Makak berberyjski, magot, makak magot (Macaca sylvanus), to gatunek makaka występujący w Algierii, Tunezji i Maroku oraz w małej wprowadzonej populacji na Gibraltarze.
Na Gibraltarze żyje około 300 makaków. Populacja ta wydaje się stabilna, podczas gdy w Afryce Północnej maleje.
Opis
Makak berberyjski ma ciemnoróżową twarz. Futro ma jasnobrunatne do złotobrązowego. Kolor dorosłych osobników zmienia się z wiekiem. Gatunek wykazuje dymorfizm płciowy, samce są większe od samic. Średnia długość ciała wynosi 55,7 cm u samic i 63,4 cm u samców. Ogon jest znacznie zredukowany, mierzy 4-22 mm. Średnia masa ciała wynosi 10-11 kg u samic i 14,5-16 kg u samców.
Występowanie
Makak berberyjski występuje głównie w Maroku oraz w Algierii. Preferuje wyższe wysokości, od 400 m do 2300 m n.p.m. Żyje w różnych siedliskach, takich jak lasy cedrowe, dębowe, trawiaste, krzewiaste i skaliste.
Zachowanie i ekologia
Makak magot jest towarzyski, tworzy mieszane grupy samic i samców. Mogą one liczyć od 10 do 100 osobników. Samce uczestniczą w wychowywaniu młodych, tworząc silne więzi społeczne z młodymi. Sezon rozrodczy trwa od listopada do marca, a okres ciąży wynosi 147-192 dni. Samice zazwyczaj mają jedno potomstwo na ciążę. Młode osiągają dojrzałość w wieku 3-4 lat i mogą żyć ponad 20 lat.
Samce tworzą koalicje z innymi samcami, zwykle blisko spokrewnionymi. Samice rozpoznają głosy swoich młodych i reagują na nie inaczej niż na głosy innych młodych.
Rozmnażanie
Samice często kopulują z większością samców w swojej grupie społecznej, co zmniejsza pewność ojcostwa i może prowadzić do opieki samców nad wszystkimi młodymi w grupie.
Dieta
Dieta makaka berberyjskiego składa się z mieszanki roślin i owadów takich jak: ślimaki, dżdżownice, skorpiony, pająki, stonogi, koniki polne, termity, chrząszcze, motyle i mrówki.
Makak magot może powodować znaczne uszkodzenia drzew w ich głównym siedlisku. Wylesianie w Maroku stało się poważnym problemem środowiskowym w ostatnich latach, a badania wykazały, że brak źródła wody i wykluczenie małp z dostępu do wody są głównymi przyczynami zdzierania kory przez te makaki.
Zagrożenia
Głównymi drapieżnikami makaka berberyjskiego są psy domowe, lamparty i orły. Ich populacje uległy znacznemu spadkowi w ostatnich latach i zostały uznane za zagrożony gatunek od 2008 roku.
Siedlisko makaka berberyjskiego jest zagrożone przez zwiększoną działalność wycinkową. Lokalni rolnicy uważają makaka za szkodnika i angażują się w jego eksterminację. Obecnie pozostało od 12.000 do 21. 000 osobników w Maroku i Algierii.
Kiedyś jego zasięg był znacznie bardziej rozległy, rozciągając się na wschód przez Algierię, Tunezję i Libię oraz na północ aż do Wielkiej Brytanii. Konflikt między lokalnymi mieszkańcami a dzikimi makakami jest jednym z największych wyzwań dla jego ochrony w Maroku.
Pełnią również pewne role ekologiczne, na przykład są drapieżnikami kilku szkodliwych owadów i roślin oraz uczestniczą w rozpraszaniu nasion.
Turystyka
Makaki w Maroku są często używane jako rekwizyty do zdjęć, mimo że są chronione. Turyści są zachęcani do robienia zdjęć z makakami za opłatą. Są również wyłapywane i sprzedawane jako zwierzęta domowe i eksportowane do Europy.
Bliskość i interakcje z turystami mogą wywoływać poważne problemy psychiczne u makaków. Analizy kału oraz obserwacje stresu, takie jak drapanie brzucha, sugerują, że obecność turystów ma negatywny wpływ na te zwierzęta. Robienie zdjęć może powodować stres, ponieważ ludzie zbliżają się zbyt blisko i nawiązują długotrwały kontakt wzrokowy, co może być odebrane jako agresja. Makaki żyjące w pobliżu ludzi często mają więcej pasożytów i słabsze zdrowie niż te w dzikich środowiskach, co może być częściowo spowodowane niezdrową dietą wynikającą z karmienia przez turystów.
Kilka grup makaków berberyjskich można znaleźć w miejscach turystycznych, gdzie są one narażone na obecność odwiedzających dostarczających im jedzenia. Naukowcy porównujący dwie takie grupy stwierdzili, że grupa turystyczna makaków berberyjskich spędzała znacznie więcej czasu na odpoczynku i zachowaniach agresywnych, a mniej na żerowaniu i poruszaniu się niż grupa dzika.
Źródła
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Barbary_macaque [dostęp: 05.07.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Trubble. Licencja: CC BY-SA 2.0.
