Savoir-vivre stanowi wyrażenie pochodzące z języka francuskiego. Składają się na nie dwa czasowniki w bezokoliczniku, tj. savoir, co oznacza ‘wiedzieć’, oraz vivre, czyli ‘żyć’. W wolnym tłumaczeniu chodzi więc o wiedzę o życiu, a używamy tego pojęcia w kontekście znajomości (zbioru) zasad dobrego wychowania. Savoir-vivre odnosi się do wielu sfer naszego życia i obejmuje liczne zagadnienia. Znajdziemy wśród nich m.in. reguły właściwego zachowania się przy stole, poprawnej komunikacji, adekwatnego do sytuacji ubioru czy relacji damsko-męskich. Normy te regulują również obszar zawodowy i sferę biznesu. Jakich najważniejszych zasad powinno się w tym wypadku przestrzegać?
Zasady savoir vivre w biznesie
Jeżeli mowa o środowisku biznesowym, obowiązuje w nim wiele reguł savoir-vivre’u. Jak się okazuje, kreujemy swój wizerunek nie tylko poprzez wygląd, ale również (a może nawet w większym stopniu) swoim zachowaniem. Kto wie, czy to nie właśnie znajomość tychże zasad przyczyni się do zdobycia nowej, lepszej pracy, otrzymania awansu i/lub podwyżki lub otworzy nam drogę do awansu, lepszej pracy czy zawiązywania nowych kontaktów zawodowych.
Najważniejsze zasady biznesowego savoir-vivre’u
Punktualność
Jedną z podstawowych reguł dobrego wychowania jest przychodzenie na spotkania o czasie, a także terminowa realizacja zleconych zadań. Spóźnianie się to wyraz braku szacunku do osoby, z którą jesteśmy umówieni.
Co jasne, wypadki się zdarzają, mogą też wystąpić nieprzewidziane okoliczności. Dołóżmy jednak wszelkich starań, żeby były to sytuacje naprawdę wyjątkowe. Planujmy swój terminarz w sposób możliwie najbardziej przewidujący.
Jeżeli w naszym mieście każdego ranka występują korki na ulicach, w dniu spotkania przewidźmy wcześniejszy wyjazd z domu. Zawsze lepiej będzie przyjechać na miejsce przed czasem i poczekać, niż spóźnić się i zdenerwować tym osobę, która przybyła o czasie.
W sytuacji, gdy faktycznie coś zatrzyma nas po drodze, etykieta wymaga, by uprzedzić o tym tego, kto na nas czeka. Zróbmy to telefonicznie, absolutnie nie sms-em.

Dress code w biznesie
Dress code jest zbiorem zasad dotyczących ubioru na określone okazje i okoliczności. Jeżeli mowa o sytuacjach zawodowych, musimy pamiętać, że nasz strój świadczy nie tylko o nas – ma swój udział również w kreowaniu wizerunku firmy. Warto wiedzieć, że pierwsze wrażenie jest ważne i warto postarać się, by było dobre.
W obecnych czasach zarówno znajomość, jak i umiejętność stosowania reguł dress code’u znajduje się na liście wymaganych od pracownika (względnie kandydata do pracy) kompetencji. Stosowanie się do nich może być nam pomocne w osiągnięciu sukcesu zawodowego czy awansu.
Zgodnie z zasadami dress code’u w odniesieniu do osób obu płci, ubierając się do pracy, należy wybierać odzież, która jest przede wszystkim czysta i schludna. Zwróćmy też koniecznie uwagę, czy ubiór nie jest zbyt wyzywający czy kontrowersyjny. A jeżeli chodzi o szczegóły stroju, przedstawiają się następująco:
Dress code w biznesie – ubiór kobiety:
- standardowym zestawem jest spódnica w połączeniu z białą koszulą i marynarką;
- długość spódnicy powinna się kończyć w okolicy kolan, tj. tuż za nimi lub minimalnie przed;
- materiał bluzki nie może prześwitywać, a pod spód warto włożyć bieliznę w cielistym kolorze;
- jeżeli wybór pada na sukienkę, reguła co do jej długości jest tożsama jak w przypadku spódnicy;
- alternatywą do spódnicy lub sukienki jak najbardziej mogą być spodnie (byle tylko nie były to dżinsy z dziurami);
- źle widziany jest zarówno krzykliwy i wyzywający makijaż, nadmiar biżuterii, zbyt ekstrawaganckie i krzykliwe paznokcie oraz duże dekolty;
- dress code wskazuje na zakładanie rajstop zamiast pokazywania gołych nóg;
- w kwestii obuwia wchodzi w grę wyłącznie to z zakrytymi palcami;
- nie ubierajmy odzieży prześwitującej;
- zrezygnujmy z nadmiaru dodatków – wystarczy, jeśli ograniczymy się do torebki i apaszki;
- lepiej unikać ubrań w wielu kolorach – dużo korzystniej prezentuje się biel, czerń i szarość.
