Harpaphe haydeniana to gatunek krocionoga, który można znaleźć w wilgotnych lasach wzdłuż wybrzeża Pacyfiku w Ameryce Północnej, od południowo-wschodniej Alaski aż po Kalifornię. Jest również spotykany w północnej Brazylii oraz Indiach.
Jego ciemne ubarwienie z wyraźnymi żółtymi wyrostkami na bokach ostrzega przed zdolnością do wydzielania toksycznego cyjanowodoru, który służy jako mechanizm obronny. Chociaż te wydzieliny nie są groźne dla człowieka, to jednak mogą powodować podrażnienia i ból, zwłaszcza w kontakcie z wrażliwymi miejscami, takimi jak oczy, nos czy usta.
Opis
Dorosłe osobniki Harpaphe haydeniana osiągają długość od 4 do 5 centymetrów. Ich ciało ma czarny lub oliwkowozielony odcień, a po bokach znajdują się żółte plamki.
Gatunek ten ma około dwudziestu segmentów ciała, a liczba nóg wynosi 30 u samców i 31 u samic. Ta różnica wynika z przekształcenia jednej pary nóg u samców w gonopody, które są wykorzystywane do przenoszenia nasienia. Krocionogi te żyją zazwyczaj od 2 do 3 lat.
Ekologia
Gatunek ten odgrywa istotną rolę w ekosystemach leśnych, pomagając w rozkładaniu martwych liści, co z kolei pomaga w uwalnianiu składników odżywczych dla innych organizmów. Często spotyka się go w lasach sekwoi, gdzie w jednym miejscu można zaobserwować dużą liczbę osobników. Młode krocionogi żywią się próchnicą (bezpostaciowe, organiczne szczątki w różnym stadium mikrobiologicznego i fizykochemicznego procesu rozkładu, głównie roślinne, nagromadzone w glebie albo na jej powierzchni).
Ze względu na swoje ubarwienie wysyłające sygnały ostrzegawcze i zdolność do wydzielania cyjanowodoru w razie zagrożenia, Harpaphe haydeniana ma niewielu naturalnych wrogów. Niemniej jednak istnieje jeden wyspecjalizowany drapieżnik, chrząszcz, który poluje na ten gatunek.
Podobne gatunki
Na obszarze występowania H. haydeniana spotyka się także dwa inne gatunki skulic: H. pottera oraz H. telodonta. Druga z nich ma nieco bardziej brązowe ubarwienie i ostrzejsze wyrostki, natomiast H. pottera różni się jedynie szczegółami budowy gonopodów samców.
Rodzaj Harpaphe należy do rodziny Xystodesmidae, do której zalicza się również inne gatunki o podobnym ubarwieniu. Aby precyzyjnie rozpoznać dany gatunek, konieczne jest zbadanie gonopodów samców, jednak w ich odróżnieniu mogą pomóc ostro zakończone wyrostki.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Harpaphe_haydeniana [dostęp: 11.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Franco Folini. Licencja: CC BY-SA 3.0.
