Triceratops
Triceratops to rodzaj roślinożernego dinozaura rogatego z rodziny ceratopsów (Ceratopsidae). Powszechnie uważa się, że żył w późnej kredzie około 68–65,5 milionów lat temu na terenie dzisiejszej Ameryki Północnej.
Paleontolodzy uważają, że należy do ostatnich nieptasich dinozaurów, które pojawiły się przed wymieraniem kredowym. Nazwa rodzajowa pochodzi z greki i oznacza twarz o trzech rogach. Stanowi ona połączenie greckich sylab tri, co oznacza „trzy”, kéras, co oznacza „róg”, i ops, co oznacza „twarz”.
W 1887 roku odkryto w Denver pierwsze kości triceratopsa i wysłano je do Othniela Charlesa Marsha. Początkowo Marsh uważał, że to żubr. Dopiero później odkrył, że są to skamieniałości dinozaura. Następnego roku Marsh nadał bestii nazwę Triceratops.
Triceratops posiadał dużą kostną kryzę na szyi oraz trzy rogi na głowie. Ten czworonożny dinozaur wyglądem przypominał nosorożca. Stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych dinozaurów i najlepiej znanym przedstawicielem Ceratopsidae.
Długość triceratopsa szacuje się na 7,9–9,0 m, wysokość na 2,9–3,0 m, masę ciała zaś na 6,1–12,0 ton. Najbardziej wyróżniającą cechą jest jego wielka czaszka. Największa znana czaszka należąca do okazu BYU 12183 miałaby całkowitą długość szacowaną na 2,5 m, gdyby była kompletna. Mogło to stanowić prawie jedną trzecią długości całego zwierzęcia. Na pysku nad nozdrzami sterczał pojedynczy róg, natomiast para rogów mierzących około metra długości znajdowała się nad oczami. Ze sklepienia czaszki odchodziła względnie krótka kryza kostna.
Triceratops cechował się potężną budową. Miał silne kończyny w postaci krótkich dłoni zakończonych trzema kopytkami każda i krótkich stóp mających po cztery kopytka.
Skóra triceratopsa wyróżniała go wśród dinozaurów. Odciski skóry nieopisanego jeszcze osobnika pokazują, że gatunek ten mógł być pokryty przypominającymi włosy tworami podobnymi do znalezionych u prymitywnego ceratopsa psitakozaura.
Funkcja kryzy kostnej i trzech wydatnych rogów twarzowych długo inspirowały naukowców do debaty. Przypuszcza się, że były używane w walce i obronie przed innymi drapieżnikami, a także jako element rozpoznawczy i służący do rytualnych walk godowych.
Triceratops był roślinożercą. Trzymał swoją głowę nisko, więc prawdopodobnie żywił się nisko rosnącą roślinnością, choć być może potrafił powalać wyższe rośliny rogami, dziobem i masą ciała. Żuchwa i szczęka kończyły się głębokim, wąskim dziobem, prawdopodobnie dobrze przystosowanym do chwytania i zrywania. Triceratops miał silne zęby, które pomagały mu kruszyć twardą materię roślinną. Miał też dobrze rozwinięty zmysł węchu, co pozwalało mu na szybkie znajdowanie jedzenia.
Odkąd w 1889 roku po raz pierwszy opisano triceratopsa, znaleziono liczne szczątki tego rodzaju. Wlicza się w to co najmniej jeden kompletny szkielet. Na obszarze formacji Hell Creek tylko w pierwszej dekadzie XXI wieku znaleziono 47 kompletnych bądź fragmentarycznych czaszek. Odkryto osobniki reprezentujące różne stadia życia, od wylęgających się młodych po dorosłe.
Wyróżniający go wygląd zapewnił mu częstą obecność w filmach, grach komputerowych i dokumentach, przykładowo w filmie Park Jurajski z 1993 roku i w serialu paradokumentalnym BBC pt. Wędrówki z dinozaurami z 1999 roku.
Źródła
- https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Triceratops
- https://dinoanimals.pl/dinozaury/triceratops-jeden-z-najlepiej-poznanych-dinozaurow/
- https://pl.wordssidekick.com/12611-triceratops-facts-about-three-horned-dinosaur
- https://juraparkbaltow.pl/2019/08/29/triceratops/
- https://dinoanimals.pl/dinozaury/triceratops-jeden-z-najlepiej-poznanych-dinozaurow/