Dress code w biznesie – ubiór mężczyzny:
- zestaw standardowy składa się z koszuli, krawata, marynarki i spodni;
- złym wyborem będzie zarówno krótki rękaw koszuli (nawet, jeżeli chcemy go włożyć pod garnitur), jak i krótkie spodenki;
- warto przyłożyć się do prawidłowego dopasowania garnituru, tak żeby ani marynarka, ani spodnie nie były za krótkie lub za długie;
- odpowiednią długością nogawek jest ta do połowy obcasa buta;
- spodnie muszą być dobrze dopasowane, tzn. że jeśli zakładamy pasek, to ma on być wyłącznie elementem stroju;
- zwróćmy uwagę, żeby marynarka i spodnie były w tym samym kolorze i z tego samego materiału;
- wybierzmy krawat jak najmniej kolorowy i z niewieloma lub bez wzorów;
- dress code zaleca wybór eleganckich, skórzanych butów – przychodząc na spotkanie biznesowe, zdecydowanie nie powinniśmy wkładać sandałów lub butów sportowych;
- uwagę trzeba poświęcić nawet skarpetom, tj. dobrać je kolorystycznie zarówno do obuwia, jak i całości;
- skarpety powinny mieć ponadto odpowiednią długość, co oznacza, że muszą sięgać minimum do wysokości 1/3 łydki;
- kiedy stoimy, wszystkie guziki naszej marynarki powinny być zapięte – można je ewentualnie rozpiąć po zajęciu miejsca, ale pamiętajmy później o ponownym zapięciu, gdy będziemy wstawać;
- zrezygnujmy z biżuterii – elegancki zegarek wystarczy w zupełności;
- jeżeli chcemy wykorzystać zewnętrzną kieszeń marynarki, włożmy do niej poszetkę (jej kolor i materiał dopasujmy do krawata) – nie jest to jednak miejsce na chusteczkę higieniczną czy np. okulary.

Zasady tzw. mowy ciała
Słowa są ważne, uśmiech także jest mile widziany, jednak to nie wszystko. Mowa czy też język ciała również wiele nam mówią. Poznajemy dzięki niemu reakcje, emocje czy też intencje drugiej osoby. Jeżeli będziemy potrafili właściwie go czytać, będzie nam to mocno pomocne w trakcie wszelkich spotkań biznesowych, wliczając w to m.in. rozmowę kwalifikacyjną czy np. negocjacje z inwestorami.
Co może nam powiedzieć mowa ciała? Oto kilka przykładów:
- Zmiana tonu głosu stanowi zwykle oznakę zainteresowania.
- To samo dotyczy poświęcania rozmówcy całej swojej uwagi, skupienie na nim.
- Zaciekawienie i zaintrygowanie wyraża się również poprzez kontakt wzrokowy.
- Odnosząc się do powyższego, ktoś zbyt długo, bez przerwy patrzący w oczy, może jednak kłamać lub coś ukrywać.
- Trzymanie nóg skrzyżowanych zazwyczaj świadczy o małej otwartości i sprzeciwie.
- Ekspansywna postawa jest często oznaką predyspozycji przywódczych.
- Uniesienie brwi może dowodzić odczuwanego przez naszego rozmówcę dyskomfortu.
- Podrygiwanie nogą bywa z kolei wyrazem niepewności.
Zasady hierarchii w firmie i poza nią
Według zasad savoir-vivre’u w biznesie przy powitaniu i pożegnaniu płeć czy wiek nie grają roli. Przyjęte jest, że jako pierwsza kłania się osoba na niższym stanowisku. Z kolei podanie dłoni to decyzja leżąca po stronie przełożonego, czyli osoby wyższej rangą.
W środowisku pracy szef jest szefem niezależnie od wieku czy płci. Zatem w sytuacji, kiedy z pokoju wychodzi zarówno przełożony-mężczyzna, jak i jego podwładny-kobieta, to ta druga powinna przepuścić swojego zwierzchnika. Jeżeli jednak w drzwiach spotykają się osoby zajmujące równorzędne stanowiska, to mężczyzna przepuszcza kobietę.
Warto mieć świadomość, że idąc na spotkanie z klientem, to my powinniśmy ukłonić się jako pierwsi. Z kolei to nasz kontrahent decyduje, czy chce przywitać się z nami przez podanie ręki i jeśli tak, robi to jako pierwszy. W takim przypadku to klient znajduje się na pozycji „przełożonego”. W związku z tym również on sygnalizuje zakończenie spotkania i pożegnanie.
Rozmowy biznesowe
Podstawę przy odbieraniu służbowego telefonu stanowi przedstawienie się. Podanie nazwy firmy, którą reprezentujemy, oraz zajmowanego stanowiska nie jest obligatoryjne, jednak będzie wyrazem naszych dobrych manier i obycia.
