Waran z Komodo (Varanus komodoensis) to jeden z najbardziej niezwykłych i fascynujących gatunków gadów na Ziemi. Znany również jako smok z Komodo jest największą współcześnie żyjącą jaszczurką, odkrytą w 1910 roku.
Waran z Komodo jest endemitem indonezyjskich wysp Komodo, Rinca, Flores, Gili Motang i Gili Dasami. Jego imponujące rozmiary mogą przerażać – dorosłe osobniki mogą osiągać długość nawet do 3 metrów i ważyć ponad 70 kg. Zwierzęta te mają mocne nogi, potężne szczęki uzbrojone w 60 zębów i ogon pełniący funkcję zarówno stabilizatora, jak i broni. Ich ciało pokryte jest ziarnistymi łuskami. Grzbiet mają ciemnobrązowy, pokryty czarnymi plamkami.
Najbardziej charakterystyczną cechą warana z Komodo jest ogromna siła jego szczęk. Ma one zdolność rozrywania mięsa, co czyni go jednym z najbardziej skutecznych drapieżników na swoim terytorium. Dieta waranów obejmuje przede wszystkim padlinę, ale polują również na żywe ofiary, takie jak jelenie, dziki czy małe gady.
Waran z Komodo jest aktywny w ciągu dnia, podczas gdy noc spędza w wygrzebanych przez siebie norach, które zapewniają mu schronienie i ochraniają przed ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi.
Jako drapieżnik waran z Komodo wykorzystuje podczas polowania strategię zasadzki. Zbliża się do swojej zdobyczy od tyłu, zakradając się bezszelestnie. Gdy ma do czynienia z mniejszą zdobyczą, może rzucić się prosto na jej szyję. W przypadku większych ofiar, takich jak jelenie czy dzikie świnie, stara się najpierw powalić je na ziemię. Do tego celu wykorzystuje swój potężny ogon, którego siła uderzenia równa jest sile ciężaru wynoszącego 2 tony!
Waran z Komodo potrafi poruszać się zaskakująco szybko na krótkich odcinkach. Może biec z prędkością do 20 km/h, a w pogoni za swoją zdobyczą jest również zdolny do pływania.
Szczyt sezonu rozrodczego warana przypada najczęściej na okres od początku lipca do sierpnia (ale może rozpocząć się już w maju). Okres godów to czas nieustających walk między samcami o możliwość zapłodnienia samicy. We wrześniu samice składają do wykopanych w ziemi jam kilkanaście lub więcej jaj, które są pokryte pergaminowatymi osłonkami. Jaja te mają długość około 12 cm. Po okresie inkubacji wykluwają się młode warany, które ważą około 100 g i mają około 40 cm długości. Osobniki te potrzebują około pięciu do sześciu lat, aby osiągnąć długość 2 metrów.
Interesującym zjawiskiem związanym z rozmnażaniem waranów z Komodo jest możliwość rozmnażania się partenogenetycznego (dzieworództwo) przez samice w przypadku braku samców. Zdarzały się przypadki, w których samice złożyły niezapłodnione jaja, a fingerprinting genetyczny potwierdził, że genotyp wyklutych z nich młodych jest identyczny jak u matek. Istnieją również doniesienia o samicy, która później przeszła na rozmnażanie płciowe.
Waran z Komodo jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem. Aby go chronić, w 1980 roku założono Park Narodowy Komodo, który obejmuje wyspy, na których żyje. Park ten ma na celu ochronę unikalnego ekosystemu i zachowanie waranów z Komodo oraz innych gatunków występujących w tym rejonie.
Wizyta w Parku Narodowym Komodo to niezapomniane doświadczenie, które wymaga jednak ostrożności. Warany z Komodo, pomimo że wydają się spokojne, są dzikimi zwierzętami i należy zachować od nich odpowiednią odległość. Przewodnicy parku służą pomocą i zapewniają bezpieczne warunki podczas zwiedzania.
W Polsce warany można oglądać w Starym Zoo w Poznaniu oraz w Ogrodzie Zoologicznym we Wrocławiu.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Serranus cabrilla
- Epoletnik trójbarwny
- Zmartwychwstanie Chrystusa? Oto dowody!
- Hetyci potwierdzają wiarygodność Biblii
- Starożytne mity – więcej niż tylko mity (cz. 2)
Źródła
1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Waran_z_Komodo
2. https://dinoanimals.pl/zwierzeta/waran-z-komodo-varanus-komodoensis/
3. https://www.terrarium.com.pl/varanus-komodoensis-waran-z-komodo/
4. https://agetm.com/pl/natur-tiere/tierlexikon/komodowaran-varanus-komodoensis-komododrache-indonesien/
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Autor Nieznany. Licencja: CC BY-SA 3.0.