Chrząszcz goliath (Goliathus goliathus) to gatunek chrząszcza z rodziny poświętnikowatych, z podrodziny kruszczycowatych. Chrząszcze te obejmują sześć gatunków z rodzaju Goliathus. Są to jedne z największych owadów na świecie – biorąc pod uwagę ich rozmiar i masę. Zamieszkują tropikalne lasy Afryki, gdzie żywią się głównie sokiem drzewnym i owocami. Ich cykl larwalny w warunkach naturalnych wciąż jest mało zbadany. W hodowli jednak udało się przeprowadzić pełny rozwój – od jaja do dorosłego osobnika. Larwy karmione były produktami bogatymi w białko, takimi jak karmy dla kotów i psów. Dorosłe samce osiągają od 60 do 110 milimetrów długości, a samice od 50 do 80 milimetrów. W fazie larwalnej owady te mogą osiągać wagę nawet 80–100 gramów. Masa dorosłych osobników zmniejsza się o połowę. Samice mają kolor od ciemnokasztanowego po jedwabistą biel. Samce są zazwyczaj brązowo-biało-czarne lub czarno-białe.
Gatunki
Rodzaj Goliathus obejmuje sześć gatunków chrząszczy. Każdy z nich wyróżnia się unikalnymi cechami morfologicznymi. Wśród nich znajdują się także różne podgatunki i formy, które nie zostały jeszcze w pełni opisane.
Do najważniejszych gatunków należą:
- Goliathus albosignatus Boheman, 1857
- Goliathus cacicus (Olivier, 1789)
- Goliathus goliatus (Linnaeus, 1771)
- Goliathus kolbei (Kraatz, 1895)
- Goliathus orientalis Moser, 1909
- Goliathus regius Klug, 1835
Cykl życia
Larwy chrząszczy z rodzaju Goliathus, w przeciwieństwie do wielu innych kruszczycowatych, potrzebują diety bogatej w białko. W hodowli najlepiej sprawdza się podawanie im pokarmu dla psów lub kotów, który dostarcza niezbędnych składników odżywczych. Ważne jest także odpowiednie podłoże – powinno być lekko wilgotne i składać się z rozkładających się liści oraz drewna. Młode larwy w początkowej fazie rozwoju częściowo odżywiają się tym podłożem, wspierając w ten sposób swój wzrost. Proces dojrzewania larw trwa kilka miesięcy, co wynika z imponujących rozmiarów tych owadów. Mogą one osiągać długość do 25 centymetrów i ważyć ponad 100 gramów.
Kiedy larwa osiąga maksymalne rozmiary, buduje cienkościenną, stwardniałą komórkę z piasku. W tym zamkniętym środowisku przechodzi proces przepoczwarzenia. Na tym etapie larwa przekształca się w poczwarkę, a jej tkanki ulegają całkowitemu rozpadowi i reorganizacji, by ostatecznie wykształcić dorosłą postać chrząszcza. Po zakończeniu metamorfozy owad zrzuca skórę poczwarki i hibernuje jako dorosły osobnik, aż nadejdzie pora deszczowa. Wówczas chrząszcz ten opuszcza kokon, szuka partnera, i cykl życia zaczyna się od nowa.
Dorosłe chrząszcze żywią się głównie substancjami bogatymi w cukier, takimi jak sok drzewny i owoce. W warunkach hodowlanych mogą żyć nawet rok po wyjściu z kokonu. Na wolności długość ich życia jest zapewne krótsza ze względu na obecność drapieżników i zmienne warunki pogodowe, które mogą wpływać na ich przetrwanie.
Opis
Chrząszcz goliath to jeden z największych owadów na świecie – zarówno pod względem rozmiaru, jak i masy. Nazwa tych zwierząt pochodzi od biblijnego olbrzyma Goliata i odnosi się do ich imponujących gabarytów. Dorosłe samce mogą osiągać od 60 do 110 milimetrów długości. Samice z kolei mierzą od 50 do 80 milimetrów. W stadium larwalnym ich waga sięga nawet do 100 gramów. Warto jednak zaznaczyć, że dorosłe osobniki ważą już tylko połowę tego. Charakterystyczną cechą samców jest Y-kształtny róg na głowie. Służy on im do walk o terytorium i partnerki. Samice, pozbawione rogów, mają klinowaty kształt głowy. Ma on ułatwiać składania jaj w ziemi.
Zasięg występowania
Ten gatunek chrząszcza jest szeroko rozpowszechniony na obszarze Afryki równikowej – od zachodu po wschód kontynentu. Owad ten występuje m.in. w Kamerunie, Republice Środkowoafrykańskiej, Demokratycznej Republice Konga, Gabonie, Kenii, Nigerii, Tanzanii oraz Ugandzie. Okazy zostały również zarejestrowane w Beninie, w lesie Pobé 4.
Taksonomia
Pierwszego zarejestrowanego w Europie samca Goliathus goliatus znalazł kapitan pewnego statku handlowego. Okaz mierzył 9,5 cm i unosił się na wodach estuarium Gabonu. W 1766 roku przewiózł go na kontynent i przekazał Davidowi Ogilvie, chirurgowi marynarki wojennej, a później Williamowi Hunterowi. Owad ten znajduje się obecnie w kolekcji Huntera, którą przechowuje Uniwersytet w Glasgow. Właśnie na podstawie tego egzemplarza Carl von Linné opisał gatunek w 1771 roku. Nadał mu nazwę Scarabaeus goliatus. Kilka lat wcześniej brytyjski entomolog amator Dru Drury – w swoim dziele Illustrations of Natural History – zilustrował ten okaz jako Goliathus druryi. Nie wspominał jednak Huntera, co wywołało spór. Hunter wypożyczył okaz Emmanuelowi Mendesowi Da Coście, który zlecił Mosowi Harrisowi wykonanie rycin. Da Costa, oskarżony o defraudację, musiał sprzedać ryciny, które kupił Drury. W 1773 roku Drury użył nazwy Scarabaeus goliatus, zgodnie z pisownią Linneusza, która obowiązuje do dziś. W 1801 roku Jean-Baptiste de Lamarck przeklasyfikował gatunek do rodzaju Goliathus.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Durupinar – czy Arka Noego została odnaleziona?
- Nauka kontra religia – kto ma rację?
- Cyrkon, hel i pole magnetyczne – co mają wspólnego z wiekiem naszej planety
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Goliathus [dostęp: 16.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Ynnarski. Licencja: CC BY-SA 4.0.
