Humbak – długopłetwiec oceaniczny

Zobacz również

Strona głównaEncyklopedia zwierzątSsakiHumbak - długopłetwiec oceaniczny

Humbak (Megaptera novaeangliae), znany też jako długopłetwiec oceaniczny, jest gatunkiem morskiego ssaka należącego do rodziny płetwalowatych (Balaenopteridae). Zwierzę reprezentuje podrząd fiszbinowców (Mysticeti). Przedstawiciele tego gatunku odznaczają się ogromnymi rozmiarami ciała. Do ich charakterystycznych cech zalicza się też bardzo długie, przypominające skrzydła, płetwy piersiowe. Na ich głowach można też zauważyć specyficzne guzki. Samce humbaków znane są z wykonywania charakterystycznych pieśni, które mogą trwać od kilku minut do nawet pół godziny.

Zachowanie i ekologia

Długopłetwce oceaniczne wykazują tendencje do grupowania się w większe stada. Tak dzieje się przede wszystkim podczas żerowania oraz w okresie godowym. W sezonie rozrodczym samce zwykle podejmują ze sobą walkę o samice. Często spotykają się też w wodzie z przedstawicielami innych gatunków wielorybów, do których zazwyczaj odnoszą się przyjaźnie.

Humbaki zwykle pływają pod powierzchnią wody. Niekiedy schodzą do głębokości nawet 616 metrów pod poziomem morza. Typowa jest dla nich również duża aktywność powierzchniowa. Często na przykład wyskakują nad wodą albo uderzają ogonem w taflę. Mimo pokaźnych rozmiarów ciała długopłetwce oceaniczne są zdolne do szybkiego przemieszczania się w wodzie. Zwykle poruszają się z szybkością około 15 km/h. Niekiedy mogą też rozwinąć prędkość na poziomie 27 km/h. W trakcie ucieczki przed napastnikami wytwarzają w wodzie bąbelki. Z reguły pełnią one funkcje zasłony dymnej.

Żerowanie

Humbaki odżywiają się regularnie zwłaszcza w okresie od wiosny do jesieni. To drapieżniki, które żywią się głównie krylem antarktycznym. Do ich ulubionych przysmaków należą też niewielkie ryby i skorupiaki, a także zooplankton. Długopłetwce oceaniczne zazwyczaj polują w większych grupach. Członkowie takich stad ustawiają się w kręgu, a następnie wydychają powietrze z bąbelkami. W ten sposób zmuszają swoje ofiary do zgromadzenia się w jednym miejscu.

Humbaki czasem żerują również w pojedynkę. Zwykle ich celem stają się wówczas węgorze. Samotne polowania czasem okazują się skuteczniejsze niż stadne.

Rozmnażanie

Okres godowy u długopłetwców oceanicznych trwa przez całą zimę. Samice w tym czasie wchodzą w ruję. Dla samców natomiast w tym czasie następuje szczyt aktywności seksualnej. Przedstawiciele obu płci kopulują z wieloma partnerami. Dla osobników płci męskiej typowe jest jednak konkurowanie ze sobą o samice. Osobnik przebywający najbliżej partnerki z reguły podejmuje mniej lub bardziej udane próby przepędzenia innych samców z jej otoczenia.

Ciąża u humbaków trwa niespełna 1 rok. Młode przychodzą na świat w zimie. Ich długość tuż po urodzeniu wynosi około 4,3 m. Natomiast przeciętna masa ciała nowonarodzonego osobnika to 680 kg. Matka karmi swojego potomka mlekiem przez około 12 miesięcy. Już sześciomiesięczne maluchy są jednak zdolne do przyjmowania stałego pokarmu. Większość osobników uzyskuje dojrzałość płciową w wieku od 5 do 10 lat.

Migracje i występowanie

Długopłetwce oceaniczne regularnie podejmują wędrówki w inne rejony wód. W czasie jednej takiej migracji mogą pokonać dystans nawet 16 000 km. Ich żerowiska znajdują się w wodach polarnych. Okresy godowe odbywają natomiast w cieplejszych akwenach. Do ich naturalnych wrogów należą przede wszystkim orki. Zwierzęta te są także żywicielami takich pasożytów jak wszoły.

