Żebropław groszkówka (Pleurobrachia pileus) zalicza się do typu żebropławów (Ctenophora). Zasięg jego naturalnego występowania rozciąga się na obszar północnego Atlantyku, a także Morza Północnego i Morza Czarnego. Zamieszkuje również Morze Bałtyckie. Pierwszy opis tego gatunku został opracowany w 1776 roku. Jego autorem był duński zoolog Otto Friedrich Müller.
Opis
Żebropław groszkówka odznacza się niewielkimi rozmiarami. Jego ciało osiąga długość około 2,5 cm i ma kulisty bądź owalny kształt. Zwierzę wyposażone jest w dwa długie czułki (arkany) pokryte z jednej strony rzędem frędzli. Arkany pomagają żebropławowi w sprawnym chwytaniu i unieruchamianiu zdobyczy. Czułki mogą być nawet dwadzieścia razy dłuższe od ciała. Zwierzę w razie potrzeby może chować je w specjalnych pochewkach.
Na ciele żebropława widoczne są cztery pary podłużnych rzędów rzęsek, zwanych grzebieniami. Rzęski te pokrywają około trzy czwarte długości ciała. Wyrastają one z krótkich poprzecznych płytek, które wykazują zdolność do świecenia w ciemności (czyli tzw. bioluminescencji).
Rzęski poruszają się synchronicznie, umożliwiając zwierzęciu swobodne przemieszczanie się w wodzie. Ciało żebropława jest przezroczyste. Natomiast grzebienie, czułki, pochewki i gardziel mają mlecznobiały kolor. U niektórych osobników przybierają one pomarańczową barwę.
Występowanie
Żebropław groszkówka zasiedla głównie wody północnego Atlantyku. Występuje na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej oraz na północno-zachodnich wybrzeżach Europy. W strefach przybrzeżnych Starego Kontynentu przebywa zwłaszcza w okresie wiosenno-letnim.
Żebropław zamieszkuje Morze Północne, Morze Czarne i Morze Bałtyckie. Liczne populacje tego gatunku występują zwłaszcza w cieśninach Kattegat i Skagerrak w Skandynawii. Osobniki zaliczane do tego gatunku spotyka się zazwyczaj na otwartych wodach. Czasem ich obecność stwierdza się też w jeziorach skalnych.
Ekologia
Żebropław groszkówka jest mięsożercą. Żywi się głównie obunogami z grupy kiełży, a także larwami pąkli, larwami krabów oraz widłonogami. Groszkówka zazwyczaj występuje w tych samych miejscach co inny żebropław, Bolinopsis infundibulum. Oba gatunki współistnieją zgodnie obok siebie, gdyż zdobywają pokarm w inny sposób. Pleurobrachia pileus chwytają większą zdobycz czułkami, natomiast Bolinopsis infundibulum wchłania drobny zooplankton, tworząc przy tym prąd wodny.
Żebropławy groszkówki żyjące w Morzu Północnym w okresie letnim pływają na różnych głębokościach, szukając widłonogów będących ich głównym pożywieniem. Nocą przebywają w płytszej wodzie, rankiem natomiast schodzą na głębokość od 80 do 150 metrów. Ponownie migrują w górę tuż przed zapadnięciem zmroku.
W zimie dostępność pokarmu jest znacznie mniejsza. Dlatego też zwierzę zaprzestaje migracji po różnych strefach głębinowych wody, pozostając blisko dna i spowalniając ruch rzęsek. W tym czasie niektóre osobniki padają ofiarą skorupiaków takich jak pustelnik bernardyn, raczyniec jadalny oraz krewetka Crangon crangon.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Pleurobrachia_pileus [dostęp: 17.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Zeisterre. Licencja: CC BY-SA 3.0.
