Bóbr kanadyjski, bóbr amerykański (Castor canadensis) jest jednym z dwóch istniejących obecnie gatunków bobrów, obok bobra europejskiego (Castor fiber). Gatunek jest rodzimy dla Ameryki Północnej. Został również wprowadzony do Ameryki Południowej (Patagonia) oraz Europy (głównie Finlandia i Karelia). Bóbr amerykański to jeden z symboli narodowych Kanady oraz oficjalny ssak stanowy Oregonu i Nowego Jorku.
Bobry kanadyjskie są szeroko rozpowszechnione w kontynentalnych Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, południowej Alasce oraz w niektórych rejonach północnego Meksyku. W Kanadzie i USA często nazywane są po prostu „bobrami”.
Podgatunki
Na terenie Ameryki Północnej zidentyfikowano 25 podgatunków bobra kanadyjskiego. Różnią się one od siebie głównie drobnymi cechami morfologicznymi. Współczesne metody klasyfikacji opierają się jednak bardziej na analizach genetycznych niż na morfologii. W związku z tym obecnie Zintegrowany System Informacji Taksonomicznej (Integrated Taxonomic Information System), który dostarcza autorytatywnych danych taksonomicznych dotyczących roślin, zwierząt, grzybów i mikroorganizmów w Ameryce Północnej i na świecie, nie uznaje żadnych podgatunków Castor canadensis. Niemniej jednak jednoznaczna analiza genetyczna nie została jeszcze przeprowadzona. Takie badania byłyby skomplikowane ze względu na znaczące wymieszanie genetyczne populacji, wynikające z licznych programów reintrodukcji bobrów w regionach, z których zostały wcześniej wytępione.
Najbardziej rozpowszechnione (wcześniej uznawane) podgatunki, które obecnie można raczej traktować jako populacje z pewnymi charakterystycznymi cechami fizycznymi, to C. c. acadicus, C. c. canadensis, C. c. carolinensis oraz C. c. missouriensis. Bóbr kanadyjski pierwotnie zamieszkiwał niemal wszystkie zalesione obszary Kanady. Występował także na południowym wschodzie Stanów Zjednoczonych, a i również w rzece Missouri i jej dopływach. Zwierzę zasiedlało także tereny Nowej Anglii w północno-wschodnich Stanach Zjednoczonych.
Opis bobra kanadyjskiego
Bóbr kanadyjski wyglądem przypomina swojego europejskiego kuzyna (Castor fiber). Badania genetyczne wykazały jednak odrębność obu form. Główna różnica dotyczy liczby chromosomów. Bóbr amerykański posiada ich 40, a europejski 48. To zróżnicowanie genetyczne sprawia, że krzyżowanie międzygatunkowe jest niemożliwe.
Bóbr kanadyjski ma masywniejszy tułów i szerszą klatkę piersiową niż jego europejski odpowiednik. Krótkie nogi powodują, że porusza się ociężale. Palce tylnej pary nóg połączone zostały ze sobą błoną pławną. Ułatwiają mu to pływanie. Głowa jest krótka, z niewielkimi, ciemnymi małżowinami usznymi oraz małymi, wypukłymi oczami osadzonymi blisko siebie. Długość ciała (bez ogona) wynosi od 80 do 90 cm, a długość ogona to 20–30 cm. Masa ciała zazwyczaj wynosi 15–20 kg. Zdarzają się osobniki osiągające nawet 30–40 kg. Ogon jest owalny, spłaszczony, z lekko zaostrzonym końcem. Szeroki na 13–15 cm i pokryty czarnymi, zrogowaciałymi łuskami. Bóbr europejski ma węższy ogon. Stanowi to jedną z widocznych różnic.
Futro bobra kanadyjskiego ma odcienie czerwone- lub czarnobrązowe. Siekacze, stale rosnące, osiągają do 20–25 mm długości i 5 mm szerokości. Pozwala to zwierzęciu skutecznie ścinać drzewa. Przystosowania takie jak zamykające się uszy i nozdrza umożliwiają mu życie w wodzie. U obu płci występują u nasady ogona gruczoły zapachowe. Wydzielina służy do oznaczania terytorium.
