka domowe z uwagi na niewielkie rozmiary oraz łagodny charakter. Mają jednak specyficzne potrzeby, które należy spełnić, aby zapewnić im dobre zdrowie. Klatki, w których przebywają zwierzęta, muszą mieć co najmniej 1 metr kwadratowy powierzchni. Najważniejszym elementem ich wyposażenia jest koło biegowe o średnicy co najmniej 30 cm i solidnej powierzchni biegowej. W klatce poza karmą i wodą powinny też znaleźć się rozmaite zabawki stwarzające chomikom przestrzeń do podejmowania różnych aktywności.
Hodowla
Chomiki syryjskie stanowią większość chomików dostępnych w sklepach zoologicznych w USA i Wielkiej Brytanii. Początkowo występowały one tylko w jednym kolorze – naturalnym zbliżonym do złota, ale teraz istnieje wiele mutacji kolorystycznych i wzorów, takich jak kremowy, biały, cynamonowy, czarny, popielaty, srebrno-szary. Selektywna hodowla przyczyniła się też do stworzenia osobników o różnych typach sierści (długowłosa, satynowa i rex).
Długowłose chomiki, różnią się od krótkowłosych jedynie długością sierści. Ich umaszczenie może być różnorodne w zależności od indywidualnych uwarunkowań genetycznych. Samce długowłose zazwyczaj mają dłuższą sierść w porównaniu do samic długowłosych.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Golden_hamster [dostęp: 14.08.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Peter Maas. Licencja: CC BY-SA 2.5.
