Kazarka egipska, inaczej gęsiówka egipska, gęś egipska (Alopochen aegyptiaca) to afrykański przedstawiciel rodziny kaczkowatych, obejmującej kaczki, gęsi i łabędzie. Ze względu na swoją popularność jako ptak ozdobny, gatunek ten został sprowadzony do Europy, Stanów Zjednoczonych i innych regionów, w których nie występował naturalnie. W starożytnym Egipcie gęś egipska często pojawiała się jako motyw w sztuce.
Wygląd
Kazarka egipska jest doskonałym pływakiem, w locie natomiast sprawia wrażenie ciężkiej, przez co bardziej przypomina gęś niż kaczkę.
Dorosłe osobniki osiągają zazwyczaj od 63 do 73 cm wysokości.
Samce i samice mają podobne upierzenie, różnią się od siebie tym, że samce są przeważnie nieco większe. Ich kolorystyka może różnić się między osobnikami i wahać się od odcieni szarości po brąz, ale nie jest to zależne od wieku ani płci ptaka.
U dorosłych osobników duża część skrzydeł ma biały kolor, lecz barwa ta jest ukryta podczas odpoczynku, można ją dostrzec w chwili, gdy gęsiówka egipska czuje się zagrożona.
Gęsi egipskie w środowisku naturalnym mogą żyć do 15 lat, natomiast w niewoli odnotowano przypadki, które przeżyły nawet 35 lat.
Dźwięki i gody
Samce kazarki egipskiej wydają odgłosy przypominające ciche, chrapliwe kwakanie, które staje się bardziej intensywne w sytuacjach pobudzenia.
Samice są znacznie głośniejsze, często wydają dźwięki, szczególnie podczas opieki nad młodymi.
Samce wabią potencjalne partnerki za pomocą hałaśliwych pokazów godowych, które obejmują gęganie, wyciąganie szyi i prezentację piór.
Rozmieszczenie
Kazarka egipska jest szeroko rozpowszechniona w Afryce Subsaharyjskiej i Dolinie Nilu, choć w północnej części Doliny Nilu występuje rzadziej. Zamieszkuje tereny otwarte i półotwarte, zazwyczaj osiedla się w pobliżu słodkowodnych zbiorników, od terenów nizinnych, aż po wysokości nawet do 4000 m n.p.m. w Etiopii, unika przy tym gęstych lasów i pustyń.
Dawniej występowała w południowo-wschodniej Europie, w tym na nizinach Dunaju i na Węgrzech, a także w Turcji i na Bliskim Wschodzie. Ponowne wprowadzenie gatunku do środowiska naturalnego nastąpiło dzięki ucieczce gęsiówek egipskich z hodowli.
Populacje introdukowane
Populacja gęsi egipskich w Wielkiej Brytanii pochodzi z XVII wieku, kiedy to ptaki te zostały wprowadzone do parków i majątków prywatnych w celach ozdobnych. Gatunek ten został uznany w 2009 roku za gatunek obcy, co oznacza, że prawo pozwala na ich odstrzał w razie problemów bez konieczności uzyskiwania specjalnych zezwoleń.
Do Niderlandów kazarki egipskie po raz pierwszy zostały sprowadzone w 1967 roku, a do Belgii w 1982 roku. Te działania dały początek populacjom szybko rozwijającym się na kontynencie, a które w niedługim czasie rozprzestrzeniły się na Niemcy, Francję oraz Czechy, Danię, Luksemburg i Szwajcarię. Z powodu swojej agresji wobec innych ptaków, gatunek ten został w 2017 roku uznany za inwazyjny w Unii Europejskiej.
Kazarka egipska została również wprowadzona i utworzyła stabilne populacje na Mauritiusie, w Izraelu, Zjednoczonych Emiratach Arabskich oraz Stanach Zjednoczonych.
Zachowanie
Gęś egipska jest gatunkiem głównie naziemnym, jednak chętnie siada także na drzewach i budynkach. Gniazduje w różnych miejscach, w tym w dziuplach drzew. Rodzice gęsiówki egipskiej wspólnie opiekują się potomstwem do momentu, w którym młode staną się samodzielne, czyli do wyklucia, bo wtedy już młode osobniki są w stanie same zdobywać pokarm. Dieta dorosłych kazarek egipskich obejmuje nasiona, liście, trawy, ale także drobne owady i dżdżownice.
Podczas okresu lęgowego gęsi te są bardzo terytorialne i agresywnie bronią swojego terytorium przed innymi ptakami.
- Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Inteligencja zwierząt: ośmiornica. Mistrz kamuflażu, stawiający wyzwanie teorii Darwina
- Alpejskie ofiolity: pozostałości zaginionego oceanu
- Ruchy tektoniczne – czym są i jak kształtują nasz świat? Co czeka na nas w przyszłości?
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Egyptian_goose [dostęp: 27.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Andreas Trepte. Licencja: CC BY-SA 2.5.
