Kamusznik (Arenaria interpres) to niewielki, kosmopolityczny ptak brodzący, należący do rodziny bekasowatych. Jest to jeden z dwóch gatunków kamuszników, który jest znany ze swojej wędrownej natury. Gniazduje w północnych rejonach Eurazji oraz Ameryki Północnej, a na okres zimy przemieszcza się na obszary wybrzeży całego świata. W wielu miejscach jest jedynym przedstawicielem swojego gatunku.
Taksonomia
Kamusznik został formalnie opisany w 1758 roku przez szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza.
Opis
Kamusznik jest krępym ptakiem o długości ciała wynoszącej 22–24 cm, rozpiętości skrzydeł 50–57 cm i wadze od 85 do 150 gramów. Jego dziób jest lekko zakrzywiony w górę i ma 2–2,5 cm długości. Nogi są krótkie, pomarańczowe i mierzą około 3,5 cm.
Upierzenie tego gatunku charakteryzuje się kontrastowymi, czarno-białymi wzorami. W okresie lęgowym ptaki mają czerwonobrązowe plamy na grzbiecie i czarne plamy na głowie. W locie, gdy skrzydła są rozpostarte, widać na nich białą pręgę, można też dostrzec biały ogon z ciemnymi pręgami. Samice są zazwyczaj mniej intensywnie ubarwione niż samce i mają bardziej brązową głowę. Młode ptaki posiadają jaśniejsze upierzenie i jasnobrązowe plamy na głowie i ciele.
Występowanie
Kamusznik gniazduje w północnych rejonach blisko morza, preferuje tundrę. Zimuje na wybrzeżach od Waszyngtonu po południowy kraniec Ameryki Południowej. W Europie najczęściej spotykany jest w zachodnich regionach, a w Afryce na wybrzeżach od północy po południe kontynentu. W Azji zimuje aż do obszarów Chin i Japonii, a jego zasięg obejmuje także Australię, Nową Zelandię i wiele wysp Pacyfiku.
Zachowanie i dieta
Dieta kamusznika obejmuje szeroki zakres rodzaju pożywienia: padlinę, ryby, jaja oraz rośliny, jednak głównie żywi się on bezkręgowcami, takimi jak owady, skorupiaki, pająki, mięczaki i robaki. Charakterystycznym zachowaniem tego ptaka jest wywracanie kamieni w poszukiwaniu pokarmu.
Ekologia i długowieczność
Kamuszniki są wierne swoim zimowiskom i wracają w te same miejsca co roku – badania wykazały, że aż 95% osobników powraca do tych samych miejsc na zimowanie. Te brodzące ptaki mogą żyć nawet ponad 19 lat, choć średnia długość życia wynosi około 9 lat.
Rozród
Kamusznik jest ptakiem monogamicznym, a pary mogą pozostawać razem nawet przez kilka sezonów lęgowych.
Gniazdo jest płytkim zagłębieniem o średnicy około 11 cm i głębokości 3 cm, często wyłożone liśćmi. Ptak buduje je na odkrytym skalistym lub kamienistym podłożu albo wśród roślinności. Czasami kilka par gniazduje blisko siebie.
Podczas lęgów samica składa jaja zwykle tylko raz (cztery jaja, choć liczba ta może wahać się od dwóch do pięciu). Mają one wymiary około 41 mm x 29 mm i ważą około 17,9 g. Są gładkie, lekko błyszczące, owalne lub w kształcie gruszki, a ich kolorystyka jest zróżnicowana, choć najczęściej spotyka się jasnobrązowe z ciemniejszymi brązowymi plamkami, szczególnie gęstymi na większym końcu. Inkubacja trwa około 22-24 dni. W tym czasie samica zajmuje się wysiadywaniem, a samiec może jej pomagać pod koniec tego okresu.
Pisklęta są zagniazdownikami, co oznacza, że zaraz po wykluciu mogą już opuścić gniazdo. Młode potrafią samodzielnie zdobywać pokarm, ale rodzice – a zwłaszcza samiec – opiekują się nimi i chronią je przed niebezpieczeństwem. Młodsze osobniki uzyskują zdolność do lotu po 19–21 dniach.
Status i ochrona
Zgodnie z oceną Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) liczebność kamuszników pozostaje stabilna.
Badania przeprowadzone przez Environment Canada wskazują jednak, że ich populacja spadła nawet o 50% w porównaniu do lat 70. XX wieku, być może dlatego, że ptaki te napotykają różne zagrożenia w trakcie migracji i zimowania.
Gatunek ten jest bardzo liczny i szeroko rozpowszechniony. Dzięki temu, że ich miejsca lęgowe są odległe, a zimowe siedliska rozproszone, kamuszniki nadal pozostają licznie występującym gatunkiem, niezagrożonym wyginięciem.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Ruddy_turnstone [dostęp: 26.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: JJ Harrison. Licencja: CC BY-SA 4.0.
