Bielaczek (Mergellus albellus) znany też jako tracz bielaczek, jest przedstawicielem gatunku zaliczanego do rodziny kaczkowatych (Anatidae). Ptak ten to jedyny żyjący reprezentant rodzaju Mergellus. W obrębie gatunku nie wyróżnia się żadnych podgatunków.
Bielaczki niekiedy klasyfikuje się jako przedstawicieli rodzaju Mergus. Naukowcy przypuszczają jednak, że ptaki te są bliżej spokrewnione z gągołkami (Bucephala albeola). W środowisku naturalnym tracze bielaczki niekiedy krzyżują się z gągołami krzykliwymi (Bucephala clangula).
Bielaczki odznaczają się średnimi rozmiarami ciała. Są to ptaki wędrowne, które okres zimowy spędzają na terytorium Polski. Najliczniejsze ich populacje odnotowuje się w północnych rejonach kraju. Znacznie rzadziej można je natomiast spotkać na południu.
Etymologia
Pierwszy naukowy opis tracza bielaczka pochodzi z 1758 roku. Opracował go szwedzki przyrodnik Karol Linneusz, który umieścił przygotowaną przez siebie charakterystykę w dziesiątej edycji swojego dzieła Systema Naturae. Ptak został nazwany przez tego badacza Mergus albellus. Wspomniany opis przygotowano w oparciu o powstałą rok wcześniej relację innego Szweda, Fredrika Hasselqvista.
Linneusz wskazał, że bielaczki żyją głównie w Europie. Później zasięg ich naturalnego występowania został ograniczony do rejonu Morza Śródziemnego, a konkretnie obszarów usytuowanych w okolicach Izmiru w Turcji. Ptaka do rodzaju Mergellus zaliczono w 1840 roku. Zrobił to angielski przyrodnik Prideaux Selby.
Opis
U bielaczków dymorfizm płciowy jest wyraźnie zaznaczony. Samce wyróżniają się charakterystycznym, czarno-białym upierzeniem. Tylko w okresie godowym są niemal całe białe. Ciała samic oraz młodych osobników pokrywają natomiast szare pióra. Ich głowy zdobią czubki w kolorze brązowym. W trakcie lotu na skrzydłach ptaka widoczne są owalne plamy w kolorze białym. Tracze bielaczki mają haczykowate dzioby, z których wystają niewielkie ząbki. To pozwala im na sprawne łapanie ryb w trakcie nurkowania.
Bielaczki zazwyczaj dorastają do około 44 cm długości, a ich rozpiętość skrzydeł waha się na poziomie od 56 do 69 cm. Przeciętny osobnik waży od 450 do 650 gramów.
Występowanie i ekologia
Tracze bielaczki zasiedlają tereny tajgi na obszarze Europy i Palearktyki. Najczęściej można je spotkać na zalesionych obszarach lub w pobliżu nich. Preferują terytoria, na których zlokalizowane są obfitujące w różne gatunki ryb wolno płynące rzeki, a także jeziora. W okresie migracyjnym opuszczają swoje miejsca lęgowe i wędrują do krajów znajdujących się nad Morzem Bałtyckim i Morzem Czarnym. Szczególnie duże populacje tych zwierząt obserwuje się zwłaszcza w północnych Niemczech oraz w Niderlandach. Część osobników podczas wędrówek migracyjnych trafia też na obszar Wielkiej Brytanii, a niektóre z nich zapuszczają się nawet na kontynent amerykański. Bielaczki z reguły żerują w pobliżu małych drzew usytuowanych niedaleko jezior.
Tracze bielaczki zazwyczaj budują gniazda w opuszczonych dziuplach pozostałych po dzięciołach. Samice składają w nich od 7 do nawet 11 jaj. Osobniki płci żeńskiej wysiadują je przez około miesiąc. Wylęgające się z nich osobniki początkowo są karmione przez matkę. Młode ptaki stają się zupełnie niezależne od swej rodzicielki wraz z nabyciem umiejętności latania i samodzielnego zdobywania pokarmu. Dzieje się tak zazwyczaj po upływie około 10 tygodni od przyjścia na świat młodych ptaków.
Bielaczki zaliczają się do bardzo płochliwych stworzeń. Niezwykle łatwo je spłoszyć. Dlatego też obserwującym je i fotografującym osobom zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności.
Tracz bielaczek to jeden z gatunków obiętych Porozumieniem o Ochronie Wędrownych Ptaków Wodnych Afryki i Eurazji (AEWA). Notowany w ostatnich latach systematyczny spadek liczebności ptaka jak dotąd nie wpłynął na status ochronny gatunku. Jako dowód może posłużyć brak tego ptaka na liście gatunków zagrożonych wyginięciem przygotowanej przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN).
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Sójka kanadyjska
- Dydelf północny – dydelf czarnouchy – opos północny – oposum
- Życie na Wenus NIE odnalezione
- Słońce – wyjątkowa gwiazda
- Pozabiblijne świadectwa potopu
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Smew [dostęp: 29.10.2024]
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Spinus Nature Photography. Licencja: CC BY-SA 3.0.
 znany też jako tracz bielaczek, jest przedstawicielem gatunku zaliczanego do rodziny kaczkowatych (Anatidae).){kind=link}