Tamaryszka

Tamaryszka (Acrocephalus melanopogon) to przedstawiciel trzciniaków z rodziny Acrocephalus. Występuje głównie w południowej Europie i umiarkowanej Azji. Sporadycznie ptaka tego można spotkać w północno-zachodniej Afryce. Gatunek jest częściowo wędrowny. Oznacza to, że niektóre populacje podejmują sezonowe migracje, podczas gdy inne pozostają na stałe w swoich siedliskach. Osiadłe są ptaki z południowo-zachodniej Europy, zaś te z południowo-wschodniej części kontynentu zimują w rejonie Morza Śródziemnego. Osobniki azjatyckie z kolei wędrują do Arabii Saudyjskiej, Indii i Pakistanu.

Tamaryszka rzadko pojawia się na północ od swojego głównego obszaru występowania. Odnotowano jej obecność w Polsce i Danii, a także kilka razy w Wielkiej Brytanii. Najbardziej znane brytyjskie obserwacje pochodzą z 1946 roku, kiedy para ptaków miała założyć gniazdo w Cambridgeshire. Doniesienia te zostały jednak później podważone, a to dlatego, że tamaryszkę bardzo trudno jest odróżnić od trzcinniczka lub trzciniaka.

Tamaryszka preferuje środowiska wodne. Głównie zasiedla trzcinowiska i szuwary. Gniazda buduje nad wodą, wśród trzcin lub sitowia, czasem także w krzewach. Samica składa od 3 do 6 jaj. Wysiaduje je przez 14–15 dni. Gatunek ten zazwyczaj tworzy monogamiczne pary.

Tamaryszka jest średniej wielkości ptakiem. Mierzy 12–13 cm długości. Dorosłe osobniki mają brązowo prążkowany grzbiet i białawy spód ciała, a także wyraźną białą brew oraz szare pokrywy uszne. Młode ptaki są bardziej prążkowane i posiadają widoczne plamki na piersiach. Samce wyglądają identycznie jak samice, co jest charakterystyczne dla większości trzciniaków.

Ptak ten żywi się głównie owadami. W jego diecie pojawiają się jednak także ślimaki wodne. Śpiew tamaryszki jest szybki i przypomina dźwięki wydawane przez trzcinniczki oraz rokitniczki. W porównaniu do krewniaków, jego pieśń jest delikatniejsza i bardziej melodyjna. Niektóre jej fragmenty przypominają pieśni słowika. Tamaryszka, w przeciwieństwie do trzcinniczka, nie śpiewa w locie.

Podgatunki i zasięg występowania

Tamaryszka została podzielona na trzy podgatunki, różniące się zasięgiem występowania:

1. A. melanopogon melanopogon– zamieszkuje południową Europę oraz północno-zachodnią Afrykę.
2. A. melanopogon mimicus – występuje od wschodniej Turcji przez południową Rosję, Kazachstan, Iran i Irak. Poza okresem lęgowym migruje na tereny Afganistanu oraz północno-zachodniej części subkontynentu indyjskiego.
3. A. melanopogon albiventris – spotykany na południowo-wschodniej Ukrainie oraz w południowo-zachodniej Rosji.

Zróżnicowanie geograficzne podgatunków odzwierciedla adaptacje tych ptaków do lokalnych warunków środowiskowych oraz zasięg sezonowych migracji.

Morfologia

Tamaryszka należy do rodziny trzciniaków, a dokładniej do grupy trzciniaków prążkowanych. Swoim wyglądem przypomina rokitniczkę i wodniczkę, ale jej upierzenie wyróżnia się rdzawo-brązowymi i jasnobrązowymi tonami. Ptak ten osiąga długość ciała od 12 do 13 cm. Waży od 8,5 do 13 g.

Ekologia i zachowanie

Tamaryszka unika „czystych” trzcinowisk. Preferuje siedliska, gdzie trzcinom towarzyszy pałka i sitowie. Jej dieta opiera się głównie na małych owadach, takich jak krętaki. Czasami zjada również pająki oraz ślimaki wodne. W okresie letnim dietę uzupełnia owocami wiśni (Prunus) i bzu (Sambucus).

W sezonie godowym samiec tamaryszki wydaje dźwięki przypominające głos trzcinniczka. Niekiedy jego śpiew naśladuje pieśń słowika rdzawego. Gniazdo budowane jest zazwyczaj wśród suchych trzcin lub w kępach wysokich turzyc. Samica składa od 2 do 7 jaj, najczęściej 3–6. Wysiadywaniem i opieką nad młodymi zajmują się oboje rodzice. Inkubacja trwa 13–15 dni, a pisklęta opuszczają gniazdo około 12 dni po wykluciu.

Status i ochrona

Tamaryszka od 1988 roku jest klasyfikowana przez IUCN jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Według szacunków BirdLife International z 2015 roku światowa populacja tego ptaka liczy od 434 do 712 tysięcy dorosłych osobników. Brak dowodów na spadki liczebności lub poważne zagrożenia pozwalają oceniać trend populacji jako prawdopodobnie stabilny.

W Polsce tamaryszka objęta jest ścisłą ochroną gatunkową, co podkreśla jej znaczenie dla krajowej fauny.

Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami: 

• Ambystoma tygrysia
• Zimorodek malachitowy
• Czy ewolucja stworzyła matematykę?
• Najwyższy bóg w religiach starożytności
• Czy można pogodzić słoje drzew z chronologią biblijną?

Źródło

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Moustached_warbler [20.11.2024]

© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Dr. Raju Kasambe. Licencja: CC BY-SA 4.0.