Gąsiorek (Lanius collurio), znany też jako dzierzba gąsiorek, jest drapieżnym ptakiem zaliczanym do rodziny dzierzb (Laniidae). Ptak występuje powszechnie w całej Europie. Zakłada gniazda na terenach ciągnących się od zachodniej Europy aż po centralną Rosję. Przed nastaniem zimy migruje do Afryki. W tym czasie zazwyczaj można go spotkać w północnych oraz wschodnich rejonach tego kontynentu.
Taksonomia
Pierwszy opis gąsiorka powstał w 1758 roku. Stworzył go szwedzki przyrodnik Karol Linneusz i zamieścił w dziesiątej edycji dzieła Systema Naturae. Badacz opisywanemu ptakowi nadał łacińską nazwę Lanius collurio, która obowiązuje do dnia dzisiejszego. Gatunek jest monotypowy. Jego przedstawiciele mogą krzyżować się z innymi, blisko spokrewnionymi dzierzbami, na przykład dzierzbą rdzawosterną (Lanius phoenicuroides), dzierzbą czarnoczelną (Lanius phoenicuroides) albo dzierzbą rudogłową (Lanius senator).
Opis
Gąsiorek wyróżnia się średnimi rozmiarami ciała. Przeciętny osobnik z reguły dorasta do około 18 cm długości. W skład jego diety wchodzą mniejsze ptaki, a także żaby, jaszczurki, gryzonie i duże owady. Ptak zazwyczaj żeruje na ziemi albo czatuje na potencjalną zdobycz w powietrzu. Mniejsze ofiary połyka od razu. Większe natomiast po uśmierceniu nabija na ciernie krzewów lub drzew. Nierzadko można także spotkać upolowane przez dzierzbę gąsiorka zwierzęta nabite na drut kolczasty. Dla ptaka jest to sposób na gromadzenie zapasów na później.
U gąsiorków występuje wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Grzbiet samca wyróżnia się charakterystycznym, czerwonym odcieniem. Głowę pokrywa szare upierzenie, a przez oko przebiega czarny piasek. Brzuch ubarwiony jest na różowo, a na ogonie widnieje czarno-biały wzór. Upierzenie samic jest bardziej stonowane. Ich grzbiet jest rudobrązowy, a spodnia część ciała biała. Głowa i kark są szare, a za okiem występuje brązowa plama. Młode osobniki niezależnie od płci zazwyczaj przypominają swoją matkę.
Występowanie i siedlisko
Ptak zasiedla większość Europy i zachodniej Azji. Na tych terenach buduje gniazda i wychowuje potomstwo. Na zimę migruje do tropikalnej Afryki. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje dzierzbę gąsiorka za gatunek najmniejszej troski. Jednak warto mieć świadomość, że w niektórych rejonach od dłuższego czasu notuje się spadki jego liczebności.
Rozmnażanie
Gąsiorki osiągają dojrzałość płciową w pierwszym roku życia. Gniazda w kształcie głębokiej miski umiejscawiają zazwyczaj w koronach niewielkich drzew, tuż nad ziemią. Samica składa kilka jaj (około 5-6) w odstępach jednodniowych. Matka sama zajmuje się ich wysiadywaniem, a jej partner w tym czasie ją dokarmia. Inkubacja jaj trwa zazwyczaj około 2 tygodni. Młode opuszczają gniazdo po upływie kolejnych 14 dni. Jednak jeszcze przez kilka tygodni pokarm dostarczają im rodzice.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Gadożer białobrzuchy
- Długoszpar – rekin olbrzymi – żarłacz olbrzymi – rekin gigantyczny
- Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba i jego zaskakujące odkrycia
- Fukuipteryx prima – ptak, który podciął skrzydła naukowcom
- Wieża Babel – świadectwa pozabiblijne
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Red-backed_shrike [dostęp: 26.11.2024]
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Antonios Tsaknakis . Licencja: CC BY-SA 4.0.
