Muł (Equus asinus x Equus caballus) jest zwierzęciem powstałym ze skrzyżowania klaczy (czyli samicy) konia domowego i samca osła. Liczba chromosomów u przedstawicieli tych gatunków jest różna (u konia 64, a u osła 62). Muł natomiast posiada 63 chromosomy. To jedna z najpopularniejszych hybryd hodowanych w celach użytkowych. Jest znacznie częściej spotykana niż osłomuł, zwany też oślikiem, który jest hybrydą samca konia i samicy osła. Co roku na całym świecie zabija się łącznie około 3,5 miliona osłów i mułów. Robi się to głównie w celach konsumpcyjnych.
Muły osiągają różne rozmiary ciała. Ich umaszczenie może być zbliżone zarówno do kolorystyki osła, jak i konia. Zwierzęta te łączą w sobie wszystkie najlepsze cechy swoich rodziców. Uważa się je za spokojniejsze i bardziej wytrzymałe od koni. Na ogół żyją też dłużej od nich. Są także bardziej inteligentne i mniej uparte w porównaniu do osłów.
Historia
Przypuszcza się, że pierwsze muły przyszły na świat około 3500 p.n.e. Stało się to możliwe dzięki pokryciu się ze sobą terenów występowania dzikich koni i osłów. Natomiast pierwsze hodowle tych zwierząt pojawiły się już w X wieku p.n.e. Występowały one głównie na terenie Anatolii i Mezopotamii.
Rysunki mułów lub osłomułów znaleziono m.in. na ścianach pochodzących z XIV wieku p.n.e. grobowca Nebamuna w Tebe. Także na reliefie ukazującym polowanie na lwy Aszurbanipala można zauważyć parę mułów niosących sieci do polowania. Ssaki te hodowali również mieszkańcy Izraela i Judei za czasów króla Dawida. Przypuszcza się, że potomków osłów i koni do Ameryki Północnej przywiózł odkrywca tego kontynentu, czyli Krzysztof Kolumb.
W Stanach Zjednoczonych muły jako zwierzęta gospodarskie zdobyły sobie popularność już w XVIII wieku. Hodował je m.in. George Washington na swojej farmie zlokalizowanej w Mount Vernon. Wykorzystywano je do realizacji różnych zadań, głównie do transportu zapasów jedzenia, broni oraz amunicji. Niekiedy też używano ich do przewożenia mobilnych platform ogniowych.
Cechy charakterystyczne
Muły (podobnie jak ośliki) mają budowę ciała zbliżoną do swoich rodziców. Głowa i przednia część tułowia wygląda tak jak u osła. Natomiast tylne partie ciała i ogon u młodego muła wyglądają tak jak u jego matki. Muły z reguły osiągają większe rozmiary ciała od osłomułów. Ich głowa jest także masywniejsza, a ogon dłuższy, podobny do ogona końskiego. Smukłe nogi zakończone są relatywnie wąskimi kopytami. Krótka grzywa wskazuje na pokrewieństwo zwierzęcia z osłem. Z kolei wysokość ciała, jego sylwetka, budowa szyi oraz jednolite ubarwienie sierści są typowe dla osobników wywodzących się od koni.
Muły przeciętnie ważą od 370 do 460 kg. Ich wysokość w kłębie waha się od 125 do nawet 180 cm. Im większy jest dany osobnik, tym lepiej nadaje się do wykorzystywania w charakterze zwierzęcia pociągowego.
Muły mogą mieć różnorodne umaszczenie ciała. Niekiedy na ich brzuchu, pysku albo wewnętrznej stronie ud widnieją białe plamy charakterystyczne dla osłów. Niektóre osobniki wyróżniają się także pręgami biegnącymi przez grzbiet lub w okolicach barków. Ich kończyny przednie i tylne mogą być również pokryte paskami podobnymi do tych występujących u zebry.
Muły dziedziczą po osłach cechy takie jak inteligencja, pewność kroku, wytrzymałość, odporność na choroby oraz ostrożność i nieufność względem obcych. Dzięki domieszce końskich genów są one natomiast szybkie i zwinne. Ich budowa ciała również bardziej przypomina sylwetkę konia niż osła.
Płodność
Muły dysponują 63 chromosomami. Jest to liczba pośrednia pomiędzy 64 chromosomami koni a 62 chromosomami osłów. To powoduje, że większość tego typu hybryd nie może wydać na świat potomstwa.
Bezpłodność cechuje zarówno samce, jak i samice mułów. Pojedyncze osobniki płci żeńskiej (około 5% wszystkich samic mułów) są jednak w stanie zajść w ciążę w wyniku kopulacji z ogierem konia, bądź osła. Takie sytuacje zdarzają się jednak niezmiernie rzadko. W historii nie odnotowano jednak ani jego przypadku płodnego samca muła.
Zastosowanie
Muły jako zwierzęta pociągowe odznaczają się ogromną wytrzymałością. Najsilniejsze osobniki są w stanie z powodzeniem dźwigać ładunek o łącznej masie nawet 160 kg. Na ogół jednak obarcza się je pakunkami ważącymi od 70 do 90 kg. Tak objuczone osobniki mogą przemierzyć około 26 km bez żadnego odpoczynku. Muły w transporcie są szczególnie często wykorzystywane w rejonach górskich oraz wiejskich. Dotyczy to głównie obszarów pozbawionych utwardzonych dróg.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Uhla
- Tajpan pustynny – tajpan śródlądowy
- Starożytne mity – więcej niż tylko mity (cz. 1)
- Atrament prehistoryczny – czy aby na pewno?
- TOI-5205b – kolejna „zakazana” planeta
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Mule [dostęp: 12.11.2024]
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Elf. Licencja: CC BY-SA 3.0.