Zasady savoir vivre’u w kontaktach telefonicznych pełnią naprawdę istotną rolę w biznesie, a więc warto je przyswoić i następnie stosować.
W każdej rozmowie bądźmy uprzejmi, mówmy spokojnym tonem i, co najważniejsze, nie przerywajmy rozmówcy, nie wchodźmy mu w słowo. Jako że osoba po drugiej stronie nas nie widzi, uważajmy, żeby nie oceniła nas błędnie, jeśli np. nasz głos będzie nerwowy czy niecierpliwy.
Jeżeli jesteśmy inicjatorami rozmowy, warto przemyśleć jej temat przed podjęciem kontaktu. Rozważmy, co chcielibyśmy przekazać swojemu rozmówcy, a mówić warto krótko i konkretnie. Dzięki takiemu podejściu zaprezentujemy się w sposób profesjonalny i damy wyraz naszego szacunku do czasu drugiej osoby. Ma to jeszcze większe znaczenie, jeśli rozmawiamy z kimś na wyższym stanowisku.
Wyłączony lub wyciszony telefon podczas spotkań i w biurze
Uczestnicząc w spotkaniu biznesowym, poświęćmy swojemu rozmówcy całą swoją uwagę i czas. Oznacza to, że nie jest w dobrym tonie kładzenie na stole telefonu i sprawdzanie go co chwilę. Najlepiej jest urządzenie wcześniej w ogóle wyłączyć lub chociaż wyciszyć. Głośny dźwięk dzwonka i reagowanie na niego będzie oznaką braku szacunku wobec osoby, z którą się spotkaliśmy.
Jeżeli mamy jakąś niecierpiącą zwłoki sprawę, zajmijmy się nią przed lub po spotkaniu. Natomiast jeśli czekamy na naprawdę pilny telefon, koniecznie należy uprzedzić o tym naszego rozmówcę.
Donośny dźwięk telefonu nie jest też dobrze postrzegany w otwartej przestrzeni biurowej. Może to denerwować i dekoncentrować naszych współpracowników, zwłaszcza jeśli urządzenie zadzwoni, gdy akurat nie będzie nas przy biurku, żeby móc je wyłączyć. Z szacunku do innych wyciszmy telefon lub przełączmy go w tryb wibracji.
Oddzielenie życia zawodowego od prywatnego
Prawdziwy profesjonalista oddziela życie zawodowe od prywatnego i nie obarcza swoich współpracowników osobistymi sprawami. Stanowi to jeszcze jedną zasadę savoir-vivre’u w biznesie, jednak nie tylko. Jej wagę można dostrzec, patrząc, jak mało (jeżeli w ogóle cokolwiek) wiemy o życiu rodzinnym naszych przełożonych, zwłaszcza tych zajmujących wysokie stanowiska. Prawda wygląda tak, że osoby, które prywatne sprawy i informacje zachowują dla siebie, postrzegane są przez otoczenie jako godne zaufania i wiarygodne. Komuś takiemu można powierzyć zarówno wysokiej rangi zadania, jak i poufne informacje. Z całą pewnością warto więc kierować się w świecie biznesu regułami powściągliwości i dyplomacji.
Podsumowanie
Znajomość i stosowanie zasad savoir vivre’u, czyli tzw. etykiety, w biznesie stanowi obszar, który warto dodać do swoich kompetencji miękkich. Zdolność ta przyda się nam w kreowaniu profesjonalnego wizerunku, może pomóc w zdobyciu nowej, interesującej pracy czy w awansie. Jeżeli chcemy osiągnąć sukces w świecie biznesu, przestrzeganie zasad savoir-vivre’u oraz kultury osobistej jest dla nas nieodzowne.
Zapraszamy także do przeczytania podobnych tematycznie artykułów:
- Poznaj 7 zasad inwestowania najmądrzejszego inwestora wszechczasów
- Szacunek w miejscu pracy – na czym polega szacunek wobec przełożonego
- Etyka w biznesie – biblijne porady dla przedsiębiorców
Źródła
- I. Sobczak, 7 najważniejszych zasad biznesowego savoir-vivre’u, BusinessInsider.com.pl, 01.12.2019, https://businessinsider.com.pl/lifestyle/savoir-vivre/zasady-savoir-vivre-w-biznesie/hvsrjw7
- A. Sierant, Savoir-vivre: zasady dobrego wychowania przy stole, w biznesie, PoradnikZdrowie.pl, 24.08.2021, https://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/relacje/savoir-vivre-zasady-dobrego-wychowania-savoir-vivre-przy-stole-w-biznesie-i-innych-sytuacjach-aa-SJ2V-ebTQ-KTHP.html
- Poznaj zasady savoir-vivre w biznesie – kompendium wiedzy biznesmena, Lancerto.com/pl, 27.08.2023, https://www.lancerto.com/pl/blog/savoir-vivre-w-biznesie
© Źródło zdjęcia głównego: Canva.