Albatros królewski (Diomedea epomophora) to duży ptak morski należący do rodziny albatrosów. Jego przeciętna rozpiętość skrzydeł przekracza 3 metry, co czyni go jednym z dwóch największych gatunków albatrosów, obok albatrosa wędrownego. Najnowsze badania sugerują, że średnio może on być nieco większy od albatrosa wędrownego — po względem masy, przy zbliżonej rozpiętości skrzydeł. Niemniej jednak inne źródła wskazują, że oba gatunki są porównywalne pod względem rozmiaru, a w niektórych koloniach albatros wędrowny może osiągać większą przeciętną (oraz maksymalną) rozpiętość skrzydeł.
Opis
Albatros królewski osiąga długość od 112 do 123 cm i średnią masę 8,5 kg. Badania przeprowadzone na Wyspie Campbell wykazały, że masa ciała 11 samców średnio wynosiła 10,3 kg, a 7 samic 7,7 kg. Sugeruje to, że gatunek ten może być cięższy niż większość kolonii albatrosa wędrownego. Samce są zazwyczaj o 2 do 3 kg cięższe od samic. Średnia rozpiętość skrzydeł tego gatunku wynosi od 2,9 do 3,28 metra, z górną granicą około 3,50 metra. Mimo że albatros wędrowny może przewyższać albatrosa królewskiego pod względem maksymalnych rozmiarów i nieco większych wymiarów liniowych, to oba gatunki są na tyle zbliżone do siebie, że trudno je odróżnić tylko na tej podstawie.
Młode osobniki mają białą głowę, szyję, górną część płaszcza, kuper i spód ciała. Na grzbiecie występują czarne plamki, a skrzydła są ciemnobrązowe lub czarne, z białymi kropkami. Ogon jest biały, z wyjątkiem czarnej końcówki, podobnie jak spodnia strona skrzydeł. Młode ptaki szybko tracą czarny kolor na ogonie i grzbiecie. Białe plamy na górnej stronie skrzydeł pojawiają się stopniowo, zaczynając od krawędzi natarcia. Wszystkie osobniki, niezależnie od wieku, mają różowy dziób z czarną linią na krawędzi górnej szczęki, a ich nogi są cielistego koloru. Młode ptaki o całkowicie ciemnych skrzydłach mogą być trudne do odróżnienia od albatrosa wędrownego. Średnia długość życia tego gatunku wynosi 58 lat.
Zasięg
Większość populacji albatrosów królewskich występuje na szerokościach geograficznych pomiędzy 30° S a 45° S. Zamieszkują głównie wody południowych oceanów, koncentrując się na zachodnim i wschodnim wybrzeżu południowej Ameryki oraz na wodach otaczających Nową Zelandię. Zdecydowana większość światowej populacji gniazduje na wolnej od szczurów subantarktycznej Wyspie Campbell, gdzie żyje od 8 200 do 8 600 par lęgowych. Mniejsze kolonie można znaleźć na Wyspie Adamsa i Wyspie Auckland, gdzie łączna liczba gniazdujących par wynosi około 20. Obecność 69 par stwierdzono z kolei na Wyspie Enderby.
Zachowanie
Albatrosy królewskie przyciągają swoich partnerów za pomocą różnych rytuałów, takich jak trzaskanie dziobem, klaskanie oraz symulowanie połykania. Inne metody obejmują wydawanie dźwięków skierowanych w niebo przy rozpostartych skrzydłach oraz wyciąganie szyi i głowy ku górze. Te skomplikowane zachowania mają na celu zwrócenie uwagi potencjalnych partnerów i zacieśnianie więzi w trakcie godów.
Żywienie
Albatros królewski żywi się głównie kałamarnicami i rybami. Spożywa również padlinę, skorupiaki i salpy. Jego aktywność żerowa odbywa się zazwyczaj w promieniu 1250 km od miejsca lęgowego. Mimo że zwierzęta te podróżują na duże odległości, w przeciwieństwie do albatrosów wędrownych częściej żerują w płytszych wodach i bliżej szelfów kontynentalnych.
Hodowla
Albatrosy królewskie lubią gniazdować na pokrytych kępami traw zboczach, grzbietach i płaskowyżach. Składają jedno jajo co dwa lata, zazwyczaj w listopadzie lub grudniu. Oboje rodzice biorą udział zarówno w wysiadywaniu jaja, jak i wychowywaniu młodych. Po wykluciu się pisklęcia potrzebuje ono około 240 dni, aby w pełni rozwinąć skrzydła i nauczyć się samodzielnie latać. Śmiertelność jaj jest bardzo niska, gdyż rodzice zadomowiają się w gniazdach, co zwiększa szanse na przetrwanie młodych. Podczas karmienia, dorosłe osobniki rozpraszają się w poszukiwaniu pożywienia, żerując na południu — na Płaskowyżu Campbella oraz na północy — w okolicach Wzgórza Chatham.
Ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje albatrosa królewskiego jako gatunek narażony na wyginięcie. Zasięg jego występowania równa się 63 400 000 km², a obszar lęgowy obejmuje jedynie 750 km². Szacowana liczebność populacji w 1997 roku wynosiła od 28 000 do 29 500 osobników. Ptak ten ma niewielu naturalnych drapieżników. Jednakże poważnym zagrożeniem dla wszystkich gatunków, podobnie zresztą jak i dla innych ptaków morskich, jest przemysł rybołówczy.
Populacja albatrosa królewskiego odbudowuje się po drastycznym spadku liczebności, jaki miał miejsce pod koniec XIX i na początku XX wieku. Do lat 80. XIX wieku gatunek ten został całkowicie wytępiony na wyspach Auckland i Enderby. Na pierwszej z nich problemem nadal pozostają dzikie świnie i koty, które polują na pisklęta i niszczą jaja. Na Campbell i Enderby z kolei rozprzestrzeniają się krzewy Dracophyllum, które mogą ograniczać albatrosom miejsce do rozrodu. Ptaki te łapią się również we włoki i linki haczykowe przy okazji połowów ryb.
Źródło
1. https://en.wikipedia.org/wiki/Southern_royal_albatross [dostęp: 23.09.2024].
© Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons. Autor: JJ Harrison. Licencja: CC BY-SA 3.0
