Mertensia ovum to zwierzę morskie z typu żebropław, po raz pierwszy opisane przez Johana Christiana Fabriciusa w 1780 roku jako Beroe ovum. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Mertensia. W przeciwieństwie do większości żebropławów, które preferują cieplejsze wody, Mertensia ovum zamieszkuje wody Arktyki i pobliskich regionów polarnych i zimniejszych. Spotykana jest najczęściej maksymalnie do głębokości 50 metrów.
Wygląd
Ciało tego organizmu jest zazwyczaj jasnoróżowe, owalne w płaszczyźnie czołowej i znacznie ściśnięte w płaszczyźnie strzałkowej, a jego układ nerwowy tworzy sieć pod skórą.
Oprócz słabej bioluminescencji w odcieniach błękitu i zieleni, galaretki grzebieniowe, które posiada Mertensia ovum, wytwarzają efekt tęczy podobny do tego obserwowanego na plamie oleju, który jest spowodowany interferencją światła padającego na osiem rzędów ruchomych rzęsek lub grzebieni, które napędzają to zwierzę.
Rzęski funkcjonują też jako chemiczne narządy zmysłów, pełnią więc taką rolę jak czułki owadów. Mertensia ovum jest głównym źródłem bioluminescencji w arktycznym planktonie.
Odżywianie
Podobnie jak inne żebropławy, Mertensia ovum jest mięsożerna. Poluje na widłonogi i małe skorupiaki, które chwyta za pomocą dwóch lepkich, rozgałęzionych czułków pokrytych kolloblastami, czyli zmodyfikowaną strukturą podobną do tzw. parzydełek, która jednak zamiast toksyn wydziela lepką substancję, umożliwiającą chwytanie ofiar. Czułki mogą być wciągane do specjalnej pochewki.
Badania w Morzu Barentsa pokazują, że Mertensia ovum żywi się różnorodnymi organizmami, od widłonogów po obunogi i szczętki, jednak głównym jej pożywieniem są duże gatunki widłonogów, takie jak kalanus, Calanus glacialis, Calanus hyperboreus oraz Metridia longa.
Rozmnażanie
Gatunek ten jest hermafrodytą, co oznacza, że rozmnaża się zarówno płciowo, jak i bezpłciowo. Jaja i plemniki uwalniane są do wody, gdzie z zapłodnionych jaj rozwijają się larwy planktoniczne (planule) o długości 2-3 mm.
Dorosłe osobniki osiągają rozmiary do 10 cm.
W Bałtyku populacja Mertensia ovum składa się wyłącznie z aktywnych płciowo larw.
Nazwa
Nazwa Mertensia została nadana na cześć niemieckiego przyrodnika Karla Heinricha Mertensa, który w 1826 roku uczestniczył w ekspedycji mającej na celu opisanie wybrzeży Kamczatki, ziem Czukczów i Koriaków.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Mertensia_ovum [dostęp: 05.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: Kevin Raskoff. Licencja: domena publiczna.
