Muchołówka białoszyja (Ficedula albicollis) to mały ptak śpiewający z rodziny muchołówkowatych. Jest jednym z czterech czarno-białych gatunków z zachodniej Palearktyki. Gniazduje w południowo-wschodniej Europie – od wschodniej Francji przez Bałkany po Ukrainę. Izolowane populacje występują też na szwedzkich wyspach Gotlandia i Olandia. Na zimę migruje do Afryki subsaharyjskiej. W zachodniej Europie pojawia się rzadko.
Opis
Długość ciała wynosi 12–13,5 cm. Samiec w okresie lęgowym ma czarne grzbiet i skrzydła oraz biały spód. Charakterystyczna jest biała „obroża” na szyi, biała plama na czole i duże białe pole na skrzydle. Ogon jest czarny, ale u niektórych samców ma białe boki. Kuper jest jasny. Dziób – czarny, szeroki u nasady, zakończony ostro – dobrze przystosowany do łapania owadów w locie. Oprócz owadów łapie też gąsienice i zjada jagody.
Poza sezonem, a także u samic i młodych ptaków, czerń ustępuje jasnobrązowemu. W tej szacie ptaki są podobne do innych muchołówek, zwłaszcza do żałobnej (F. hypoleuca) i półobrożnej (F. semitorquata). Z tymi gatunkami może się krzyżować, choć rzadko. Między F. albicollis i F. hypoleuca zachodzi specjacja przez wzmocnienie – w obszarach wspólnego występowania różnice w upierzeniu są wyraźniejsze.
Występowanie i lęg
Muchołówka białoszyja zasiedla liściaste lasy, parki i ogrody. Preferuje stare drzewa z dziuplami. Tam buduje otwarte gniazdo. Często korzysta z budek lęgowych. Składa zwykle 5–7 jaj. Jej śpiew to wolne, przeciągłe gwizdy. Jest inny niż u muchołówki żałobnej. Czasami żałobna potrafi naśladować śpiew białoszyjej.
Nazwa Ficedula pochodzi z łaciny i oznacza małego ptaka jedzącego figi. Wierzono, że zimą zamienia się on w kapturkę. Albicollis to połączenie słów „biały” (albus) i „szyja” (collum).
Gatunek ten jest często badany przez ekologów i genetyków. Jako jeden z pierwszych ptaków miał zsekwencjonowany cały genom. Badania wykazały, że intensywność barw upierzenia samców najlepiej mierzyć w okresie godowym. Z czasem barwy bledną.
Chów wsobny u tego gatunku jest rzadki, ale bardzo szkodliwy. Prowadzi do mniejszej liczby wyklutych piskląt i obniżonej przeżywalności.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Głowacica
- Karlik większy
- Kret europejski
- Jak przygotować dziecko na rodzeństwo – 5 rzeczy, które możesz zrobić
- Jak oszczędzać pieniądze na codziennych wydatkach
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Collared_flycatcher [dostęp: 26.03.2025].
© Źródło zdjęcia głównego: Canva.
