Ernst Haeckel, niemiecki zoolog, obrońca teorii ewolucji, zasłynął z twierdzenia, że stworzenia odtwarzają swoją ewolucyjną przeszłość podczas rozwoju w łonie matki. Jego koncepcja, znana jako teoria rekapitulacji, była od czasów Darwina powtarzana w podręcznikach. W końcu jednak embriolodzy obalili to twierdzenie.
Embriony narysowane „po swojemu”
Od późnych lat 60. XIX wieku Ernst Haeckel żarliwie głosił swoją koncepcję, aby promować w Niemczech teorię ewolucji Darwina. Od tamtego czasu większość ludzi słyszało lub było uczonych, że ludzki embrion w pierwszych miesiącach rozwoju przechodzi przez różne stadia ewolucyjne, gdy ma skrzela podobne do rybich, ogon jak małpa itd.
Ale skąd Haeckel wziął dowody na poparcie swojej teorii? Sam je stworzył. Celowo zmienił rysunki embrionów różnych kręgowców, aby zamaskować różnice między nimi, a zwiększyć podobieństwa. Jego niemieccy koledzy naukowcy zdawali sobie sprawę z oszustwa i wyciągnęli od niego przyznanie się, które jednak też było kłamliwe – Haeckel zrzucił winę na rysownika, podczas gdy to on „poprawił” pracę rysownika!1
Co ciekawe, choć przez wiele dekad większość ewolucjonistów wiedziało, że rysunki zostały sfałszowane, a koncepcja rekapitulacji nie została poparta żadnymi wiarygodnymi dowodami, to jednak cały czas ta idea przewijała się w podręcznikach i encyklopediach jako dowód na ewolucję2. Zakładano bowiem, że mimo wszystko embriony Haeckela pokazują coś bliskiego prawdzie. Dopiero w latach 90. XX wieku okazało się, że fałszerstwo było gorsze, niż przypuszczano.
Embriony – wielkie oszustwo wychodzi na jaw
Embriolog i ewolucjonista Michael Richardson wykazał oszustwo Haeckela w całej pełni. W artykule z 1997 roku3 porównał stare rysunki embrionów z rzeczywistymi fotografiami tych samych embrionów. Przyznał, że zawsze wydawało mu się, że coś jest nie tak z rysunkami Haeckela. Nie zgadzały się one z tym, jak Richardson rozumiał tempo, w jakim ryby, gady, ptaki i ssaki rozwijają swoje charakterystyczne cechy. Nie mógł też doszukać się informacji o tym, aby ktokolwiek porównywał embriony jednego gatunku z embrionami innego gatunku. Dlatego postanowił podjąć się tego zadania.
Zwołał w tym celu międzynarodowy zespół. Zespół ten zebrał embriony 39 różnych stworzeń, w tym torbaczy z Australii, rzekotek drzewnych z Puerto Rico, węży z Francji i aligatora z Anglii. Okazało się, że embriony różnych gatunków różnią się od siebie tak bardzo, że rysunki Haeckela (podobnie wyglądające embriony ryby, salamandry, żółwia, świni, krowy, kurczaka, królika i człowieka) z pewnością nie mogły odzwierciedlać prawdziwych okazów.
W wywiadzie dla czasopisma The Times (Londyn) Richardson powiedział:
„To jeden z najgorszych przypadków oszustwa naukowego. Szokujące jest odkrycie, że ktoś, kogo uważano za wielkiego naukowca, celowo wprowadzał w błąd. To mnie złości… [Haeckel] wziął ludzki embrion i odwzorował go, udając, że salamandra, świnia i wszystkie inne wyglądały tak samo na tym samym etapie rozwoju. Tak nie jest… [Te rysunki] to fałszerstwo”4.
Okazało się, że Haeckel modyfikując rysunki, nie tylko coś pomijał lub coś dodawał. Richardson wraz z zespołem odkryli również, że:
„sfałszował też skalę, aby wyolbrzymić podobieństwa między gatunkami, nawet gdy różnice rozmiarów były dziesięciokrotne. Haeckel zatarł różnice jeszcze bardziej, nie podając w większości przypadków nazwy gatunku, tak jakby jeden przedstawiciel dokładnie reprezentował całą grupę zwierząt”5.
Richardson zauważył również:
„Przyznanie się Haeckela zaginęło po tym, jak jego rysunki zostały następnie wykorzystane w książce z 1901 roku zatytułowanej „Darwin and after Darwin” i szeroko reprodukowane w anglojęzycznych tekstach biologicznych”5.
Wnioski
Kłamstwo Haeckela do tej pory przewija się w niektórych książkach, które nadal są w obiegu. Jednak prawda jest taka, że ani ludzie, ani inne stworzenia nie odtwarzają ewolucyjnej przeszłości podczas rozwoju embrionalnego. Odzwierciedlają one raczej precyzyjny i fachowy projekt.
Przypisy
- R. Grigg, Ernst Haeckel: Evangelist for evolution and apostle of deceit, Creation 18(2):33–36, 1996.
- Na przykład: E.g, World Book Encylopedia 6:409–410, 1994; Collier’s Encyclopedia, 1994, 2:138, 1994; Carl Sagan, The Dragons of Eden, Book Club Associates, London, pp. 57–58, 1977.
- Richardson, M.K. et al. 1997. There is no highly conserved embryonic stage in the vertebrates: implications for current theories of evolution and development. Anatomy and Embryology 196 (2): 91-106.
- Nigel Hawkes, An embryonic liar, The Times (London), p. 14, 11 August 1997.
- Elizabeth Pennisi, Haeckel’s Embryos: Fraud Rediscovered, Science 277(5331):1435, 5 September 1997.
Opracowane na podstawie: R. Grigg, „Fraud rediscovered”, opublikowane na creation.com 7 pażdziernika 2009.