Niegdyś na humbaki organizowano masowe polowania. To doprowadziło do drastycznego spadku liczebności ich populacji. W ostatnich latach dzięki podjętym działaniom ochronnym liczba tych ssaków znacząco wzrosła. Największe niebezpieczeństwo dla przedstawicieli tego gatunku stanowią kolizje ze statkami. Nie bez znaczenia jest też ryzyko zaplątania się przez te ssaki w sieci rybackie.

Taksonomia

Pierwszy naukowy opis humbaka pochodzi z 1756 roku. Został on opracowany przez Mathurina Jacquesa Brissona. Badacz ten określił zwierzę mianem baleine de la Nouvelle Angleterre. Natomiast łacińska nazwa gatunku to Balaena novaeangliae.

Humbaki zalicza się do odrębnego, monotypowego rodzaju Megaptera, który został stworzony przez Edwarda Johna Graya  w 1846 roku.. Przedstawicieli tego gatunku najbliższe pokrewieństwo łączy z płetwalem szarym (Eschrichtius robustus) oraz finwalem (Balaenoptera physalus).

Cechy charakterystyczne

Humbaka wyróżnia masywna sylwetka. Dorosłe osobniki zazwyczaj osiągają masę ciała około 40 ton. Długość ich ciała oscyluje natomiast na poziomie od 14 do 17 m. Długość płetw piersiowych jest równa ⅓ długości całego ciała. Grzbiet zwierzęcia odznacza się czarnym umaszczeniem. Brzuch może być natomiast ubarwiony różnorodnie w zależności od indywidualnych cech osobniczych. Unikalne wzory kolorystyczne pozwalają na łatwą identyfikację poszczególnych okazów.

Głowa ssaka, podobnie jak jego przednie płetwy, mieści na sobie guzki. Są one silnie unerwione. Dlatego świetnie sprawdzają się w roli struktur odpowiedzialnych za odbiór wrażeń zmysłowych. Humbaki zwykle mają ogony o postrzępionych brzegach.

Wokalizacje

Dźwięki wydawane przez humbaki zazwyczaj osiągają częstotliwość od 100 Hz do 4 kHz. Można je bez problemu usłyszeć nawet z odległości 10 km. Jeden śpiew zwykle trwa nie więcej jak 30 minut. Czasem jednak zdarzają się sytuacje, gdy przeciąga się on do nawet 7 godzin. Odgłosy te składają się z pojedynczych dźwięków, które z czasem łączą się w subfrazy, frazy oraz tematy.

Osobniki płci męskiej zazwyczaj emitują podobne dźwięki. Jeśli jednak u jednego samca nastąpią zmiany w wokalizacji, inne osobniki często adaptują je do swoich śpiewów. Modyfikacje takie z biegiem lat rozprzestrzeniają się na całe populacje w kolejnych sezonach rozrodczych. Przeobrażenia śpiewu zwykle występują cyklicznie w przypadku osobników żyjących na półkuli południowej. Dla humbaków żyjących na północy typowe są natomiast stopniowe zmiany w wokalizacji.

Długopłetwce oceaniczne komunikują się ze sobą także przy użyciu innych dźwięków. Odgłosy przypominające skrzeczenie są charakterystyczne głównie dla grup złożonych z matek z młodymi, a także eskortujących je samców.

Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami:


Źródło

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Humpback_whale [dostęp: 09.01.2025]

© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Nieznany. Licencja: Domena Publiczna.

Jeśli podzielasz naszą misję i chciałbyś wesprzeć nasze działania, możesz to zrobić:

Z góry dziękujemy za okazaną nam pomoc!

Zobacz również

Poprzedni artykuł
Następny artykuł

Popularne artykuły

Skip to content
facebook facebook facebook
x Chcę pomócChcę pomóc