Zacierka to prawdziwy smak polskiej tradycji, który łączy w sobie prostotę i pełnię aromatów dawnych potraw. Historia tego dania sięga czasów, kiedy kuchnia opierała się głównie na składnikach łatwo dostępnych i trwałych, a zupa była podstawowym posiłkiem dnia. Przygotowywana przez nasze babcie i prababcie zacierka cieszyła się ogromną popularnością, zwłaszcza w okresach jesienno-zimowych, gdy pożywne, rozgrzewające potrawy były na wagę złota. Danie to doceniane było za swoją sytość i możliwość dostosowania do możliwości gospodarstwa domowego – podstawą były ziemniaki, marchew, zacierka oraz proste przyprawy. W regionach wiejskich, gdzie kuchnia była ściśle związana z pracą na roli i rytmem natury, zacierka dostarczała energii na długie godziny intensywnej aktywności.
W polskich domach zacierka była zupą codzienną, lecz niepozbawioną charakteru – w każdej rodzinie mogła mieć swoją unikalną wersję. Bywała przygotowywana na bazie rosołu lub wody, z dodatkiem ziół i przypraw, które podkreślały smak warzyw. Kluczowy element stanowiła mąka, najczęściej żytnia lub pszenna, z której wyrabiano ciasto na zacierki. Proces jego zagniatania, a potem ścierania na tarce pozwalał tworzyć małe, nierównomierne kluseczki, które podczas gotowania nabierały odpowiedniej miękkości i konsystencji, wspaniale zagęszczając zupę. Każda porcja była pełna smaku i aromatu, a odpowiednie proporcje składników oraz długie gotowanie sprawiały, że danie nabierało głębi.
Nasza zacierka staropolska opiera się na klasycznych składnikach – ziemniakach, marchwi, cebuli i przyprawach, które uzupełniają smak zupy. Dodatek ziela angielskiego i liści laurowych nadaje jej ziołowy charakter, a wędzona papryka wprowadza odrobinę dymnego aromatu, który nie tylko podkreśla smak cebuli, ale także doskonale komponuje się z pozostałymi składnikami. Tradycyjnie, zacierkę podaje się z dodatkiem surowej kiszonej kapusty, która dzięki swojemu lekko kwaśnemu posmakowi świetnie kontrastuje z łagodnym smakiem zupy, dodając jej świeżości i lekkości. Jest to ukłon w stronę dawnej kuchni, gdzie prostota i sezonowość były najważniejsze. Przygotowując ten przepis, przeniesiesz się do czasów, gdy kuchnia stanowiła serce domu, a ciepła, sycąca zupa była idealnym posiłkiem na długie, chłodne dni.
Zapraszamy do odkrycia smaku tradycyjnej zacierki, którą z łatwością przygotujesz w swoim domu – krok po kroku.
Czas przygotowania: 45 minut.
Składniki
Składniki do przygotowania 4 porcji:
- 200 g mąki żytniej (typ 720)
- 700 g ziemniaków
- 1 duża marchewka
- 2 duże cebule
- 5-6 kulek ziela angielskiego
- 3 liście laurowe
- ½ łyżeczki wędzonej papryki
- czarny pieprz do smaku
- 3 łyżki oleju roślinnego (np. rzepakowego)
Przygotowanie
- Przygotowanie bazy warzywnej:
Obierz marchewkę i pokrój ją w średniej wielkości kostkę. W dużym garnku umieść marchewkę, liście laurowe i kulki ziela angielskiego. Zalej całość około 2,5 litra wody i doprowadź do wrzenia. Gotuj przez około 15 minut, aby wydobyć aromat przypraw i delikatnie zmiękczyć marchewkę. - Przygotowanie cebuli:
W międzyczasie obierz cebule i pokrój je również w średnią kostkę. Na patelni rozgrzej olej roślinny, a następnie dodaj cebulę. Smaż ją na średnim ogniu, aż stanie się złocista i lekko zrumieniona. Po wyłączeniu grzania dodaj do cebuli wędzoną paprykę i dokładnie wymieszaj, aby uwolniła swój aromat, ale się nie przypaliła. - Gotowanie ziemniaków:
Ziemniaki obierz i pokrój w kostkę. Dodaj je do garnka z marchewką i przyprawami. Kontynuuj gotowanie na umiarkowanym ogniu, aż ziemniaki staną się miękkie (ok. 10-15 minut, w zależności od wielkości kostek). - Przygotowanie ciasta na zacierki:
W międzyczasie do miski wsyp mąkę żytnią. Dodaj taką ilość wody, aby zagnieść zwarte i lekko twarde ciasto. Powinno być elastyczne, ale niezbyt miękkie, aby łatwo można było zetrzeć je na tarce. - Dodawanie zacierki do zupy:
Gdy ziemniaki są już miękkie, na dużych oczkach tarki zetrzyj ciasto bezpośrednio do garnka z zupą. Gotuj przez około 2 minuty, aby zacierki nabrały odpowiedniej konsystencji. - Finalizacja zupy:
Do gotowej zupy dodaj przygotowaną wcześniej cebulę z wędzoną papryką i dobrze wymieszaj. Dopraw czarnym pieprzem do smaku, dostosowując intensywność wedle własnych upodobań. - Podanie:
Podawaj zupę na gorąco, najlepiej z dodatkiem surowej kiszonej kapusty. Jej lekko kwaśny smak idealnie podkreśla i wzbogaca smak zupy, tworząc wyśmienitą kompozycję smakową.
Smacznego!
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
