Urocjon wirginijski, inaczej nazywany też lisem wirginijskim (Urocyon cinereoargenteus) to wszystkożerny ssak z rodziny psowatych. Występuje w Ameryce Północnej i Środkowej. Nazwa cinereoargenteus oznacza „popielato-srebrny”.
Kiedyś był najczęściej spotykanym lisem na wschodzie USA. Teraz lis rudy zdominował te tereny, głównie przez wylesianie. Mimo to, urocjon wirginijski dobrze przystosował się do życia w miastach i na przedmieściach (np. na południowej Florydzie).
Opis
Lis wirginijski wyróżnia się szarym, nakrapianym futrem. Ma czarny pasek na ogonie i mocną szyję. Ogon zakończony jest czarną końcówką. Uszy i pysk są spiczaste, a pazury długie i zakrzywione. Źrenice są owalne.
Urocjon wirginijski ma czarną pręgę biegnącą wzdłuż ogona i wielobarwne włosy okrywowe. Białe plamy pojawiają się na uszach, gardle, klatce piersiowej, brzuchu i tylnych łapach. Wokół oczu, na wargach i nosie ma czarne obwódki.
Jego ciało ma czerwonawy kolor w różnych miejscach, jak łapy, boki i łeb.
Samice są nieco mniejsze od samców. Urocjon wirginijski mierzy od 76 do 112,5 cm długości. Ogon stanowi 27,5 do 44,3 cm tej długości. Waży od 3,6 do 7 kg, ale niektóre osobniki mogą ważyć do 9 kg.
Występowanie i siedlisko
Gatunek występuje w południowej Ameryce Północnej. Można go spotkać od Kanady, aż do Wenezueli i Kolumbii. Preferuje zalesione i krzewiaste tereny. Lubi gdy przy lasach znajdują się gospodarstwa rolne. W Ameryce Południowej występuje blisko dróg, zamieszkując tereny zagospodarowane przez ludzi.
Lis wirginijski zamieszkuje różnorodne siedliska, w tym lasy jałowcowe i sosnowe.
Zachowanie
Urocjon wirginijski jest przystosowany do wspinania się po drzewach. Ma mocne, zakrzywione pazury, które pozwalają mu uciekać przed drapieżnikami, takimi jak psy domowe czy kojoty.
Potrafi wspinać się na pionowe pnie na wysokość 18 metrów i skakać z gałęzi na gałąź. Schodzi z drzew powoli jak kot domowy lub skacząc z wysokości. Jest aktywny głównie nocą lub o zmierzchu. W ciągu dnia odpoczywa w dziuplach drzew, pniach lub wykopanych norach. Jego legowiska mogą znajdować się nawet 9 metrów nad ziemią.
Konkurencja międzygatunkowa
Lisy wirginijskie często polują na tę samą zdobycz co rysie i kojoty. Aby unikać konkurencji, rozwinęły one pewne zachowania i nawyki, które zwiększają ich szanse na przetrwanie. W regionach, w których lisy i kojoty polują na te same ofiary, zaobserwowano, że ustępują one miejsca kojotom i pozostają w swoim ustalonym obszarze polowań. Mogą również unikać konkurentów, zajmując inne siedliska.
Sugeruje się również, że urocjony są bardziej aktywne nocą, aby unikać swoich większych, aktywnych w dzień, konkurentów.
Pomimo wszystkich tych zachowań lisy wirginijskie często padają ofiarą rysi i kojotów. Wynika to z faktu, że urocjony są drapieżnikami średniego szczebla, a kojoty – najwyższego (w Ameryce Północnnej zabrakło innych predatorów szczytowych, np. wilków). Wyjaśnia to tendencję lisa do zmiany zachowań w odpowiedzi na zagrożenie ze strony kojotów.
Rozmnażanie
Lis wirginijski prawdopodobnie jest monogamiczny. Okres godowy różni się w zależności od regionu. W Michigan szare lisy łączą się w pary w marcu. W Alabamie szczyt rozrodu przypada na luty. Ciąża trwa około 53 dni. Miot składa się od 1 do 7 młodych.
Samice osiągają dojrzałość płciową w wieku około 10 miesięcy. Młode liski zaczynają polować z rodzicami, gdy mają 3 miesiące. Po 4 miesiącach życia rosną im stałe zęby. Wtedy mogą samodzielnie zdobywać pokarm. Rodzina pozostaje razem do jesieni. Młode samce rozpraszają się, gdy osiągną dojrzałość.
Urocjon wirginijski żyje zazwyczaj od sześciu do dziesięciu lat.
Dieta
Lisy wirginijskie są wszystkożernymi myśliwymi. Polują samotnie. Często atakują królaki florydzkie we wschodnich Stanach Zjednoczonych. Chętnie łapią także norniki, ryjówki i ptaki. W Kalifornii głównie żywią się gryzoniami, takimi jak myszaki i nowiki. Polują także na zające i króliki. Gdy to możliwe, żywią się padliną.
Owoce też stanowią ważny element ich diety. Urocjony wirginijskie jedzą więcej roślinności niż lisy rude. W przejściu od zimy do wiosny zwiększa się ilość owoców i owadów w ich diecie, takich jak koniki polne, chrząszcze, ćmy i motyle.
Lisy gromadzą orzechy i owoce, gdy tylko są one dostępne. Oznaczają schowki swoim zapachem, aby później je odnaleźć. Takie oznaczenie zapobiega także zabraniu jedzenia przez inne zwierzęta.
Rola w ekosystemie
Urocjony regulują populacje małych gryzoni.
Są również nosicielami niektórych pasożytów. Należą do nich pchły, wszy, nicienie i tasiemce.
Ocieplenie klimatu może sprzyjać ich migracji na północ.
Polowanie
W USA poluje się na urocjony. Intensywność polowań wzrastała wraz z wartością ich futer. Obecnie co roku zabija się ponad 500 000 szarych lisów dla ich futra.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Potwór Tully a ewolucja
- Co wiedziały starożytne cywilizacje? – cz. 3: Pochodzenie
- Bursztyn i opalizujące skamieniałości owadów
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Gray_fox [dostęp: 07.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Dcrjsr. Licencja: CC BY 3.0.
