Ohar (Tadorna Tadorna) nazywany też podgorzelcem bądź kaczką norową jest ptakiem wodnym, który należy do rodzaju Tadorna. Reprezentuje on rodzinę kaczkowatych (Anatidae). Występuje powszechnie w Europie oraz na Syberii.
Podgorzelec gniazduje głównie w strefie umiarkowanej. Przed nastaniem zimy migruje natomiast do obszarów subtropikalnych. Kaczki norowe często spotyka się zwłaszcza w rejonie Maghrebu.
Taksonomia
Formalny opis ohara jako osobnego gatunku zawdzięczamy szwedzkiemu przyrodnikowi Karolowi Linneuszowi. Opis ten zatytułowany Anas tadorna znalazł się w dziesiątym wydaniu dzieła tego badacza Systema Naturae opublikowanego w 1758 roku. Przy tworzeniu wspomnianej notki Linneusz bazował głównie na opisie podobnego ptaka opracowanym w 1731 roku przez angielskiego przyrodnika Eleazara Albina.
Linneusz pierwotnie wskazał Europę jako miejsce występowania kaczki norowej. Później jednak zawęził ten obszar jedynie do terytorium Szwecji. Obecnie podgorzelce zalicza się do rodzaju Tadorna, utworzonego w 1822 roku przez niemieckiego zoologa Friedricha Boie. Ohar jest gatunkiem monotypowym. Oznacza to, że w jego obrębie nie wyróżnia się żadnych podgatunków.
Opis
Podgorzelec wyróżnia się krępą budową ciała. Z wyglądu przypomina niewielką gęś. Ptak ma czerwono-różowy dziób oraz różowe łapy, jego głowa i szyja są ciemnozielone. Na grzbiecie ohara występuje białe upierzenie z rozsianymi gdzieniegdzie kasztanowymi plamami. Brzuch ptaka jest czarny. Kaczka norowa ma białe skrzydła z pierwszorzędowymi lotkami w kolorze czarnym oraz drugorzędowymi lotkami w kolorze zielonym bądź kasztanowym. Ptak wydaje dźwięki przypominające głośne trąbienie.
Dyformizm płciowy u oharów jest słabo zaznaczony. Samice od samców różnią się tylko nieco mniejszym rozmiarem oraz białymi plamkami w okolicach oczu i dzioba. W okresie lęgowym samce mają wyraźnie zaznaczony guzek na głowie. Ich dziób staje się natomiast jaskrawoczerwony.
Młode osobniki wyróżniają się białym upierzeniem z czarnymi plamami na skrzydłach oraz na grzbiecie. W miarę wzrastania i rozwoju kształt ich skrzydeł staje się coraz bardziej podobny do kształtu skrzydeł dorosłych podgorzelców.
Rozmieszczenie i siedlisko
Kaczka norowa zakłada gniazda w Europie i na Syberii w miejscach, gdzie panuje klimat umiarkowany. Większość populacji migruje przed zimą do Europy Południowej oraz Afryki. Niektóre osobniki jednak pozostają przez cały rok w jednym miejscu. Dotyczy to zwłaszcza oharów żyjących na terenie Europy Zachodniej.
Kaczka norowa zasiedla też wybrzeża Wielkiej Brytanii i Irlandii. Przedstawicieli tego gatunku można często spotkać w ujściach rzek, a ich gniazda nierzadko znajdują się w norach królików. Ohar występuje też sporadycznie w USA i w Kanadzie. Jednak nie tworzy tam zbyt licznych populacji.
Zachowanie
Kaczki norowe w okresie pierzenia gromadzą się w duże stada, które mogą liczyć nawet do 100.000 osobników. W czasie, gdy rodzice żerują, wszystkimi młodymi z danej grupy opiekuje się jeden lub dwa dorosłe ptaki.
Ohar zazwyczaj zasiedla otwarte tereny w pobliżu jezior i innych zbiorników wodnych. Preferuje zwłaszcza ujścia rzek i błotniste płycizny. Przedstawiciele tego gatunku często budują gniazda w norach królików, dziuplach drzew, a także stogach siana.
W celu ochrony młodych przed naturalnymi wrogami dorosłe podgorzelce odlatują w inne miejsce, aby odwrócić uwagę drapieżników. Młode w tym czasie natomiast nurkują w wodzie.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Common_shelduck [dostęp: 04.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Charles J. Sharp. Licencja: CC BY-SA 4.0.
