Niecały rok temu świat obiegła niesamowita informacja – na Wenus odnaleziono życie. Wiadomość ta została podana przez portale internetowe w zwyczajny dla siebie sposób – sensacyjny nagłówek (który w wielu przypadkach zapewne wystarczył, gdyż wielu internautów czyta tylko nagłówki) oraz artykuł napisany naukowym językiem, który był niezrozumiały dla większości odbiorców i nie zachęcał do przeczytania tekstu do końca. Były to tak zwane clickbaity, a informacja o nowym odkryciu została podana w tak sensacyjny sposób, że rozbawił on nawet naukowców faktycznie poszukujących życia pozaziemskiego.
Poszukiwanie życia w Kosmosie jest tematem popularnym od co najmniej kilku dekad. Fascynuje on nie tylko miłośników science fiction, ale również badaczy-ewolucjonistów, według których do powstania życia potrzeba jedynie kilku sprzyjających warunków, a więc życie na Ziemi nie powinno być czymś wyjątkowym. Odnalezienie innej cywilizacji, czy chociażby najbardziej prymitywnych bakterii, miałoby udowodnić zasadność teorii ewolucji. Śladów życia poszukiwano najpierw na Księżycu, potem na innych planetach Układu Słonecznego i na ich księżycach. Za pomocą teleskopów radiowych naukowcy „przeszukali” dziesiątki najbliższych gwiazd. Ich poszukiwania jak dotąd nie przyniosły żadnych zadowalających skutków[1].
Poszukiwacze życia pozaziemskiego najczęściej spodziewają się odnaleźć je na Marsie, który miałby jakoby być bardzo podobną planetą do Ziemi. 15 stycznia 2009 roku naukowcy NASA powiadomili, że odnaleziono hipotetyczne dowody na istnienie tam życia. Dowodem tym miało być odkrycie metanu w atmosferze Marsa, który może być wytwarzany przez żywe organizmy lub nieożywione procesy geologiczne. Pochodzenie metanu na czerwonej planecie nie jest znane, więc trudno mówić o dowodzie na istnienie tam życia. Jak podkreśla dr Brian Thomas, interesujące jest to, że metan został odkryty na Marsie w 2003 roku, a informację tę podano do wiadomości publicznej dopiero kilka lat później[2].
Poszukiwania życia prowadzone są także na naszej drugiej sąsiadce – Wenus, co może wydawać się dość nieprawdopodobne ze względu na wyjątkowo trudne warunki panujące na tej planecie. Naukowcy są jednak zdania, że być może kiedyś klimat był tam zupełnie inny. Według ich teorii miliardy lat temu Ziemia i Wenus były do siebie podobne, więc hipotetycznie kiedyś mogło na jej powierzchni istnieć życie. Jest to jednak tylko hipoteza oparta na założeniach, których nie można w żaden sposób potwierdzić[3].
Jednakże w połowie września 2020 roku dokonano jakoby przełomowego odkrycia, które miałoby udowodnić istnienie życia na tej najgorętszej planecie Układu Słonecznego. Stwierdzono wówczas na Wenus występowanie gazu fosfinowego (PH3). Gaz fosfinowy jest niezwykle toksycznym gazem używanym do fumigacji szczurów w budynku oraz wykorzystywanym w przemyśle hi-tech. Odnalezienie go na powierzchni naszej sąsiedniej planety było dość zaskakujące i trudne do wytłumaczenia. Pojawiła się hipoteza, według której za powstanie PH3 miałyby być odpowiedzialne organizmy żywe, jednak środowiska naukowe odniosły się do tego stwierdzenia dość sceptycznie. Występowanie gazu fosfinowego można by rozpatrywać jako zaskakującą anomalię niewiadomego pochodzenia, lecz interpretowanie jej jako dowodu na istnienie życia jest zdecydowanie na wyrost[4].
Jak twierdzi astronom dr Danny Faulkner, fosfina, owszem, może być wytworzona przez żywe organizmy, lecz równie dobrze może mieć pochodzenie abiogenne. Związek ten został odkryty również w atmosferze Saturna i Jowisza, jednak naukowcy nie założyli wtedy, że jego pochodzenie może być biogenne i nikt nie sugerował, że jest to dowód na istnienie życia na tych planetach. Zdaniem Kena Hama gaz fosfinowy na Wenus mógłby wystąpić w sposób analogiczny jak na Saturnie i Jowiszu[5].
Mógłby, jednak nie miało to nigdy miejsca, ponieważ już po niespełna miesiącu informacje o występowaniu fosfiny na Wenus zostały zweryfikowane i sprostowane. Na naszej sąsiedniej planecie gaz ten nie występuje. Stwierdzenie jego obecności w atmosferze Wenus było najpewniej spowodowane błędem technicznym[6].
Fakt ten wydał się jednak portalom internetowym dużo mniej interesujący. Jeśli informacja o domniemanym odnalezieniu śladowych ilości gazu fosfinowego mogła sprowokować napisanie nagłówka „Znaleziono życie na Wenus”, to informacja o braku na tej planecie gazu fosfinowego mogłaby wywołać podobną reakcję. Świat Internetu jednak nie działa w ten sposób – podawane są najbardziej sensacyjne informacje, dodatkowo podkręcone, by wydały się jeszcze bardziej interesujące. Informacja, że w kosmosie po raz kolejny nie znaleziono ani śladu życia, z pewnością do nich nie należy.
Przypisy
[1] DeYoung D., 1997, Astronomy and the Bible, https://answersingenesis.org/astronomy/astronomy-and-the-bible/.
[2] Thomas D., Methane on Mars: The Stuff of Life?, 2009, https://www.icr.org/article/methane-mars-stuff-life; Water and methane maps overlap on Mars: a new clue?, European Space Agency press release, September 20, 2004.
[3] Ham K., Did Venus Once Support Life?, 2016, https://answersingenesis.org/blogs/ken-ham/2016/08/24/did-venus-once-support-life/.
[4] Sarfati J., Does phosphine prove life on Venus?, 2020, https://creation.com/venus-phosphine; Greaves, J.S. and 18 others, Phosphine gas in the cloud decks of Venus, Nature Astronomy, 14 Sep 2020.
[5] Ham K., Life—Discovered on Venus! (Well, Only if You Read CNN’s Headlines), 2020, https://answersingenesis.org/astronomy/alien-life/life-discovered-on-venus/.
[6] Ham K., Life—Discovered on Venus! Wait . . . Not Anymore!, 2020, https://answersingenesis.org/astronomy/alien-life/life-discovered-on-venus-not-anymore/.
