Japoński krab pacyficzny zwany także krabem japońskim lub krabem olbrzymim (Macrocheira kaempferi) to największy krab morski. Zamieszkuje wody wokół Japonii. Rozpiętość jego odnóży może sięgać nawet 3,7 metra. Czyni go to rekordzistą wśród stawonogów. W Japonii znany jest jako „taka-ashi-gani” (タカアシガニ), co dosłownie oznacza „kraba o wysokich nogach”. Skorupiak ten przechodzi przez trzy główne etapy larwalne oraz stadium prezoalne. Pomimo podobieństwa do europejskiego kraba pająka (Maja squinado), należy do zupełnie innej rodziny. Z uwagi na jego popularność w przemyśle rybackim — w Japonii — wdrożono działania ochronne. Mają one zapobiec nadmiernym połowom i chronić populację przed wyginięciem.
Opis
Japoński krab pacyficzny wyróżnia się największą rozpiętością odnóży spośród wszystkich stawonogów. Wynosi ona około 3,7 metra od jednych szczypców do drugich. Krab olbrzymi ma do 40 cm szerokości i może ważyć nawet do 19 kg. Czyni go to drugim najcięższym stawonogiem, zaraz po amerykańskim homarze. Samce mają dłuższe szczypce niż samice.
Krab japoński różni się od innych krabów nie tylko rozmiarem, ale także nietypowymi cechami anatomicznymi. Samcze odnóża odwłokowe są poskręcane, a larwy mają prymitywny wygląd. Poza tym skorupiak ten ma pomarańczowe odnóża z białymi plamkami. Mimo groźnego wyglądu uważany jest za stworzenie niezwykle łagodne.
Opancerzony egzoszkielet chroni kraba przed większymi drapieżnikami, takimi jak choćby ośmiornice. Co więcej, zwierzę to potrafi doskonale się kamuflować. Jego nierówny pancerz idealnie wpasowuje się w kamieniste dno oceanu. Krab pokrywa go gąbkami i innymi organizmami, co tylko zwiększa jego zdolności maskujące. Proces ten odbywa się według określonego schematu. Zwierzę używa szczypców do zrywania organizmów, które następnie kształtuje i przytwierdza do pancerza za pomocą wydzieliny i mechanicznej adhezji.
Zasięg występowania
Krab japoński zamieszkuje głównie południowe wybrzeża wyspy Honsiu, od Zatoki Tokijskiej po Prefekturę Kagoshima. Izolowane populacje tego gatunku odkryto również w prefekturze Iwate oraz w pobliżu Su-ao na Tajwanie. Dorosłe osobniki występują na głębokościach od 50 do 600 metrów. Preferuje otwory i szczeliny w głębszych partiach oceanów.
Krab olbrzymi jest wszystkożerny. Żywi się zarówno materią roślinną, jak i zwierzęcą. Często funkcjonuje także jako padlinożerca. Spożywa martwe organizmy. Znane są przypadki, gdy te ogromne kraby przeszukiwały dna oceanów w poszukiwaniu roślin i glonów. Choć kojarzony jest on głównie z wodami wokół Japonii, występuje również w innych rejonach. Spotkać, go można na przykład w pobliżu Wyspy Auckland. Zostało to udokumentowane w filmie „Savage Islands Giants”, którego producentem było National Geographic.
Rozmnażanie
Samice japońskich krabów pacyficznych noszą zapłodnione jaja przyczepione do odnóży brzusznych aż do momentu, gdy wylęgną się z nich planktoniczne larwy. W jednym sezonie samice mogą złożyć nawet 1,5 miliona jaj. Larwy, zanim osiągną dorosłość, przechodzą przez cztery etapy rozwoju. Pierwszy etap, tzw. prezoa, trwa zaledwie kilka minut. W tej fazie larwy wyglądają zupełnie inaczej niż dorosłe osobniki. Ich ciało jest małe i niezwykle przezroczyste. Po fazie prezoa przechodzą przez dwa etapy zoa, a następnie jeden etap megalopa. Każdy z nich jest kluczowy dla ich przetrwania i zależy od temperatury wody. Optymalna temperatura wynosi od 15 do 18°C. Gdy woda jest chłodniejsza, poszczególne etapy rozwoju ulegają wydłużeniu. Może to wpływać na przeżywalność larw. Etapy zoa trwają od 7 do 18 dni, a faza megalopa od 25 do 45 dni. W trakcie rozwoju larwy krabów japońskich unoszą się blisko powierzchni oceanu, gdzie dryfują z prądami morskimi.
Taksonomia
Coenraad Jacob Temminck opisał japońskiego kraba pacyficznego po raz pierwszy w 1836 roku. Bazował na okazach zebranych przez Philippa Franza von Siebolda w pobliżu sztucznej wyspy Dejima. Nazwa gatunkowa, Maja kaempferi, upamiętnia niemieckiego ekologa Engelberta Kaempfera, który badał przyrodę Japonii w latach 1690–1692. W 1839 roku Wilhelm de Haan przeniósł kraba olbrzymiego do rodzaju Inachus i utworzył nowy podrodzaj Macrocheira, który Edward J. Miers podniósł do rangi rodzaju w 1886 roku. Choć kraba tego początkowo przypisano do rodziny Inachidae, to jego pozycja w tej grupie nie jest pewna.
Anatomia
Krab olbrzymi to gigantyczny krab o gruszkowatym pancerzu. Mierzy 350 mm wzdłuż linii środkowej. Powierzchnia jego skorupy pokryta jest drobnymi, kolczastymi wypustkami. U dorosłych osobników kolce są krótkie i zakrzywione na końcu. U młodych z kolei są one znacznie dłuższe, a ich kształt jest prosty. Zjawisko to — podobnie jak u innych dziesięcionogów — wynika z faktu, że kolce skracają się w miarę wzrostu. Prymitywną cechą tego gatunku jest ruchoma czułka na podstawowych segmentach. Obecność kolca na tylnej krawędzi nadoczodołowej oraz struktura czułków sugerują jednak wyższe pozycjonowanie w klasyfikacji. Wyraźnie widoczne są również różnice między płciami. Samce mają długie przednie odnóża zakończone szczypcami, jednak są one krótsze niż tylne odnóża samic.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Alpejskie ofiolity: pozostałości zaginionego oceanu
- Węgiel – skąd się wziął?
- Durupinar – czy Arka Noego została odnaleziona?
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_spider_crab [dostęp: 7.10.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Teddy Yoshida. Licencja: Domena publiczna.
