Ratel miodożerny (Mellivora capensis), określany również jako ratel lub miodożer, to niewielki drapieżny ssak należący do rodziny łasicowatych (Mustelidae), a zarazem jedyny żyjący współcześnie przedstawiciel rodzaju Mellivora. Do tej samej rodziny należą m.in. borsuki, wydry, kuny i norki, jednak ratelowi bliżej jest do skunksa, z którym wspólnie reprezentują rząd łasicokształtnych (Musteloidea).
Występowanie
Zwierzę to zamieszkuje prawie całą Afrykę (z wyjątkiem Sahary i środkowoafrykańskiej dżungli), a także Azję Południową, w tym Arabię Saudyjską, Jemen, Oman, Irak, Iran, Indie, Pakistan i Nepal. Jeśli chodzi o warunki do życia, miodożer nie jest zbyt wybredny – poradzi sobie zarówno w gęstym lesie, jak i na stepie czy sawannie, choć preferuje życie na wysokościach (od 2500 do 4000 m n.p.m).
Opis ratela miodożernego
Ratel miodożerny to zwierzę, które z pewnością wyróżnia się swoim wyglądem. Osiąga długość ciała od 60 do 70 cm i ma ogon o długości od 20 do 30 cm. Samice mogą ważyć od 5 do 10 kg, zaś samce osiągają wagę do 16 kg. Ma lekko wydłużone, a zarazem dość krępe ciało. Głowa ratela jest spłaszczona i niewielka, z małymi uszami i oczami, dzięki czemu wrażliwe części są mniej narażone na poważne uszkodzenia.
Zwierzę posiada krótkie i muskularne kończyny, krótki ogon oraz długą i sztywną sierść. Ubarwienie jego grzbietu jest srebrzystobiałe, a spód i boki ciała są brunatnoczarne. Na granicy obu barw widoczna jest biała pręga. Kontrastowe umaszczenie działa odstraszająco na inne drapieżniki.
Jedną z ciekawych cech ratela jest jego skóra na grzbiecie. Jest ona gruba i sztywna, stanowi swoistą tarczę przed rozmaitymi ukąszeniami, np. węży, innych drapieżników oraz przed ukłuciami pszczół. Jest także niezwykle luźna dzięki rozwiniętej podskórnej tkance tłuszczowej, co stanowi dodatkowy atut obronny tego zwierzęcia.
Ratel miodożerny to zwierzę bardzo agresywne i niebezpieczne, którego atak należy traktować bardzo poważnie. Posiada on bardzo silne szczęki, dzięki którym jest w stanie pokonać nawet większe zwierzęta.
Na przednich łapach posiada długie pazury, które są bardzo pomocne w chwytaniu, a także w rozszarpywaniu zdobyczy. W walce ratel wykorzystuje swoją siłę, zwinność i umiejętność szybkiego poruszania się w terenie, co czyni go niezwykle groźnym przeciwnikiem.
Tryb życia
Miodożer jest zwierzęciem, które prowadzi nocny tryb życia. Jest samotnikiem i niechętnie dzieli swoje terytorium z innymi osobnikami tego samego gatunku, z wyjątkiem okresu rozrodczego. Ciąża u ratela może trwać do 6 miesięcy (w związku z opóźnioną implantacją zarodka). Samica rodzi jedno lub dwa młode, którymi wyłącznie ona się opiekuje. Młode ratela miodożernego staje się samodzielne między 12 a 22 miesiącem życia. Dojrzałość płciową osiąga między pierwszym a trzecim rokiem życia.
W niewoli ratel miodożerny może żyć ponad 20 lat, natomiast na wolności jego życie jest znacznie krótsze i wynosi zwykle 7-8 lat.
Odżywianie
Ratel miodożerny jest zwierzęciem drapieżnym, podstawą jego diety są węże, nawet te najbardziej niebezpieczne, takie jak kobra czy czarna mamba. Ratel ma bardzo sprawny system odpornościowy, dzięki czemu ukąszenie węża nie jest dla niego śmiertelne. Zjada węże od strony głowy, gdzie znajdują się zęby jadowe. Ukąszony zapada wokoło godzinny sen, po czym budzi się i kontynuuje jedzenie upolowanego już węża.
Poza wężami w jego jadłospisie znajdują się jaja, larwy owadów, skorpiony, owoce, małe ssaki, płazy, małe gatunki antylop, a nawet małe krokodyle. Jednak, jak wskazuje sama nazwa, jednym z głównych składników jego diety jest miód, który pozyskuje z pszczelich gniazd, dzięki swojej umiejętności rozgrzebywania i niszczenia takich siedlisk. Wykazuje zaskakującą odporność na ukąszenia pszczół. Natura wyposażyła go w mechanizm obrony podobny do skunksa, może on wystrzelić z gruczołów duszącą substancję odstraszającą pszczoły i inne zwierzęta.
Ciekawostki
Ratel to zwierzę bardzo sprawne i zwinne. Potrafi szybko wdrapywać się na drzewa, gdzie podbiera zdobycz lampartom, jaja z gniazd ptaków i ściga węże ukrywające się w konarach. Bardzo wydajnie kopie, może spać w każdym dniu w innej norze, a jego niezwykle czuły węch pozwala mu wywąchać zdobycz pod metrową warstwą ziemi i szybko się tam dokopać.
Ratel jest także bardzo inteligentnym zwierzęciem, które doskonale zna psychikę innych drapieżników. Najlepszą obroną jest atak – tej zasady ratel miodożerny trzyma się za każdym razem, gdy zostanie zaatakowany przez bardziej niebezpiecznego od siebie drapieżnika. Udaje nieustraszonego, co sprawia, że każdy woli go zostawić w spokoju. Jedynym jego naturalnym wrogiem jest lampart, ale tylko wtedy, gdy nie ma już nic innego do upolowania.
Ratel miodożery dzięki swym niespotykanym zdolnościom ofensywnym i defensywnym wpisany został do Księgi rekordów Guinnessa jako „najbardziej nieustraszone stworzenie na Ziemi”.
Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:
- Rak błotny – rak stawowy – rak długoszczypcowy – krawiec
- Dydelf wirginijski
- O tym, jak technologia z pomocą nauki wpływa na nasz świat
- Czym jest czarna dziura?
- Czy Ewangelie są pełne sprzeczności?
Źródła
1. https://www.ekologia.pl/wiedza/zwierzeta/ratel-miodozerny
2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Ratel_miodożerny
3. https://www.africangamesafari.com/ratel.html
4. https://dinoanimals.pl/zwierzeta/ratel-miodozer-najodwazniejsze-zwierze-swiata/
5. https://www.portalpszczelarski.pl/artykul/2736/ratel_miodozerny_-mellivora_capensis-.html
6. https://www.natgeotv.com/pl/programy/nationalgeographicwild/polowania-z-miodozerem
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: en:User:Jaganath: CC BY-SA 3.0.
