Czeczotka tundrowa (Acanthis flammea hornemanni), jest gatunkiem niewielkiego ptaka zaliczanego do rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Reprezentuje on rodzaj Acanthis. To podgatunek czeczotki zwyczajnej. Ptak zasiedla północno-wschodnią Kanadę i Grenlandię.
Opis czeczotki tundrowej
Czeczotka tundrowa jest relatywnie niewielkim ptakiem. Zwykle osiąga długość około 14 cm przy rozpiętości skrzydeł na poziomie od 19 do 22 cm. Masa ciała przeciętnego osobnika wynosi od 12 do 16 g. Ptaka wyróżnia brązowo-szare upierzenie, które pokrywają ciemne paski. Nad oczami widać jaskrawoczerwoną plamę. Przez skrzydła biegną jasne linie. Pierś natomiast przyozdobiona jest czarną chustką. U samców ta część ciała może przybierać czerwony odcień. Na pokrywie ogonowej widnieje ciemnobrązowy pasek. Żółty dziób ptaka ma ciemną końcówkę.
Taksonomia
Pierwszy opis czeczotki tundrowej i innych podgatunków czeczotki pochodzi z 1758 roku. Znalazł się on w dziesiątej edycji dzieła Systema Naturae autorstwa szwedzkiego przyrodnika Karola Linneusza.
Czeczotkę niegdyś zaliczano do rodzaju Carduelis. Jednak później w wyniku przeprowadzonych badań molekularnych zmieniono klasyfikację tego ptaka. Przeniesiono go do reaktywowanego rodzaju Acanthis wprowadzonego w 1797 roku przez niemieckiego badacza Moritza Balthasara Borkhausena.
W obrębie gatunku poza czeczotką tundrową wydziela się pięć podgatunków. Są to:
- czeczotka zwyczajna Acanthis flammea flammea – gatunek nominatywny zasiedlający północną Europę, Syberię, Alaskę i Kanadę;
- Acanthis flammea rostrata – zamieszkujący północno-wschodnią Kanadę, Grenlandię i Islandię; do tego podgatunku niekiedy zalicza się też Acanthis flammea islandica;
- czeczotka czerwona Acanthis flammea cabaret – spotykana w lasach brzozowych i modrzewiowych w zachodnich i centralnych rejonach Palearktyki; występuje też na Wyspach Brytyjskich, w południowo-zachodniej części Skandynawii, wschodnich regionach część Niemiec, a także na południu Polski, Francji, Austrii i Czech;
- czeczotka blada Acanthis flammea exilipes – tworzy liczne populacje na północy Eurazji, występuje też wna Alasce i w północno-zachodniej Kanadzie;
Czeczotkę niegdyś uznawano za trzy odrębne gatunki: pierwszy z nich obejmował podgatunki flammea i rostrata. Drugi był tożsamy z podgatunkiem cabaret. Trzeci natomiast składał się z dzisiejszych podgatunków hornemanni i exilipes. Obecnie wszystkie te formy klasyfikuje się jako jeden gatunek. Dzieje się tak głównie z uwagi na nieznaczne różnice genetyczne między nimi.
Zachowanie czeczotki tundrowej
Czeczotki tundrowe stają się zdolne do rozrodu po ukończeniu 12 miesiąca życia. Ich gniazda najczęściej znajdują się na drzewach lub krzewach w niewielkiej odległości nad ziemią. W skład gniazda wchodzą trzy warstwy. Na zewnątrz znajdują się cienkie gałązki. Środek złożony jest natomiast z korzonków, fragmentów kory jałowca i porostów. Dno konstrukcji wypełnia sierść, puch oraz wełna. Gniazdo buduje zwykle samica z niewielką pomocą samca. Samica jednorazowo składa od 3 do 7 jaj. Okres ich inkubacji trwa około 11 dni. Pisklętami zajmują się oboje rodzice. Młode pozostają w gnieździe przez około 2 tygodnie. Po upływie tego czasu opuszczają je. Ptak z reguły wyprowadza dwa lęgi w ciągu roku.
Występowanie i siedlisko
Zasięg naturalnego występowania czeczotki tundrowej rozciąga się na pólnocno-wschodnią Kanadę oraz Grenlandię. Przedstawiciele tego gatunku przed nastaniem zimy migrują w kierunku południowym. Na swoje siedliska wybierają głównie borealne lasy iglaste. Zwykle są to sosnowe, świerkowe albo modrzewiowe zagajniki. Dieta ptaka w zimie składa się głównie z nasion. Dotyczy to w szczególności nasion brzozy i olchy.
Pokarm i żerowanie
Czeczotki tundrowe żywią się głównie nasionami brzozy. W sezonie rozrodczym polują także na niektóre bezkręgowce. Ptaki te żerują zarówno na drzewach, jak i na ziemi.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Sowa jarzębata
- Rawka błazen
- Co jedzą nietoperze w Polsce i na świecie?
- Miłość Boża poddana ciężkiej próbie – cz. 4: podbój Kanaanu
- Jedność duszy i ciała w Biblii
Źródło
1. https://www.audubon.org/field-guide/bird/hoary-redpoll [dostęp: 22.01.2025]
© Źródło zdjęcia głównego: Audubon.org. Autor: D. Faulder/Flickr. Licencja: CC BY 2.0.
