Koza bezoarowa (Capra aegagrus) jest gatunkiem dzikiej kozy, zamieszkującym lasy, zarośla i skaliste tereny od Turcji po Turkmenistan, Afganistan i wschodni Pakistan. Została wpisana na listę gatunków bliskich zagrożenia.
Cechy charakterystyczne
Dzika koza osiąga długość ciała od 1,2 do 1,6 metra, do tego dochodzi ogon o długości 15 do 20 centymetrów. Wysokość wynosi od 0,7 do 1 metra, a waga od 25 do 95 kilogramów. Jej budowa ciała jest krępa, kończyny są silne, a kopyta szerokie.
Samce dzikiej kozy zimą mają srebrzystobiałe futro, spód ciała i części głowy są czarnobrązowe. Przez grzbiet przebiega czarny pas, który rozciąga się również od barku do piersi. Latem ich futro staje się krótsze i zmienia kolor na rdzawobrązowy. Samice przez cały rok mają żółtobrązowe futro, jednak także mają ciemny pas na grzbiecie.
Obie płcie mają rogi, które u samców są jednak znacznie większe. U samic są lekko zakrzywione i mają długość od 20 do 30 centymetrów oraz są stosunkowo cienkie. Rogi samców są zakrzywione do tyłu i mogą osiągać długość do 1,3 metra.
Rozmieszczenie i siedlisko
Pierwotny obszar występowania dzikiej koza bezoarowej obejmował części zachodniej Azji. Rozciągał się od Anatolii przez region Kaukazu po Afganistan i Pakistan. Można je znaleźć w różnych biotopach, w tym w regionach górskich do wysokości 4200 metrów nad poziomem morza, na obrzeżach pustyń i w lasach.
Tryb życia
Koza bezoarowa jest głównie aktywna o zmierzchu i wczesnym rankiem. Późnym popołudniem poszukuje pożywienia. W gorącym okresie dnia odpoczywa. Jest bardzo dobrym wspinaczem, niektóre podgatunki mogą nawet wspinać się po pionowych ścianach skalnych.
Kozioł bezoarowy to roślinożerca, spożywa liście, trawy i zioła. Aby zjeść liście z krzewów, wspina się również na krzewy i niskie drzewa.
Żyje w stadach, które w zależności od siedliska i regionu liczą średnio od 5 do 25 zwierząt. Samice żyją wraz z potomstwem przez cały rok w grupach samic i tylko na krótko wycofują się z grupy na czas porodu. Samce spędzają większość roku w grupach liczących około 4 do 5 zwierząt. Ustalają w nich hierarchię. W okresie godowym dołączają do stad samic i walczą z innymi samcami o prawo do rozrodu. Ten odbywa się w zależności od regionu między sierpniem a grudniem. Po 150-170 dniach ciąży, samica rodzi od stycznia do maja jedno lub dwa młode (koźlęta). Ważą około 2 kilogramów przy narodzinach i mogą chodzić w ciągu 24 godzin. Po około czterech do pięciu miesięcy są odstawiane od matki, ale pozostają z nią do następnego okresu godowego. Samice po raz pierwszy rodzą potomstwo w wieku około trzech lat.
Zagrożenie
Koza bezoarowa jest zagrożona. Powodem są polowania i wypieranie z jej siedlisk przez zwierzęta domowe, w tym kozy domowe. IUCN klasyfikuje dziką kozę jako gatunek zagrożony.
Źródła
1. https://de.wikipedia.org/wiki/Wildziege [dostęp: 03.07.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Alexander Malkhasyan. Licencja: CC BY-SA 4.0.
