Krab w bursztynie – z morza do lasu?

O życiu uwięzionym w bursztynie pisaliśmy już nieco tutaj, ale ciekawostek na ten temat jest więcej. Na przykład nie tak dawno temu odkryto w bursztynie maleńkiego kraba¹ – mniejszego niż paznokieć człowieka. Znaleziony został w Birmie, w skałach, których wiek szacuje się na 99-100 milionów lat.

Zdziwieni naukowcy

Naukowcy, którzy dokonali tego odkrycia, nie potrafią wyjaśnić, w jaki sposób ten mały krab został uwięziony w bursztynie. Główny autor tego badania, dr Javier Luque z Wydziału Biologii Organizmicznej i Ewolucyjnej Uniwersytetu Harvarda, powiedział:

„Ten okaz jest spektakularny, jedyny w swoim rodzaju. Jest całkowicie kompletny i nie brakuje mu ani jednego włosa na ciele, co jest niezwykłe”².

W bursztynie z tego samego stanowiska w Birmie znaleziono wiele okazów zwierząt lądowych (jaszczurki, pająki, owady i ptaki). Nie było to jednak wielkim zaskoczeniem, jako że bursztyn to kopalna żywica drzew, a drzewa żyją na lądzie. Natomiast stworzenie morskie zachowane w bursztynie to zagwozdka dla naukowców ewolucjonistów. Nie pierwsza zresztą. W 2019 r. w bursztynie z tego samego miejsca znaleziono mięczaka morskiego, amonita³, a w tym samym złożu bursztynu znajdowały się również ślimaki morskie i małżoraczki morskie¹.

Gdzie żył mały krab?

Próbując wyjaśnić obecność małego kraba w bursztynie, zespół naukowców doszedł do wniosku:

„Jest więc prawdopodobne, że C. athanata [gatunek kraba] został pochowany w środowisku słodkowodnym lub słonawym, gdzie żywica jest wystawiona na działanie organizmów wodnych poprzez zmiany poziomu wody lub wiatry”¹.

Z takim “wyjaśnieniem” wiążą się pewne problemy¹:

1. Podobne kraby znaleziono w skałach, których wiek szacuje się na 110 milionów lat, i zidentyfikowano je jako organizmy morskie, a nie kraby słodkowodne.

2. Mały krab w bursztynie ma dobrze rozwinięte skrzela, bez żadnych struktur podobnych do płuc, co oznacza, że żył w pełni pod wodą. 

3. Bursztyn wewnątrz skorupy kraba zawiera kryształy pirytu, wskazujące na bakterie redukujące siarczany – takie sygnatury chemiczne są powszechne w wodzie morskiej.

4. Jeśli ten krab miałby być słodkowodny, to występuje w niewłaściwych warstwach geologicznych, gdyż zgodnie z rachubami paleontologów ewolucyjnych wyprzedza skamieniałości kraba słodkowodnego o około 50 milionów lat.

5. Bursztyn otaczający kraba zawiera zwęglone włókna drzewne i odchody owadów, co wyraźnie wskazuje na środowisko leśne.

A zatem krab morski musiał zostać przetransportowany do lasu i tam uwięziony w żywicy.

Krab “potopowy”

Najprawdopodobniej ten mały krab, jak również inne morskie stworzenia zostały wyrzucone na ląd przez potężną powódź – potop Noego – która rozerwała także drzewa, sprawiając, że rozlało się tak dużo żywicy. W ten sposób cały las został pogrzebany w osadach. Mieszanie się skamieniałości morskich i lądowych jest powszechne na całym świecie⁴.

Przypisy

1. Luque J. i in., Crab in amber reveals an early colonization of nonmarine environments during the Cretaceous, Science Advances 7 (43), 2021; https://www.science.org/doi/pdf/10.1126/sciadv.abj5689, dostęp: 26.05.2022.
2. Hunt K., Tiny crab preserved in 100-million-year-old amber lived among dinosaurs, opublikowane na cnn.com 20.10.2021, dostęp: 26.05.2022.
3. Yu T. i in., An ammonite trapped in Burmese amber, Proceedings of the National Academy of Science, opublikowane na pnas.org 13.05.2019, dostęp: 26.05.2022
4. Clarey T., Dinosaurs in marine sediments: a worldwide phenomenon, Acts & Facts, Institute for Creation Research, czerwiec 2015, s. 16.