Agat to minerał półszlachetny, wielobarwna, wstęgowa odmiana chalcedonu. Nazwa minerału wywodzi się od nazwy rzeki Achates. Dziś rzeka nazywa się Dirillo i zlokalizowana jest we Włoszech, w regionie Sycylii.
Trochę historii
Agat jest niezwykle cennym minerałem, znanym już od czasów starożytnych. W starożytnym Egipcie wykorzystywano go przy wyrabianiu posążków bóstw, a w starożytnej Grecji wykonywano z niego talizmany i amulety. Na przestrzeni wieków służył do ozdabiania różnych przedmiotów. Czerwona odmiana agatu, która nosi nazwę krwawnik, w Rzeczpospolitej szlacheckiej była materiałem, z którego produkowano sygnety. Agat w dawnych czasach służył również jako materiał do tworzenia pieczęci.
Charakterystyka fizyczna
Agat należy do rodziny kwarców. Powstaje w pustkach skał wulkanicznych – geodach. Cechą charakterystyczną agatów jest ich różnorodność kolorystyczna. Zbudowane są z wielu różnokolorowych, naprzemianległych (najczęściej bladych) warstw. Pasmowe rozłożenie barw jest najprawdopodobniej wynikiem zachodzących procesów wielokrotnego wydzielania się krzemionki z roztworów lub cyklicznego wytrącania się pigmentu w żelu krzemionkowym.
Barwa poszczególnych okazów agatu uzależniona jest od rodzaju wstęgowania, jak również od struktury, a rozmaitość barwnych pasm zależy od domieszek mineralnych, np. chlorytów, hematytu, goethytu. Przeważają warstwy szare, różowawe i brunatne, rzadko występują żywsze barwy: czerwone, zielone, czarne. Dlatego na potrzeby wyrobów jubilerskich agaty są bardzo często sztucznie barwione.
Istnieją różne odmiany agatów. Do najczęściej spotykanych zaliczyć należy m.in.: agat mszysty, agat forteczny, agat dendrytowy, agat oczkowy, agat ognisty, agat pejzażowy i inne. Każda odmiana posiada inne cechy charakterystyczne.
Występowanie
Miejsca, w których występuje Agat to: Brazylia, Urugwaj, Indie, Republika Malgaska, Rosja, USA, Namibia, Czechy. Jeśli chodzi o Polskę to największe i najbogatsze wystąpienia agatów znajdują się na Dolnym Śląsku, na Pogórzu Kaczawskim i Izerskim (niecka północnosudecka) i w Górach Kamiennych (niecka śródsudecka), przede wszystkim koło miejscowości Nowy Kościół i Płóczki Górne.
Zastosowanie
Agat to niezwykle ciekawy minerał, który powszechnie wykorzystywany jest do wyrobu wielu różnorodnych modeli biżuterii, jak również przedmiotów dekoracyjnych. Po dziś dzień wybierany jest przez szerokie grono miłośników naturalnych ozdób.
Źródła:
- https://www.twojabizuteria.pl/kamienie-szlachetne-agat.html
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Agat
- https://www.twojabizuteria.pl/kamienie-szlachetne-agat.html
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Hannes Grobe/AWI. Licencja: CC BY 3.0.
