Beroe ovata jest gatunkiem żebropława należącego do rodziny Beroidae. Zasięg jego naturalnego występowania rozciąga się na wody Morza Śródziemnego oraz południowego Atlantyku. Przedstawiciele tego gatunku na skutek działalności człowieka zasiedlili także Morze Czarne, Morze Egejskie, Morze Azowskie i Morze Kaspijskie. Pierwszy opis Beroe ovata powstał w 1789 roku. Został on opracowany przez francuskiego lekarza i zoologa, Jeana Guillaume’a Bruguière’a.
Opis
Długość ciała przeciętnego osobnika zaliczanego do gatunku Beroe ovata wynosi około 16 cm. Zwierzęta te zazwyczaj mają owalny lub cylindryczny kształt. Niektóre osobniki jednak swym wyglądem przypominają rękawicę. Na jednym końcu ciała żebropława zlokalizowany jest szeroki otwór gębowy. Natomiast na przeciwległym, zwanym aboralnym, znajduje się statocysta, która pełni funkcję narządu równowagi.
Ciało Beroe ovata zbudowane jest z galaretowatej mezoglei, która rozdziela dwie warstwy komórek. Przezroczysta skóra mieni się delikatnymi odcieniami błękitu lub różu. Powierzchnię ciała pokrywa osiem rzędów rzęsek, tworzących tzw. „grzebienie”. Rzęski te pełnią funkcję lokomocyjną. Dzięki nim zwierzę może przemieszczać się w różnych kierunkach. Najczęściej jednak porusza się w stronę, z której zlokalizowany jest otwór gębowy. Beroe ovata nie ma macek. Wewnętrzna jama żołądkowa łączy się z systemem kanałów biegnących przez całą mezogleę.
Zasięg występowania
Beroe ovata jest gatunkiem pelagicznym, który zasiedla różne rejony Oceanu Atlantyckiego oraz Morza Śródziemnego. Zwierzę to najczęściej można spotkać na południowym Atlantyku. Zamieszkuje strefy przybrzeżne rozciągające się wzdłuż wybrzeży Afryki i Brazylii. Obszar jego naturalnego występowania rozciąga się także na rejony północno-zachodniego Atlantyku aż po Nowy Brunszwik i Zatokę Chesapeake.
Beroe ovata zazwyczaj pływa na głębokości do około 100 metrów. Niektóre osobniki mogą jednak schodzić do głębokości nawet 1719 m. Gatunek ten został także wprowadzony przez człowieka do kilku mórz w Europie Wschodniej, takich jak Morze Czarne, Egejskie, Azowskie i Kaspijskie. Beroe ovata jest doskonale przystosowany do życia w akwenach o różnym poziomie zasolenia. Można go spotkać zarówno w mniej, jak i bardziej zasolonych wodach.
Biologia
Beroe ovata jest mięsożercą. Żebropław w trakcie polowania otwiera szeroko swój otwór gębowy, wciągając nim ofiarę. Zdobycz po wchłonięciu przez drapieżnika trafia do jego jamy żołądkowej, gdzie ulega strawieniu. W skład diety zwierzęcia wchodzą inne żebropławy. Żywi się ono głównie przedstawicielami takich gatunków, jak Hormiphora plumosa oraz żebropław groszkówka. W sprzyjających warunkach Beroe ovata w ciągu jednego dnia jest w stanie skonsumować pożywienie o masie czterokrotnie przekraczającej ciężar jego ciała.
Beroe ovata zalicza się do gatunków obojnaczych. Każdy osobnik ma zarówno męskie, jak i żeńskie gonady, które zlokalizowane są pod grzebieniami. Do zapłodnienia jaj dochodzi w wodzie, tam też rozwijają się młode osobniki. Jaja są duże i przezroczyste. Cykl życia larw stada się z kilku stadiów rozwojowych. Dopiero po ich zakończeniu dany osobnik osiąga dojrzałą formę.
Wpływ na ekosystem
W latach 80. XX wieku do Morza Czarnego przypadkowo został wprowadzony żebropław Mnemiopsis leidyi. Jego populacja w tym zbiorniku szybko osiągnęła poziom 400 osobników na metr sześcienny wody. W krótkim czasie doprowadziło to do zaburzeń równowagi w ekosystemie. W celu ograniczenia liczebności Mnemiopsis leidyi w Morzu Czarnym zdecydowano się na rozprzestrzenienie w tym akwenie Beroe ovata, czyli naturalnego wroga wspomnianego żebropława.
Wspomniana strategia biologicznej kontroli populacji Mnemiopsis leidyi w Morzu Czarnym okazała się skuteczna. Wraz z obserwowanym w okresie letnim wzrostem liczby przedstawicieli tego gatunku w zbiorniku wodnym wzrasta też populacja Beroe ovata. To zaś prowadzi do zmniejszenia liczby Mnemiopsis leidyi w akwenie. Dzięki temu zneutralizowano szkodliwy wpływ wspomnianego gatunku na morski zooplankton.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Beroe_ovata [dostęp: 18.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: CristianChirita. Licencja: GNU Free Documentation License, Version 1.2.