Zasięg występowania
Przed niemal całkowitym wytępieniem spowodowanym masowymi polowaniami w Ameryce Północnej bobry były praktycznie wszechobecne. Spotkać je można było od południowych obszarów tundry arktycznej po pustynie północnego Meksyku, a także od Atlantyku po Pacyfik. Zamieszkiwały zarówno ekoregiony borealne, jak i umiarkowane. Ostatnio zwierzęta zaczęły ponownie kolonizować obszary tundry arktycznej. Prawdopodobnie jest to wynikiem zmian klimatycznych, które sprzyjają rozrostowi roślinności wzdłuż rzek i strumieni.
W 1907 roku lekarz i przyrodnik Edgar Alexander Mearns opisał obecność bobrów nad rzeką Sonora. Zostało to uznawane za najwcześniejszy raport dotyczący południowego zasięgu tego ssaka wodnego. Historyczne i współczesne doniesienia potwierdzają występowanie bobrów w Meksyku także nad rzekami Colorado, Bavispe oraz San Bernardino, znajdującymi się na terenie stanów Sonora i Chihuahua. Regiony te reprezentują południowe krańce naturalnego zasięgu bobrów kanadyjskich.
Bóbr kanadyjski – zachowanie
Bobry amerykańskie są aktywne głównie nocą. Ich życie toczy się w dużej mierze w wodzie. Są doskonałymi pływakami. Potrafią pozostawać pod powierzchnią wody nawet 15 minut. Na lądzie są bardziej narażone na ataki drapieżników. Charakterystyczny płaski, łuskowaty ogon spełnia wiele funkcji. Służy do magazynowania tłuszczu, a także jako narzędzie ostrzegawcze. Gdy bóbr uderza nim o powierzchnię wody, sygnalizuje niebezpieczeństwo.
Bobry budują swoje domy (zwane żeremiami) z gałęzi, kamieni, błota i patyków. Mogą one znajdować się na wodzie lub przy brzegu. Wewnątrz konstrukcji zwierzęta tworzą platformy nad powierzchnią wody. Jedną do osuszania się, a drugą do odpoczynku. W okresie zimowym domy są pokrywane warstwą błota, która zamarza i twardnieje, zapewniając ochronę przed drapieżnikami i zimnem.
Zachowania społeczne
Bobry są zwierzętami o wysoko rozwiniętej komunikacji, która obejmuje znaczenie terenu, wokalizację i uderzenia ogonem o wodę. Do oznaczania terytoriów używają specjalnej substancji, którą zostawiają na kopcach z błota i gałęzi. Kopce te są zwykle umieszczane w pobliżu żeremi, tam lub ścieżek. Najczęściej w odległości mniejszej niż metr od wody. Na jednym terytorium może znajdować się ponad 100 takich kopców. Bobrze kolonie znajdujące się w pobliżu sąsiadujących rodzin budują więcej kopców zapachowych niż te bardziej izolowane.
Bobry komunikują się za pomocą dźwięków. Większość zoologów rozpoznaje trzy podstawowe wokalizacje: skomlenie, syk i warczenie. Mogą one sygnalizować głód, ostrzegać rodzinę przed drapieżnikami lub odstraszać potencjalne zagrożenie.
Bobry są monogamiczne. Łączą się w pary na całe życie, tworząc rodzinne kolonie.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Wielbłąd jednogarbny – dromader – dromedar
- Tchórz czarnołapy – tchórz czarnonogi
- Krzyżodziób sosnowy
- Co na początku jadły ćmy
- Pustynia Pstra – cmentarzysko skamielin
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/North_American_beaver [dostęp: 16.02.2025]
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Michael Barera. Licencja: CC BY-SA 4.0.
