Kaczka mandarynka

Kaczka mandarynka (Aix galericulata) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae), który zamieszkuje dorzecze Amuru, Sachalin, Japonię, Mandżurię oraz wschodnie Chiny. Do Europy została sprowadzona w XVIII wieku i upowszechniona jako ptak ozdobny – od tamtej pory zaczęła się utrzymywać w populacjach osiadłych, zwłaszcza w dużych miastach. Charakteryzuje się pięknym, intensywnym upierzeniem, które zwraca uwagę każdego, kto je zobaczy. 

Jest to ptak o średniej wielkości, który waży nie więcej niż 500 g i osiąga wysokość do 50 cm. Samiec mandarynki jest pięknie ubarwiony w czasie godów. Ma bardzo jaskrawe i kontrastowe upierzenie. Jego rude ramieniowe lotki drugorzędowe są znacznie wydłużone i tworzą przy złożonych skrzydłach sterczące ku górze grzebienie z białymi końcówkami. Od nasady czerwonego dzioba, przez oko, po koniec czuba ciągnie się szeroki, biało-kremowy pas. Ponad nim czoło i przód ciemienia są metalicznie zielone, natomiast tył ciemienia i potylica rdzawe. Rdzawe pióra na bokobrodach i szyi są wydłużone i wąskie – przypominają kołnierz, w tylnej części którego znajduje się wąski metalicznozielony pas. Przód szyi, górna część i boki piersi są metalicznofioletowe, a w dolnej części przez fioletową plamę ciągną się dwa białe pasy. Spód ciała jest biały, grzbiet ciemny, boki beżowe. Ogon jest ciemny, podogonie białe, a łapy pomarańczowe. Na skrzydłach znajdują się zielone lusterka. Gdy ma na sobie upierzenie spoczynkowe, jest prawie nie do odróżnienia od samicy, płeć można wówczas rozróżnić po kolorze dzioba.

Samica jest znacznie skromniej ubarwiona niż samiec. Jej wierzch ciała jest szarobrunatny o oliwkowym odcieniu, z wąskim białym pasem wokół oczu i na podgardlu. Kantarek, podbródek i przód szyi są białe. Spód ciała jest popielaty w duże, jasne plamy, podogonie jest białe, a ogon czarny. Na skrzydłach znajdują się metaliczne zielone lusterka. Samica ma żółtawe łapy i ciemnoszary dziób.

Obie płcie posiadają charakterystyczny dla kaczek rodzaju Aix kształt dzioba oraz mają charakterystyczny czub z piór na tyle głowy.

Kaczki mandarynki to ptaki nadrzewne, które potrafią zręcznie poruszać się między gałęziami. W locie cechuje je duża zwrotność, co zawdzięczają odpowiedniej proporcji między masą ciała a wymiarami skrzydeł oraz długiemu ogonowi. Są to ptaki, które preferują wilgotne lasy, ale występują również w pobliżu stawów i rzek.

Odżywiają się przede wszystkim roślinami wodnymi, takimi jak trzciny i kaczeńce, a także rybami, małymi płazami, owadami i skorupiakami.

Kaczki mandarynki są ptakami towarzyskimi, które żyją w stadach. Samce są bardzo terytorialne i bronią swojego terytorium przed innymi samcami. Okres godowy u kaczek mandarynek przypada na wiosnę. W czasie tego okresu samiec wykazuje interesujące zachowanie godowe, podczas którego prezentuje swoje piękne pióra i tańczy wokół samicy.

Kaczki mandarynki wychowują swoje młode w gniazdach w dziuplach drzew. Samica składa od 8 do 12 jaj, które wysiaduje przez około 30 dni. Kiedy wszystkie jaja się wyklują (wylęgają się w odstępie kilku godzin), matka woła pisklęta z ziemi. Następnie każde pisklę wyczołguje się z dziury i spada swobodnie. Ich puch jest tak gruby i lekki, że chroni pisklęta przy upadkach na ziemię nawet z 10 metrów. Gdy pisklęta są w stanie latać (po 40-45 dniach), odchodzą, aby dołączyć do nowego stada.

Kaczki mandarynki pochodzą z Chin, gdzie są uważane za symbol miłości i szczęścia. Ptaki te wiążą się w monogamiczne pary, które tworzą długotrwałe związki i zwykle zostają ze swoim partnerem na całe życie, dlatego są symbolem trwałości i wierności małżeństwa. Przedstawiające je obrazy wręcza się w Chinach młodym parom zaraz po ceremonii zaślubin. Wierność tych ptaków budzi podziw. Jeżeli jeden z partnerów zginie, drugi nigdy nie połączy się z nikim w parę. Zdarzają się także przypadki, kiedy osierocony „małżonek” popada w depresję, z powodu której umiera.

Kaczki mandarynki żyją do około 5-6 lat w naturze, ale w niewoli mogą żyć nawet do 10 lat. Są to ptaki popularne w hodowlach ptaków ozdobnych i często spotyka się je w parkach i ogrodach na całym świecie. W Polsce te niezwykłe kaczki można podziwiać w Parku Łazienkowskim w Warszawie, a także w parku Skaryszewskim po drugiej stronie Wisły.

Źródła

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Mandarynka_(ptak)
2. https://zwierzaki.pl/kaczka-mandarynka
3. https://animaldiversity.org/accounts/Aix_galericulata/

© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Ken Ishigaki. Licencja: CC BY 2.0.