Kurek czerwony (Chelidonichthys lucerna) to gatunek morskiej ryby promieniopłetwej z rodziny kurkowatych (Triglidae). Występuje we wschodnim Oceanie Atlantyckim. Jest poławiany komercyjnie jako ryba konsumpcyjna.
Taksonomia
Kurek czerwony został po raz pierwszy opisany przez Karola Linneusza w 1758 roku jako Trigla lucerna. W tej samej publikacji Linneusz opisał Trigla hirundo, którą później uznano za synonim Trigla lucerna. Nazwa gatunkowa lucerna pochodzi z łaciny i oznacza „lampę”. Może nawiązywać do czerwonej barwy języka ryby, którą już w starożytności opisywał Pliniusz Starszy.
Opis kurka czerwonego
Ten gatunek ryby dorasta do 75 cm długości, choć typowy rozmiar kurka czerwonego to około 30 cm. Maksymalna znana waga kurka wynosi 6 kg.
Ciało ma barwę czerwonobrązową, może przybierać też kolor różowoczerwony. Dolna część ciała jest jaśniejsza.
Płetwy piersiowe są niebieskie, z zielonymi plamkami w centrum i czerwonym obrzeżeniem.
Kurek czerwony ma dużą, trójkątną, kostną głowę z licznymi kolcami i grzbietami. Pysk jest szeroki i nisko osadzony. Oczy są stosunkowo małe.
W szczękach i na podniebieniu znajdują się gęste rzędy drobnych zębów. Posiada dwie płetwy grzbietowe – pierwsza ma 8–10 kolców, druga 16–17 promieni miękkich. Płetwa odbytowa ma 14–16 promieni miękkich. Trzy dolne promienie płetw piersiowych przekształciły się w długie, palczaste wyrostki czuciowe. Ryba używa ich do „chodzenia” po dnie i wykrywania pokarmu.
Występowanie i siedlisko
Kurek czerwony żyje we wschodnim Atlantyku – od Norwegii po Ghanę. Występuje w Morzu Śródziemnym, Czarnym i Marmara oraz w wodach wokół Wysp Brytyjskich. Preferuje piaszczyste, mulisto-piaszczyste lub żwirowe dna na głębokości 20–300 m. Latem może przebywać w płytszych wodach, nawet na 10 m, a zimą migruje w głębsze rejony. Młode osobniki kurka czerwonego można znaleźć w lagunach i estuariach.
Kurek czerwony – dieta
Kurek czerwony jest drapieżnikiem dennym. Żywi się skorupiakami, małymi rybami, mięczakami i wieloszczetami. Latem preferuje skorupiaki, zimą częściej poluje na ryby. Młode osobniki jedzą głównie małe skorupiaki, a wraz ze wzrostem zaczynają polować na większe ofiary, w tym głowonogi.
Rozmnażanie
Tarło kurka czerwonego odbywa się od maja do lipca na północy, a od listopada do lutego w rejonie Egiptu. Na wybrzeżu Gruzji samice składają od 100 000 do 300 000 pelagicznych jaj. Larwy kurka czerwnego po wykluciu są niewielkie i słabo rozwinięte. Oczy ryb nabierają pigmentu po dwóch dniach, a po siedmiu dniach larwy są zdolne do pływania.
Wzrost i wiek
Samice kurka czerwonego rosną wolniej, ale osiągają większe rozmiary niż samce. Maksymalny wiek tego gatunku wynosi 15 lat.
Większy rozmiar samic daje im przewagę – mogą produkować więcej jaj i wybierać najlepsze miejsca do tarła.
Ciekawostki
Kurek czerwony potrafi wydawać dźwięki przypominające pomruki. Tworzy je dzięki mięśniom przylegającym do pęcherza pławnego. Uważa się, że odgłosy te pomagają utrzymać kontakt między osobnikami w stadzie.
Znaczenie gospodarcze
Kurek czerwony jest poławiany komercyjnie, zwłaszcza w Morzu Północnym i wschodnim Kanale La Manche. Często nie jest segregowany według gatunków, a jedynie klasyfikowany ogólnie jako „kurek czerwony”. W Portugalii jest najcenniejszym gatunkiem z rodziny kurkowatych.
W okolicach basenu Morza Śródziemnego jego mięso jest wykorzystywane głównie do zup. Choć rzadko trafia na rynek jako filet, ma wysoką wartość odżywczą.
Ochrona
Kurek czerwony jest odporny na zmiany środowiska i dobrze przystosowuje się do różnych zasolonych wód. Badania wskazują na kluczową rolę estuariów jako miejsc żerowania i rozwoju młodych. W celu ochrony gatunku zaleca się monitorowanie połowów i gromadzenie danych o populacji.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Latimeria
- Psychrolutes marcidus – blobfish
- Kolonizacja kosmosu – czy naprawdę dokonamy tego?
- Dwa rodzaje kreacjonizmu
- Potop czy lokalna powódź?
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Tub_gurnard [dostęp: 03.03.2025].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Luc Viatour. Licencja: CC BY-SA 3.0.
